به گزارش ایسنا، روزنامه «العربی الجدید» در یادداشتی در این باره نوشت: محاسبات و معادلات توافق دستیابی به آتشبس در اسرائیل پیچیده است و دستیابی به چنین توافقی به محاسبات و ملاحظات مختلف از جمله محاسبات مربوط به مسائل نظامی و امنیتی، سیاست داخلی و حتی محاسبات شخصی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم اشغالگر و محاسبات مربوط به صحنه بینالمللی و بازگشت دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب به کاخ سفید در ۲۰ ژانویه بستگی دارد.
ملاحظات نظامی
نهادهای امنیتی و نظامی رژیم صهیونیستی مدتهاست که از دستیابی به توافق تبادل اسرا حمایت میکنند و معتقد هستند که این توافقها جز با توافق با حماس قابل دستیابی نیست و ادعا میکنند که میتوانند با تمام جنبههای امنیتی و نظامی هر توافقی که حاصل شود، مقابله کنند.
تشکیلات نظامی ارتش رژیم صهیونیستی ماندن در محور «صلاح الدین» (فیلادلفیا) در مرز بین نوار غزه و مصر یا باقی ماندن در محور «نتزاریم» که شمال و جنوب نوار را از هم جدا میکند، شرط لازم برای هرگونه توافق با جنبش حماس نمیداند.
ارتش و سرویسهای اطلاعاتی رژیم صهیونیستی همچنین میدانند که بازگشت اسرا در شرایط کنونی تنها از طریق توافق حاصل میشود. همچنین از نظر نهاد امنیتی و نظامی تلآویو، بازگرداندن اسرا بخشی از محو نتایج شکست بزرگ هفتم اکتبر ۲۰۲۳ و پرداخت جریمه سهم خود در آن است. بدیهی است که بسته نشدن این پرونده به معنای تغییر در قرارداد نانوشته ارتش، سربازان و خانواده سربازان برای تلاش به منظور بازگرداندن زنده یا مرده اسرا تحت هر شرایطی است.
با این حال، نهادهای نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی علیرغم موضع تاریخی خود در تصمیم گیریهای امنیتی، هنوز نتوانستهاند کابینه، به ویژه رئیس آن، بنیامین نتانیاهو را متقاعد کنند که به طور جدی به سمت توافق با حماس حرکت کند. این امر عمدتاً به دلیل ملاحظات سیاسی و تفاوت در برداشت دستگاه نظامی و نتانیاهو درباره اهداف و نتایج جنگ است.
ملاحظات نتانیاهو
از زمان آغاز جنگ در هفتم اکتبر ۲۰۲۳، کابینه و بنیامین نتانیاهو بر اهمیت آزادی اسرای صهیونیست در نوار غزه تاکید کرده و مدعی شدهاند که کابینه تمام تلاش خود را برای بازگرداندن آنها در اسرع وقت انجام خواهد داد.
با این وجود کابینه نتانیاهو از ابتدای جنگ تصمیم نگرفته است که بازگشت اسرا یکی از اهداف رسمی و اصلی جنگ باشد، بلکه گفته است که این موضوع جزو اولویتهای اول جنگ است. تغییر وضعیت این هدف و افزودن آن به اهداف جنگ با فشار افکار عمومی و آغاز فعالیت اعتراضی خانوادههای اسرا و ربوده شدگان و بسیج افکار عمومی برای حمایت از مطالبات آنان صورت گرفت.
در واقع، پرونده اسرای صهیونیست در نوار غزه و بازگرداندن آنها برای نتانیاهو و کابینهاش اهمیت چندانی ندارد و به همین دلیل نخستوزیر رژیم صهیونیستی در طول مذاکرات تلاش کرد تا بسیاری از پیشنهاداتی را که برای دستیابی به توافق با جنبش حماس ارائه شده بود، خنثی کند و از هرگونه معامله برای مبادله که به پایان جنگ منجر شود، سرباز زد. او حتی پیشنهادی را که خودش در ماه مه گذشته در کابینه جنگ ارائه و تصویب کرد، ناکام گذاشت. نتانیاهو پیشنهاد خود را به جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا ارائه کرد و او در یک کنفرانس مطبوعاتی ویژه در پایان مه ۲۰۲۴ آن را اعلام کرد.
