به گزارش ایسنا به نقل از الجزیره، در سالهای اخیر استفاده از طلا در مواد تشکیل دهنده غذاها و نوشیدنیها در رستورانهای لوکس دنیا رواج یافته است. دیگر دیدن قهوه با روکشی از طلا یا شیرینی و تکههای گوشت تزئین شده با طلا عجیب نیست. وقتی افراد مشهور تجربیات خود را از این غذاها در شبکههای اجتماعی به اشتراک گذاشتند، این پرسش مطرح شد: آیا خوردن طلا فواید واقعی برای سلامتی دارد یا فقط یک عنصر تزئینی برای جلب توجه و برانگیختن تحسین است؟
خوردن طلا در طول تاریخ... مقدس شمردن و تجمل
از نظر تاریخی، طلا از زمانهای قدیم در بسیاری از فرهنگها برای اهداف دارویی مورد استفاده قرار گرفته است؛ زیرا برخی باور داشتند که دارای خواص درمانی است.
مارکوپولو، جستجوگر ایتالیایی در کتاب خود «ایل میلیونه» تایید میکند که نخستین شواهد استفاده از طلا در غذا به مصر باستان در هزاره دوم قبل از میلاد باز میگردد. هدف استفاده از آن به طور اساسی عبادی بوده و مصریان باستان آن را غذایی مقدس و وسیلهای برای نزدیک شدن به خدایان خود میدانستند.
در ژاپن، استفاده از طلا در غذا به دوران باستان برمیگردد. در این کشور طلا به یکی از عناصر مورد استفاده برای تزئین غذاها و نوشیدنیهای لوکس تبدیل شده بود. اعتقاد بر این است که طلا در آیینهای غذایی به عنوان بخشی از فرهنگی که به شکوه و زیبایی معنوی اهمیت میداد استفاده میشد، به این ترتیب که به عنوان یک فلز کمیاب و گرانبها به آن نگاه میشد که معنای نمادین غذا را افزایش میدهد.
طلا همچنین در مراسم چای ژاپنی (چادو) به نوشیدنیها اضافه شد. این مراسم یک سنت باستانی است که قدردانی از زیبایی ساده طبیعت را نشان میدهد.
در اروپا، طلا در دوران قدیم روی میز اشراف ظاهر شد. طلای خوراکی در قرون وسطی به اروپا رسید و برای تزئین غذاها در مجللترین ضیافتها استفاده میشد. ازدواج ویولانته، دختر جیان گالئاتزو ویسکونتی در سال ۱۳۸۶ هنوز در کتابهای تاریخ ثبت شده است. این شاهزاده با ماهیان خاویاری، اردکها و پرندگان وحشی که کاملا با ورقههای بسیار نازک طلا پوشانده شده بودند، مهمانان خود را خوشحال کرد.
این عروسی از نظر سیاسی و اجتماعی یک رویداد مهم بود؛ زیرا هدف آن تقویت اتحاد میان خانوادههای نجیبزاده ایتالیا بود. به همین خاطر این دوک برای نشان دادن ثروت و نفوذ فراوان خاندان حاکم، هزینهی زیادی را صرف این مراسم کرد.
غذای تزئین شده با طلا همچنین در مهمانی بزرگداشت شاهزاده بیسینیانو در ونیز در سال ۱۵۶۱ سرو شد. طلا نه تنها در غذاهای اصلی مانند گوشت بلکه در نان و صدف نیز استفاده شد. این رسم قدردانی ویژه از مهمانان و توجه زیاد به جزئیات و تجمل را بازتاب میداد.
در صومعه سانتا ماریا در ونیز، اسنادی وجود دارد که نشان میدهد راهبهها از طلای خوراکی برای تهیه شیرینیهای سنتی مانند «بوسولای» استفاده میکردند که نوعی بیسکویت است و در مناسبتهای خاص پخته و در خمیر آن از طلا استفاده میشد.
محدودیتهای استفاده از طلا در غذا
در برخی دورههای تاریخی محدودیتهایی برای استفاده از طلا در غذا در برخی از کشورهای اروپایی اعمال شد. در شهر پادووا ایتالیا، استفاده از طلا در غذا در میان اشراف رایج بود؛ اما در قرن شانزدهم، مقامات محلی محدودیتهایی را برای استفاده از طلا در مواد خوراکی اعمال کردند. در جشنهای عروسی سرو بیش از دو ظرف غذای روکش شده با طلا ممنوع بود. هدف از این محدودیتها کاهش استفاده بیش از حد از مواد گرانبها در غذا و جلوگیری از اسراف طبقه اشراف بود.
در دورههای بعدی، اگرچه استفاده از طلا در غذاهای روزمره کاهش یافت، این سنت در برخی محافل اجتماعی فرادست ادامه یافت و در حال حاضر معمولا برای تزئین دسرها و نوشیدنیها در رستورانهای لوکس استفاده میشود.
