در واقع انجام فعالیت بدنی منظم موجب سلامت ذهن می‌شود. از این روست که ضرورت توجه به مقوله ورزش در مدارس با توجه به اینکه دانش‌آموزان طی ۹ ماه از ۱۲ ماه سال را به مدرسه می‌روند و روزانه یک سوم وقت خود را در مدرسه می‌گذرانند احساس می‌شود و بیراه نیست که یک برنامه منظم ورزشی در مدارس در نظر گرفته شود تا ضمن تقویت جسم دانش‌آموزان، به افزایش مهارت‌های اجتماعی و تقویت ذهنی آنها نیز کمک کند.
از همه مهم‌تر در سایه زندگی‌های مدرن و آپارتمان‌نشینی، از تحرک فرزندانمان کاسته شده و اغلب درگیر تماشای تلویزیون یا بازی‌های موبایلی و رایانه‌ای هستند و نه جایی برای جست و خیز و تحرک دارند و نه حسی برای آن، لذا ساعات ورزش مدارس می‌تواند این کم تحرکی فرزندانمان را جبران کند هر چند ورزش در مدارس با چالش‌هایی مواجه است.
فاطمه غیوری مادر دانش‌آموزی است که در مدرسه دخترش معلم ورزش حضور ندارد. وی با اشاره به اینکه زنگ ورزش در برنامه درسی دخترم روی کاغذ هست اما به طور جدی و تخصصی ورزش انجام نمی‌شود.
وی گفت: معلم فرزندم اگر دروس دیگر کلاس عقب نباشد و بچه‌ها مشکلی نداشته باشند برای زنگ ورزش آنها را به بیرون کلاس و حیاط مدرسه هدایت می‌کند و خود روی صندلی می‌نشیند و یکی دو توپ به بچه‌ها می‌دهد که با هم بازی کنند.
این مادر دانش‌آموز که فرزندش در مقطع ابتدایی دوره دوم تحصیل می‌کند، گفت: با اینکه در این مقطع در مدارس شهری باید معلم ورزش حضور داشته باشد و به صورت تخصصی به موضوع ورزش توجه شود اما در نبود نیروی متخصص، انتظار اینکه زنگ ورزش کارآیی لازم برای فرزندم را داشته باشد دور از ذهن است.
مشکلات پیش‌روی ورزش مدارس
انجام فعالیت بدنی هم برای سلامت جسم و هم سلامت ذهن دانش‌آموزان مفید است. چه بسا انجام فعالیت‌های بدنی بر روحیه و سلامت روان دانش‌آموزان اثر مطلوب دارد و این امر خود می‌تواند میزان یادگیری را افزایش دهد لذا در سایه انجام فعالیت ورزشی ضمن سلامت جسم، سلامت روح هم اتفاق می‌افتد.
مرجان ترشیزی معلم ورزش مدرسه‌ای در خراسان رضوی است که از وضعیت ورزش در مدارس گله داشت و گفت: این حوزه تا دلتان بخواهد مشکل دارد.
این کارشناس ارشد تربیت‌بدنی با بیان اینکه بیش از همه مشکلات، کمبود امکانات و نبود فضای مورد نیاز و مطلوب ورزشی به چشم می‌آید و در کنار آن کمبود نیروی انسانی مسلط و مرتبط با ورزش هم مشهود است.
وی با بیان اینکه اگرچه تربیت‌بدنی و ورزش یکی از پایه‌های اصلی تعلیم و تربیت هر جامعه به حساب می‌آید که به عنوان یک روش تربیتی برای متعادل ساختن و تکامل یافتن ابعاد وجودی انسان در زندگی او مطرح است اما نه مسئولان به این حوزه نگاهشان مثبت است و نه خانواده‌ها.
ترشیزی افزود: هرچند ورزش بخشی از تربیت‌بدنی است که انجام دادن آن منوط به کسب انواع مهارت‌های حرکتی و ورزشی است اما همواره شاهد بوده و هستیم که دیدگاه مسئولین نسبت به ورزش مثبت نیست و خیلی راحت حاضرند ساعاتی را که در برنامه درسی دانش‌آموزان به ورزش اختصاص دارد در اختیار سایر برنامه‌ها و دروس قرار دهند.
وی اظهار کرد: این در حالی است که با اهمیت دادن به موضوع تربیت‌بدنی و ورزش در مدارس تا حدودی امکان رفع مشکلاتی از جمله ضعف عضلانی، ضعف انعطاف‌پذیری عضلات فراهم می‌شود و در ایجاد نشاط روحی، اجتماعی نمودن دانش‌آموزان، تقویت سیستم قلبی عروقی، تقویت حواس و ذهن و ... مؤثر است.
این معلم ورزش ادامه داد: پرورش قابلیت‌های جسمانی، پرورش قوای ذهنی دانش‌آموزان، تقویت روحیه اجتماعی و مسئولیت‌پذیری، کمک به دانش‌آموزان در فراگرفتن مهارت‌های صحیح حرکتی پایه و بنیادی، علاقه‌مند ساختن دانش‌آموزان به تقویت و سلامتی بدن از اهداف تربیت‌بدنی در مدارس به شمار می‌رود.
