این در حالی است که در برخی از کشورها به پسماند به عنوان مواد زائد نگاه نمی‌کنند و برای آنها کاملاً جاافتاده که زباله‌ها قیمتی‌اند از این رو نسبت به تفکیک آن حساسند و از راه مدیریت پسماند سالانه چندین میلیارد دلار درآمد به دست می‌آورند زیرا مدیریت پسماند می‌تواند در زمینهٔ ایجاد شغل سالم نقش‌آفرین باشد و به اقتصاد کشور کمک کند.
قابل‌تفکیک بودن ۲۰ در صد از پسماندهای شهری از مبدأ
معاون محیط‌زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط‌زیست خراسان رضوی در خصوص برآورد میزان پسماندهای تولیدی استان، گفت: با توجه به آخرین سرشماری انجام‌شده در سال ۱۳۹۵ درزمینهٔ سرانه پسماند تولیدی در شهرها و روستاها (مندرج در طرح جامع پسماند کشور)، روزانه حدود ۳۲۹۰ تن پسماند شهری و ۷۸۰ تن پسماند روستایی در خراسان رضوی تولید می‌شود.
مهدی یزدان جو بابیان اینکه حدود ۲۰ در صد از پسماندهای شهری قابل تفکیک از مبدأ هستند، به اهمیت و نقش بازیافت اشاره کرد و گفت: بازیافت به کاهش استفاده از منابع کمک می‌کند و کاهش مواد دفن شده موجب کاهش آلودگی خاک و محیط‌زیست می‌شود.
وی با اشاره به اینکه بازیافت ضمن تقویت تأمین مواد اولیه صنایع بازیافت موجب افزایش فرصت‌های شغلی نیز می‌شود، اظهار کرد: با توجه به بررسی اولیه صورت گرفته بالغ بر ۴۳ واحد فعال صنعتی بازیافت کننده در استان در حال انجام فعالیت هستند.
یزدان جو افزود: نظر به تکلیف اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان مبنی بر صدور پروانه بهره‌برداری برای واحدهای صنعتی بازیافت کننده، همچنین تکلیف در خصوص نظارت بر نحوه مدیریت پسماندهای صنعتی قابل بازیافت (وفق ماده ۱۱ قانون مدیریت پسماند و ماده ۳ ضوابط و روش‌های مدیریت اجرایی پسماندهای صنعتی) نیاز به اطلاعات تکمیلی و به‌روز از آن مجموعه است.
معاون محیط‌زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط‌زیست خراسان رضوی با اشاره به ضرورت‌های بازیافت اصولی و بهداشتی اظهار کرد: پذیرش و بازیافت پسماندها صرفاً در واحدهای بازیافت کننده مجاز و ذی‌صلاح که دارای پروانه بهره‌برداری و فعالیت از اداره کل صنعت، معدن و تجارت و همچنین مجوز زیست‌محیطی از اداره کل حفاظت محیط‌زیست باشند، میسر است.
وی افزود: در این راستا واحدهای صنعتی بازیافت کننده موظف به رعایت ضوابط و استانداردهای زیست‌محیطی مربوطه هستند.
یزدان جو به تبعات بازیافت غیراصولی برای محیط‌زیست اشاره کرد و گفت: بازیافت غیراصولی و غیربهداشتی می‌تواند تبعات جدی برای محیط‌زیست و جوامع انسانی داشته باشد.
معاون محیط‌زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط‌زیست خراسان رضوی بابیان اینکه آلودگی خاک و آب، انتشار گازهای گلخانه‌ای، تخریب زیستگاه‌ها و مشکلات بهداشتی ازجمله تبعات بازیافت غیراصولی است، اعلام کرد: مدیریت غیراصولی و غیربهداشتی پسماند، مانند ریختن مواد شیمیایی خطرناک یا مواد پلاستیکی در زمین، می‌تواند آلودگی‌های جدی در سطح خاک و آب‌های زیرزمینی ایجاد کند که این آلودگی می‌تواند به چرخه غذایی و اکوسیستم‌ها آسیب برساند و بر زندگی روزمره ساکنان منطقه تأثیر سوء بگذارد.
وی انتشار گازهای گلخانه‌ای را یکی دیگر از تبعات بازیافت غیراصولی دانست و گفت: فرآیندهای نادرست بازیافت و مدیریت پسماند ممکن است منجر به انتشار دی‌اکسید کربن و گازهای گلخانه‌ای دیگر شوند که بر تغییرات اقلیمی نیز تأثیر می‌گذارند؛ همچنین در برخی موارد، انتخاب مکان‌های نادرست بازیافت و مدیریت پسماند و یا استفاده از روش‌های غیراصولی مدیریت پسماندها، می‌تواند باعث تخریب زیستگاه‌های طبیعی و کاهش تنوع زیستی شود.