بنابراین میتوان گفت که موضع بنیامین نتانیاهو مبنی بر خودداری از پایان دادن به جنگ در ازای توافقنامه مبادله اسرا بیش از ۱۴ ماه پس از شروع جنگ همچنان پابرجا است. از نظر نتانیاهو، طولانی شدن جنگ و ادامه وضعیت سیاسی تاکنون در خدمت منافع سیاسی، انتخاباتی و شخصی او بوده است. انتظار میرفت که این وضعیت تا حدودی تغییر کند و پس از آنچه اسرائیل، دستگاه نظامی و کابینه این رژیم آن را دستاوردهای نظامی بزرگی در جبهههای جنوب و شمال قلمداد کردند، امکان حرکت به سمت توافق مبادله و آتشبس مطرح شود، اما این اتفاق رخ نداده است.
همچنین احتمال اینکه نتانیاهو از دستیابی به توافق برای منحرف کردن تمرکز رسانهها بر شهادت خود در دادگاه به اتهام فساد، رشوه و خیانت در امانت به سمت منافع در معامله تبادل اسرا استفاده کند، بعید نیست.
تشدید عملیات نظامی برای ناکام گذاشتن توافق
به طور کلی موضع نتانیاهو در قبال تبادل اسرا تغییر جدی نکرده است و تعدادی از رسانههای عبری در روزهای اخیر به این موضوع اشاره کردهاند؛ به عنوان مثال، «یارون آبراهام» تحلیلگر سیاسی در شبکه ۱۲ رژیم صهیونیستی ۲۵ دسامبر یادداشتی را منتشر کرد که نشان میدهد اختلافات و درگیری جدی بین تشکیلات امنیتی و نتانیاهو بر سر پیشرفت به سوی معامله تبادل اسرا وجود دارد.
بر اساس گزارش آبراهام، فرماندهان ارشد نهادهای امنیتی با انتقاد از اظهارات اخیر نتانیاهو و «یسرائیل کاتس»، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی درباره مذاکرات جاری با حماس، اعلام کردند که تلآویو مواضع خود را تغییر نخواهد داد و از نوار غزه خارج نخواهد شد. رژیم اشغالگر کنترل نظامی را ادامه خواهد داد و مبادله اسرا به پایان جنگ منجر نخواهد شد. این اظهارات به عقیده مقامات امنیتی رژیم صهیونیستی نه تنها سودی در مذاکرات ندارد، بلکه مانع از دستیابی به توافق میشود.
اقدامات و اظهارات نتانیاهو و کاتس در ادامه همان رویکردی است که «بیبی» از ابتدای مذاکرات با حماس دنبال کرده است؛ چراکه او علاقه دارد مواضع و بیانیههایی را صادر کند که مذاکرات را خنثی و از رسیدن به توافق جلوگیری میکند. بنابراین؛ نتانیاهو با وجود تغییر وضعیت امنیتی و نظامی در نوار غزه و حتی منطقه و با وجود تغییر در اوضاع سیاسی رژیم صهیونیستی، موضع خود را تغییر نداده و به پیشرفت در مذاکرات کمکی نکرده است.
عدم پیشرفت در مذاکرات مبادله اسرا و آتشبس بار دیگر نشان میدهد که گزینه نظامی و ابزار امنیتی همچنان گزینه اول و اولیه نتانیاهو، وزیر جنگ جدید و حتی کابینه رژیم صهیونیستی است. یعنی نتانیاهو با جنگ نابودی غزه به عنوان بخشی از جنگ گستردهتر علیه محور مقاومت و ایران برخورد میکند و از نظر او این جنگ هنوز تمام نشده است؛ بنابراین بعید نیست که نخست وزیر رژیم صهیونیستی اقدام به تشدید تنشهای بیشتر در منطقه کند، تا مانع از دستیابی به توافق آتشبس در نوار غزه شود و بعید نیست که حملات اخیر به یمن مقدمهای برای این تشدید تنش بوده باشد.
انتهای پیام
نظرات