وی افزود: با وجود اهمیت ورزش در مدارس از سویی ما با خانواده‌هایی در جامعه مواجهیم که فقط دنبال درس و مشق بچه‌ها هستند و اغلب دید مطلوبی به حوزه ورزش ندارند و حاضرند برای درس و مشق فرزندانشان هر هزینه‌ای را داشته باشند اما به ورزش به قدر لازم بها نمی‌دهند از سوی دیگر مسئولان هستند که برای آنها هم ورزش مدارس به نسبت فعالیت‌های پرورشی و فرهنگی و دروس نظری در اولویت‌های بعدی قرار دارد.
ترشیزی گفت: در شرایطی که امکانات مطلوب در اغلب مدارس وجود ندارد و نیروی متخصص ورزشی کم است امکان دارد آسیب‌های ورزش در شرایط غیراستاندارد بیشتر شود و این امر خود به خود باعث کم رنگ شدن زنگ ورزش در مدارس می‌گردد.
لزوم تخصیص بودجه اختصاصی به ورزش مدارس
بدیهی است ورزش توأمان، تندرستی و سلامتی و نشاط و شادابی را برای افراد جامعه به همراه دارد مدرسه می‌تواند مکانی باشد که دانش‌آموز به سوی سلامتی گام بردارد. در واقع دانش‌آموزی که فعالیت تربیت‌بدنی منظم در مدرسه را دارد، تحرک و فعالیت جسمانی را با فعالیت روزانه خود پیوند می‌دهد و شیوه زندگی فعال و سالمی را در پیش می‌گیرد و به گونه‌ای پرورش می‌یابد که بتوانند با چالش‌های اجتماعی برخورد مناسب و در برابر آسیب‌های اجتماعی تاب‌آوری داشته باشد.
منیره نظیف، دبیر ورزش در خصوص اهمیت توجه به تربیت‌بدنی در مدارس گفت: ورزش در مدارس برای جلای روح و روان دانش‌آموزان ضروری است به ویژه در شرایطی که چالش‌ها در جامعه و خانواده‌ها روبه فزونی است توجه به موضوع تربیت‌بدنی می‌تواند برای مواجهه و مقابله با این آسیب‌ها برای نسل جوان و نوجوان بسیار مفید باشد.
وی افزود: با توجه به نظر کارشناسان این حوزه، فعالیت جسمانی منظم باعث افزایش خودباوری و اتکای به نفس مناسب در نوجوانان می‌شود و به طوری که آنان فعالیت‌های روزمره خود را با اعتماد به نفس مناسبی انجام می‌دهند. علاوه براین فعالیت جسمانی و منظم سبب توسعه فرآیندهای ذهنی نوجوانان و جوانان شده و قابلیت‌های یادگیری و تحصیلی آنان را بهبود بخشیده و به آنها در رسیدن به موفقیت کمک می‌کند.
این دانشجوی دکترای ورزش ادامه داد: در شرایطی که باید همه تلاش‌ها به این سمت معطوف شود که توسعه ورزش در آموزشگاه‌ها رقم بخورد شاهدیم که مدارس با کمبود امکانات ورزشی مورد نیاز و کمبود نیروی متخصص مواجه‌اند و ضرورت دارد با اختصاص بودجه تخصصی به تربیت‌بدنی و ورزش مدارس و به طور کلی به آموزش و پرورش برای تربیت نسلی قوی و دانا سرمایه‌گذاری شود.
وی اعلام کرد: توجه به ورزش به صورت صحیح و اصولی در مدارس می‌تواند سنگ بنای خوبی برای سلامت جسم و ذهن فرزندان باشد لذا هرگونه هزینه در این حوزه سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود.
نظیف گفت: باید تربیت‌بدنی در مدارس برای خانواده‌ها و والدین در کنار تعلیم و آموزش دروس دیگر اهمیت داشته باشد زیرا گاه شاهدیم والدین مخالف نوع فعالیت و انجام حرکات ورزشی فرزندان خود هستند و از تأثیر مفید ورزش در مدارس آگاه نیستند لذا زنگ ورزش را فاقد اهمیت می‌دانند حال آنکه باید با بسترسازی فرهنگی اهمیت ورزش در مدارس را برای خانواده‌ها تشریح کرد تا بتوان از مشارکت بیشتر آنها برای پیشبرد هرچه بهتر برنامه‌های تربیت‌بدنی اعم از مالی و معنوی در مدارس بهره برد.
برای هر کدام از ما در طول دوران تحصیل بارها پیش آمده که مدیران و معلمان برای انجام فرایند آموزش دروس مختلف، دیواری کوتاه‌تر از زنگ ورزش و حذف آن نبینند حال آن که توجه به موضوع ورزش در مدارس هم سلامت جسم و هم سلامت ذهن را به همراه دارد. از این رو ضرورت دارد پیش از هر چیز نگاه‌ها به مقوله ورزش در مدارس تغییر کند و با درک اهمیت آن به انجام آن همت شود.
انتهای پیام
نظرات