یزدان جو به مشکلات بهداشتی تبعات بازیافت غیراصولی اشاره کرد و گفت: بازیافت غیراصولی و غیربهداشتی می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های مختلف ازجمله بیماری‌های تنفسی و بیماری‌های پوستی شود، همچنین قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خطرناک می‌تواند سلامت عمومی را به خطر اندازد.
وی بیان کرد: با توجه به تولید انواع پسماند و لزوم وجود ظرفیت‌های مدیریت پسماند برای آنها، استقرار انواع واحدهای بازیافت کننده در استان یکی از ضرورت‌های لازم در این خصوص محسوب می‌شود.
معاون محیط‌زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط‌زیست خراسان رضوی یادآور شد: ازآنجاکه استقرار واحدهای بازیافت کننده مقید به حضور سرمایه‌گذار بخش خصوصی است، کاهش تعداد و تنوع این واحدها، مدیریت پسماندها در داخل استان را با مشکل مواجه کرده و در این خصوص تولیدکنندگان پسماند از ظرفیت‌های کشوری برای مدیریت پسماند استفاده می‌کنند.
ضرورت ساماندهی مدیریت پسماند
یک متخصص در حوزه مدیریت پسماند در همین خصوص با اشاره به اینکه هرروز در شهرهای مختلف اعم از کوچک و بزرگ، هزاران تن زباله تولید می‌شود که زمین و هوا را درگیر آلودگی می‌کند، گفت: با ساماندهی مدیریت پسماند می‌توان از زباله‌ها تولید درآمد کرد.
محمد نجار با بیان اینکه بر اساس برآوردهای کارشناسان سازمان محیط‌زیست، مدیریت نابسامان پسماند، بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان به اقتصاد کشور آسیب وارد می‌کند، گفت: می‌توان با برنامه‌ریزی لازم و فرهنگ‌سازی به‌گونه‌ای اقدام کرد که همه شهرها با مدیریت پسماند ضمن ایجاد اشتغال، تولید درآمد هم داشته باشند.
وی خاطرنشان کرد: مدیریت پسماند مراحل مختلفی دارد که با جمع‌آوری زباله آغاز می‌شود و در ادامه با، انتقال، پردازش و بازیافت و دفع پسماند به روش دفن، سوزاندن، دپوی روباز و... ادامه می‌یابد و با ساماندهی مدیریت پسماند می‌توان از آلودگی محیط‌زیست کاست.
وی یادآور شد: باید برای تقویت مدیریت پسماند تلاش کرد و از یک‌سو باید نسبت به ترویج فرهنگ کاهش تولید زباله همت و سپس در حوزه تفکیک آن اقدام کرد؛ زیرا انجام بازیافت زباله از مرحله تفکیک آن آغاز می‌شود و می‌طلبد همه شهروندان با تلاش برای کاهش تولید زباله و سپس همت در تفکیک زباله سهم خود را در مدیریت پسماند به‌خوبی ایفا کنند و سپس دستگاه‌های مرتبط با برنامه‌ریزی و تأمین زیرساخت‌ها در راستای ساماندهی مدیریت پسماند اقدام کنند.
نجار اظهار کرد: با توجه به تنوع تولید انواع مواد زائد در سایه فعالیت‌های مختلف انسان و ماشین در عصر حاضر، توجه به موضوع مدیریت پسماند بیش‌ازپیش احساس می‌شود و برنامه‌ریزی اصولی برای جمع آوری، تفکیک و بازیافت از هدر رفتن سرمایه‌های ملی جلوگیری می‌کند، به‌ویژه آنکه در شرایطی که کشورمان با معضلات زیست‌محیطی متعددی مواجه است برنامه‌ریزی برای ساماندهی مدیریت پسماند می‌تواند به باز شدن گره بخشی از مشکلات زیست‌محیطی و کاهش آلودگی‌های زمین و هوا کمک کند.
وی تاکید کرد: برنامه ریزی برای مدیریت پسماند باید به شکلی باشد که انجام اقدامات سازگار با طبیعت افزایش یابد و البته به لحاظ اقتصادی هم، قابل اجرا باشد.
با این تفاسیر شاید بهتر باشد که بیشتر قدر این طلاهای کثیف را بدانیم و با تشویق مردم به تفکیک زباله در مبدا، فرهنگ‌سازی در این زمینه، برنامه‌ریزی در راستای کاهش مشکلات زیست محیطی و کمک به اقتصاد کشور برای ساماندهی مدیریت پسماند به طور جدی‌تر تلاش شود.
انتهای پیام
نظرات