محمد درویش در جریان بازدید از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی شهرستان خواف به ایسنا گفت: تالاب سیرخون نه در خراسان بلکه از معدود تالاب‌های زنده ایران است.

وی اظهار کرد: برابر آماری که دفتر تالاب‌های سازمان محیط‌زیست منتشر کرده بیش از ۹۰ درصد تالاب‌های ایران خشکیده و یا در خطر انقراض قرار دارد.

این فعال محیط‌زیست افزود: گرچه تالاب‌های بزرگی مثل تالاب دریاچه ارومیه، هورالعظیم، شادگان، شیمبار، میانگران، بامدژ، حله، گاوخونی، جازموریان، هامون‌ها، آلماگل، آلاگل و آجی گل خشک شدند اما در چنین شرایطی شگفت انگیز است که سیرخون در جایی که میانگین دما و تبخیر بالاست آب دارد.

وی گفت: وجود این تالاب می‌تواند ظرفیت گرما را افزایش دهد و تنوع زیستی خارق‌العاده‌ای ایجاد کند و جمعیت پرندگان را بهبود ببخشد.

درویش تصریح کرد: این تالاب همچنین می‌تواند فضایی ایجاد کند که مردم زیادی در کنار آن لذت ببرند و ضمن پرنده‌نگری به بهبود وضعیت زیست پذیری منطقه کمک کنند و از سویی سبب افزایش درآمد گردشگری و اشتغال پایدار شود.

وی افزود: خواف به لحاظ جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی، پتانسیل‌های فراوانی برای توسعه پایدار دارد که بزرگ‌ترین آس بادهای جهان در نشتیفان در قلمرو شهرستان خواف از آن جمله است.

وی اظهار کرد: ظرفیت فوق‌العاده‌ای در انرژی بادی این منطقه وجود دارد و مردمی سخت‌کوش که می‌توانند جزو قشر مسئولیت‌پذیر ایران باشند.

این کنشگر ایرانی کویر شناس اظهار کرد: خراسان رضوی که خواف نیز در این استان قرار دارد هم‌اینک به لحاظ ناترازی آبخوان‌ها، بدترین وضعیت ممکن را دارد.

وی با بیان اینکه تقریباً همه دشت‌ها ممنوعه هستند، افزود: این استان ۳۳ میلیارد مترمکعب تراز منفی آب دارد و اگر با برخی دیگر استان‌ها مقایسه کنیم مثلاً در اصفهان این رقم ۱۳.۵ میلیارد مکعب و این آمار در کرمان و فارس عددی معادل ۱۷ میلیارد مترمکعب است.

درویش با اشاره به اینکه بدترین وضعیت در بین ۳۱ استان کشور را خراسان رضوی دارد که این یک فاجعه است، تأکید کرد: با این وضعیت، هر نوع بارگذاری جدید مصرف آب در هر شرایطی در خراسان رضوی باید متوقف شود و اگر قرار باشد بارگذاری جدیدی تعریف شود محل تأمین آب آن از متوقف شدن برخی بارگذاری‌ها در حوزه‌های دیگر باید باشد.

این پژوهشگر گفت: اگر قرار باشد واحد صنعتی جدیدی در خواف فعال شود نباید محل تأمین آب از تحمیل فشار بیشتر به منابع آب‌های زیرزمینی باشد بلکه باید با بخش کشاورزی و کشاورزان وارد تعامل شد و آب کشاورزی را از آن‌ها خرید و با روش‌هایی همچون تسهیلات بلاعوض، مجوز فعالیت در حوزه گیاهان دارویی، کشت و صنعت، کشت‌های گلخانه‌ای، انرژی‌های خورشیدی و بادی و دیگر موارد، معیشت‌های جایگزین برای کشاورزان تعریف کرد.

وی افزود: با این روش می‌توان هم کشاورزی و هم فعالیت‌های صنعتی و معدنی را با رعایت ملاحظات و آموزه‌های محیط‌زیستی داشته باشیم تا مردم بتوانند از زندگی مرفه برخوردار باشند.

وی تأکید کرد: خواهان تعطیلی کشاورزی یا صنعت و معدن نیستیم بلکه خواهان رعایت ملاحظات و آموزه‌های محیط‌زیستی در این کسب و کارها هستیم.

درویش همچنین درباره آلودگی ناشی از فعالیت‌های معدنی و صنعتی در معادن سنگ آهن سنگان گفت: فاجعه بارترین شکل برداشت معادن پلاسری در خواف است و حتی اگر شرایط زیست‌محیطی در شرکت معدنی و صنعتی رعایت نشود خسارات زیانباری خواهد داشت.

وی به دلیل اینکه شدت وزش باد در این شهرستان زیاد است به شرکت‌های صنعتی و معدنی مستقر در معادن سنگ آهن سنگان خواف توصیه کرد؛ کنسانتره سنگ آهن را در فضای باز دپو نکنند.

درویش با تأکید براینکه باید بلافاصله این مواد جابجا شوند و اگر قرار بود به مقصد دیگری فرستاده شوند باید این کار انجام یا مدیریت زمان خرید و فروش آن‌ها را به فصل زمستان موکول کنیم، یعنی زمانی که وزش بادهای ۱۲۰ روزه نیست و هوا رطوبت دارد و مواد معدنی در معرض جریان‌های بادی قرار نمی‌گیرند.

وی با بیان اینکه اگر این اتفاق بیفتد بخش بزرگی از خطرات کنسانتره ها کاهش می‌یابد، گفت: ریزگردها در عرصه‌های پوشش گیاهی، خلل و فرج گیاهان را می‌بندند و فتوسنتز در آن‌ها را مختل می‌کند. حتی روی باغات میوه و کشاورزی اثر می‌گذارد و زمان خزان آن‌ها را بیشتر و خسارت‌های جبران ناپذیری به سلامت مردم و زیستمندان وارد می‌کند.

این کنشگر محیط‌زیست یادآور شد؛ هدف از توسعه صنعتی در منطقه ارتقای کیفیت زندگی مردم برای جلوگیری از مهاجرت است، بنابراین توصیه می‌شود حداقل ۱۰ درصد از سود کارخانه‌های صنعتی و معدنی برای بهبود و رعایت ملاحظات زیست‌محیطی اختصاص یابد تا کاهش خطرات و افزایش شاخص سلامت ارتقا یابد.

منطقه حفاظت ‌شده سیرخون در خراسان رضوی و در ۱۲ کیلومتری مرز افغانستان، در جنوب شرقی شهر خواف قرار گرفته است. با وسعت افزون بر ۵۴ هزار هکتار و برخورداری از رودخانه کالشور مژن‌آباد، وجود زیستگاه‌های تالابی و بیابانی و جنگل دست‌ کاشت تاغ‌زرد این منطقه را به یکی از جاهای دیدنی خواف تبدیل کرده است و توقف گاه مناسبی برای مهاجرت پرندگان از شمال خراسان رضوی به مناطق جنوبی کشور محسوب می‌شود.

تاکنون حدود ۱۰ گونه از انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی مانند اردک کله‌سبز، سرحنائی، اردک مرمری، خوتکا، چنگر، اگرت سفید، حواصیل خاکستری، سنقر تالابی، کبوتر چاهی و نوک پهن در این منطقه دیده شده‌اند.

شهرستان خواف با ۴ بخش، ۶ شهر، ۸۵ روستا، ۱۷۵ هزار نفر جمعیت و ۱۲۳ کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان در فاصله ۲۷۰ کیلومتری جنوب شرقی مشهد مرکز خراسان رضوی قرار دارد.

انتهای پیام