به گزارش ایسنا، سیاستهای اقتصادی هر کشور به میزان زیادی بر رشد و توسعه اقتصادی آن تأثیر میگذارند. سیاستهای حمایتی و آزادسازی اقتصادی دو راهبرد اساسی در این زمینه هستند. در ایران، هنوز اجماعی بر سر انتخاب یکی از این دو سیاست بهعنوان راهبرد ارجح وجود ندارد، در حالی که کشورهای توسعهیافته بیشتر به سمت آزادسازی اقتصادی حرکت کردهاند و این مسیر را به دیگر کشورها نیز توصیه میکنند. سیاستگذاران بخش کشاورزی نیاز دارند تا میزان حمایت از این بخش و تغییرات آن را با اجرای سیاستهای مختلف ارزیابی کنند. به همین دلیل، بررسی اثرات مداخلات دولت در فرآیند تولید محصولات کشاورزی اهمیت ویژهای دارد. این بررسیها میتوانند به بهبود سیاستهای موجود و تدوین برنامههای کارآمدتر کمک کنند.
در این راستا، یکی از سیاستهای مهم در بخش کشاورزی ایران، سیاست خرید تضمینی گندم است. این سیاست با هدف حمایت از کشاورزان و تضمین حداقل قیمت برای محصولاتشان اجرا میشود. با این حال، بررسیهای مختلف نشان دادهاند که این سیاستها همیشه به هدف خود نرسیدهاند و مشکلاتی در اجرای آنها وجود دارد. بنابراین، نیاز به تحقیقات جامعتر و دقیقتر در این زمینه احساس میشود تا بتوان با شناسایی نقاط ضعف و قوت، راهکارهای مناسبی برای بهبود این سیاستها ارائه کرد.
اسماعیل پیشبهار، دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز با همکاری مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور و سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ایران، تحقیقی را در خصوص بررسی مسائل و مشکلات طرح خرید تضمینی گندم در استان فارس انجام دادهاند. این پژوهش به شناسایی و ارزیابی عواملی که بر رضایت کشاورزان از این طرح تأثیر میگذارند پرداخته است.
برای انجام این تحقیق، از روش تکمیل پرسشنامه و مدلی به نام لاجیت ترتیبی استفاده شده است. این روشها به پژوهشگران امکان دادند تا دادههای جامعی را جمعآوری کرده و تحلیلهای دقیقتری انجام دهند. در سال ۱۳۹۶، اطلاعات مورد نیاز از کشاورزان استان فارس جمعآوری شد تا به بررسی دقیق مشکلات و مسائل موجود در طرح خرید تضمینی گندم پرداخته شود.
نتایج بهدستآمده نشان داد که متغیرهای رضایت از شغل کشاورزی، سرعت پرداخت، برخورد مناسب کارکنان و مسئولان، کیفیت نهادههای در دسترس، نحوه سنجش پاکی و درصد افت محصول و در نظر گرفتن کیفیت محصول تولیدشده از ضرایب مثبت و معنیدار در این خصص برخوردارند. بنابراین، افزایش هر کدام از این متغیرها باعث افزایش رضایت از طرح خرید تضمینی خواهد شد. همچنین، متغیر کیفیت نهادههای در دسترس نیز به عنوان یک عامل مؤثر بر رضایت کشاورزان شناسایی شد.
در این مطالعه پیشنهاد شده است که با نظارت سازمانهای مربوط بر نهادههای مورد استفاده برای تولید محصولات، این نهادهها از سطح کیفیت بالایی برخوردار باشند. همچنین، بایستی دولت به تعیین شرایط و وضع قوانینی بپردازد که طرح خرید تضمینی شامل محصولات با کیفیت بالا شود تا با تقویت انگیزه کشاورزان به تولید محصولات با کیفیت بالا، کشاورزان تولیدکننده محصولات باکیفیتتر نیز از سوی دولت تشویق شوند تا الگویی برای سایر کشاورزان باشند.
این یافتهها اهمیت زیادی دارند، زیرا نشان میدهند که توجه به عوامل مختلف میتواند رضایت کشاورزان از طرحهای حمایتی دولت را افزایش دهد. بهبود کیفیت نهادهها، کاهش زمان انتظار در صف برای تخلیه محصول، برخورد مناسب بازرسان و مسئولان مراکز خرید، و تعیین قیمت تضمینی مناسب از جمله مواردی هستند که میتوانند به بهبود این طرحها کمک کنند.
شایان ذکر است، این نتایج علمی پژوهشی در فصلنامه «اقتصاد کشاورزی و توسعه وابسته» به مؤسسه پژوهشهای برنامهریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت کشاورزی منتشر شده اند. این نشریه به بررسی موضوعات مرتبط با اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی میپردازد و نتایج پژوهشهای مختلف در این زمینه را به اشتراک میگذارد.
انتهای پیام
نظرات