بازگشت طلا
پس از قرن هفدهم، شواهد کمی درخصوص استفاده از طلا در غذا وجود داشت. درخشش آن رو به خاموشی گذاشت تا اینکه تقریبا از سنت آشپزی ناپدید شد. بازگرداندن آن به میز غذا را به گوالتیرو مارچی نسبت میدهند. در سال ۱۹۸۱، این سرآشپز بزرگ ابتکارعمل به خرج داد و «ریزوتو» [غذایی مخصوص شمال ایتالیا] زعفرانی را با ورق طلا درست کرد. با این غذا، طلای خوراکی جایگاه خود را به عنوان یک ماده فاخر برای تزئین غذا، فنجان قهوه و نوشیدنیهای گران قیمت باز یافت.
ثروت و شفا... حقیقت کجا است؟
بسیاری در طول دورانها، قدرت شفابخشی را به طلا نسبت دادهاند. بومیان آمریکا باور داشتند با خوردن آن قدرتی به دست میآورند که به آنها اجازه میدهد اشیاء را بلند کنند. اگرچه نتایج کمتر تاثیرگذار بود، شیمیدانانهایی که در قرن پانزدهم شروع به کار بر روی داروهای مبتنی بر طلا کردند، آن را دارویی برای درمان بسیاری از بیماریها میدانستند.
در قرن شانزدهم در اروپا، رسم خوردن یک دسر پوشیده از ورق طلا در پایان غذا آغاز شد. این کار یک درمان ایمن در برابر انواع بیماریهای قلبی در نظر گرفته میشد. در همان قرن، داروسازان در میلان نیز شروع به روکش کردن داروها با ورق طلا کردند تا مزه آنها را پنهان کنند.
اگر استفاده از طلا در غذا، تلاشهای اشراف برای متمایز ساختن خود از مردم عادی را بازتاب میدهد، بنابراین ادعاها مبنی بر این که این ماده دارویی است که برخی از بیماریها را درمان میکند یا ایمنی را بالا میبرد، مبنای علمی قابل اعتمادی ندارد، بلکه باورهای عامه پسندی است که حقیقت ندارد.
امروزه طلای خوراکی که با کد طبقه بندی موادغذایی «E۱۷۵» شناخته میشود، به برخی غذاها، شیرینیها و نوشیدنیها اضافه میشود و در دوزهای کم طبق استانداردهای بینالمللی بیخطر تلقی میشود.
ایمنی بهداشتی طلا در هنگام خوردن
طبق پژوهشهای جدید، طلای مورد استفاده در غذاها معمولا ۲۲ تا ۲۴ قیراط است تا از خلوص و عاری بودن از هرگونه افزودنی که ممکن است برای سلامتی مضر باشد، اطمینان حاصل شود. طلا به عنوان مادهای واکنشناپذیر با بدن انسان طبقه بندی میشود، به این ترتیب که بدون جذب در روده یا ورود به گردش خون از دستگاه گوارش عبور میکند که باعث میشود مصرف آن در مقادیر کم ایمن باشد.
سازمان بهداشت جهانی طلا را مادهای غیر سمی میداند؛ اما هیچ فوایدی برای سلامت یا از نظر تغذیهای برای آن به رسمیت نمیشناسد و تنها به عنوان یک ماده زیبایی شناختی به غذا اضافه میشود.
پژوهشهای منتشر شده در وبسایت «موسسه ملی سلامت» تایید میکند که طلای خالص مورد استفاده در غذا بدون عوارض جانبی قابل ذکری از بدن عبور میکند و جذب نمیشود و با بافتهای حیاتی واکنش انجام نمیدهد.
اگرچه فوایدی در راستای سلامتی برای خوردن طلا در غذا به اثبات نرسیده است؛ اما برخی از پژوهشها روی استفاده از نانو ذرات طلا در زمینه پزشکی متمرکز شدهاند، نظر به اینکه ممکن است در درمان برخی بیماریها کاربرد داشته باشند. دانشگاه بریتیش کلمبیا در سال ۲۰۲۲ پژوهشی در مورد استفاده از نانو ذرات طلا برای تحریک سیستم ایمنی در درمان سرطان منتشر کرد؛ اما اشاره کرد که این نوع طلا با طلای مورد استفاده در غذاها کاملا متفاوت است.
همانطور که هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد مصرف طلا در مقادیر کم، خطری برای سلامتی دارد؛ اما استفاده از طلا در مقادیر زیاد میتواند مضر باشد؛ زیرا تجمع آن در بدن به مرور زمان میتواند اثرات منفی بر کلیهها و کبد داشته باشد؛ بنابراین مصرف محدود و احتیاط آمیز طلا در غذا توصیه میشود.
انتهای پیام
نظرات