جمال عرب‌زاده ـ نمایشگاه‌گردانِ نمایشگاهِ چشم در چشم ـ در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص انتخابِ تمِ پرتره برای این نمایشگاه گفت: پرتره اولین ژانری است که در تمامی دوره‌ها انجام شده؛ ژانری است که امروزه هم اهمیت و اعتبار خود را تا حد قابل توجهی حفظ و از سوی دیگر نیز در دوران مدرن تحولات خاصی را تجربه کرده است. 

دستچینی از آثارِ این گنجینه نامحدود

او با اشاره به تعددِ آثار مدرن و معاصرِ موجود در موزه گفت: نگهداری آثار مدرن و معاصر در این موزه، امکان انتخابِ آثاری با این تِم، از میان تمام گرایش‌ها را می‌داد. 

به گفته وی این نمایشگاه با استفاده از ظرفیتِ ژانر پرتره و استفاده از امکانات گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران شکل گرفته است.  

پنجره‌ای رو به وضعیتِ روانی هنرمند

عرب‌زاده با اشاره به اهمیت بررسی ژانر پرتره از منظر تحولات تاریخی ادامه داد: پرتره فارغ از تکنیک، یک ژانر تصویری است،‌ پس زمانی که از پرتره سخن می‌گوییم درباره یک ژانر تصویری حرف می‌زنیم. در باور عامه، عکاسی در هنرِ مدرن و معاصر، به صورت گسترده‌ای جایگزین نقاشی و به طور مشخص، پرتره‌نگاری شد؛ با این وجود نقاشی نیز سعی کرد که از طریق دیگر، پرتره‌نگاری را گسترش دهد؛ بر همین اساس می‌توان پرتره‌های دوره مدرن و معاصر را از ابعاد دیگری بنگریم. نگاه به اثر از زاویه ارتباطِ درونیات و وضعیت روانی هنرمند با پرتره نگاری، حاصل پیچیدگی ارتباط پیچیده پرتره و خالق آن است. گفتنیست که ارتباط پرتره و وضعیت روحی  و روانی بسیار مورد توجه هنرمندان دوره مدرن و معاصر بوده است. 

وارهول، کمال الملک، پیکاسو و محصص به خط شدند

این کیوریتور به دسته بندی آثار پرتره در نمایشگاه «چشم در چشم» نیز اشاره کرد و گفت: آثارِ نمایشگاه بر اساس تکنیک دسته بندی نشدند؛ همین امر سبب شده که که به عنوان مثال اثر اندی وارهول در کنار اثر پیکاسو چیدمان شود، یا مثلا اثر سورئال خوان میرو در کنار اثر کوبیسم پیکاسو و اثری از بهمن محصص را در یک ردیف ببینیم، چرا که آثار این هنرمندان ذیل پرتره‌های مدرن دسته بندی شدند. 

 هویت انسان امروز چگونه به پرتره‌ها پیوند خورد؟‌

کیوریتور نمایشگاه «چشم در چشم» با بیان اینکه امروزه مدیومِ دیجیتال نقش مهمی در ژانر پرتره ایفا می‌کند اظهار کرد: به نظر می‌رسد که امروزه پرتره‌ها پیوند محکمی با هویتِ ما برقرار کرده‌اند. حالا پرتره‌ها در فضای مجازی از نقشی اساسی برخوردارند و به سبب رابطه انسان و فضای مجازی، ارتباط تنگاتنگی با انسان امروز دارد. 

او ادامه داد: باید دید که این پرتره‌ها که پیوندی عمیق با هویت انسان امروز دارند، در گذر زمان و تحت تاثیر هوش مصنوعی چه نقشی را ایفا خواهند کرد. امروزه آثار دیپ فیک را فضای مجازی می‌بینیم که از پرتره‌های معروف جعل می‌شوند. 

عرب‌زاده در پاسخ به اینکه آثار خلق شده با هوش مصنوعی در آینده در دسته آثار هنری قرار خواهند گرفت یا خیر گفت: احتمال آن وجود دارد. اثر هنری ارتباطی با تکنیک خلق آن ندارد. هنرمند در هر فضای تازه می‌تواند به دنبال فضایی برای خلق اثر و بیان تازه باشد.

برگزاری چنین نمایشگاهی رفت تا یک دهه بعد!

او در پایان ضمن تشکر از همکاری عوامل برگزار کننده در موزه هنرهای معاصر تهران گفت: امیدوارم از این مجموعه که با دقت زیادی به نمایش گذاشته شده، استفاده شود و همچنین نمایش این آثار طولانی مدت باشد تا همه علاقه‌مندان به آن دسترسی داشته باشند؛  شاید برگزاری دوباره و برپایی چنین نمایشگاهی به صورت خوشبینانه یک دهه دیگر صورت گیرد، بر همین اساس امیدوارم طی بازه زمانی مناسبی در معرض دید عموم قرار گیرد. 

انتهای پیام