به گزارش ایسنا، «عبدالباری عطوان» سردبیر روزنامه رأی الیوم در تحلیلی درباره طرح «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا برای پایان جنگ غزه نوشت: « جو بایدن شامگاه جمعه نقشه راهی را درباره آتش‌بس و تبادل اسرا در غزه مطرح کرد و مدعی شد که این طرح اسرائیل است. این طرح که شامل سه مرحله است پیچ و خم‌های زیادی دارد و قابل اجرا نیست و پایان آن می‌تواند منجر به چیزی شبیه سرنوشت توافق‌های اسلو شود. یعنی ورود به مذاکراتی پوچ و بی‌پایان. برای یادآوری باید بگوییم که مذاکرات اجرای اسلو ۳۰ سال بدون هیچ نتیجه‌ای برای فلسطینی‌ها طول کشید و حتی نتایج عکس داد و هدف استراتژیک اسرائیل یعنی ممانعت از تشکیل کشور مستقل فلسطین را محقق کرد اما کسی که امروز در نوار غزه حکمرانی می‌کند مثل کسی نیست که ۳۰ سال پیش در این منطقه و کرانه باختری با دستور اسرائیل حکمرانی می‌کرد.

نقشه راه بایدن به هیچ وجه تفاوتی با نقشه راه کمیته چهارجانبه بین‌المللی (آمریکا، روسیه، اروپا و سازمان ملل) ندارد. آنها در آن زمان وعده کشور مستقل را به فلسطینی‌ها در صورت انداختن سلاح و توقف انتفاضه مسلحانه دادند. شعله این انتفاضه زمانی روشن شده بود که رهبری سازمان آزادی بخش فلسطین (ساف) بعد از مذاکرات کمپ دیوید در سال ۲۰۰۰ فهمید که یک دام بوده است و آمریکا و اسرائیل درباره ممانعت از تشکیل هرگونه کشور مستقل فلسطینی اتفاق نظر دارند.

نقشه راهی که بایدن مطرح کرده است و مدعی است که یک طرح اسرائیلی و شامل شروط، بندها و خواسته‌هایی است که جنبش حماس آن را پذیرفته است از سه مرحله تشکیل می‌شود:

مرحله اول که مدت آن ۶ هفته است و شامل توقف موقت جنگ و عقب نشینی نیروهای اسرائیلی از مناطق مسکونی غزه و آزادی کودکان، بیماران و افراد مسن در میان اسرای اسرائیلی در ازای آزادی چند صد تن از اسرای فلسطین و بازگشت آوارگان به شمال است.

مرحله دوم بعد از اجرای تمام بندهای مرحله اول آغاز می‌شود و ۶ هفته دیگر طول خواهد کشید و شامل عقب نشینی کامل ارتش اسرائیل از نوار غزه و آزادی تمام اسرای نظامی اسرائیلی توسط حماس است و آتش بس موقت به یک آتش بس دائم تبدیل می‌شود.

مرحله سوم شامل آغاز بازسازی نوار غزه با حمایت مالی عربی و بین‌المللی و تحت نظارت نیروهایی از چند طرف است.

بعد از بررسی این سه مرحله نکاتی وجود دارد که باید به آن توجه شود:

اول اینکه این نقشه راه «مین گذاری شده» آمریکا به صورت واضح و صریح درباره مرحله بعد از اجرای این نقشه راه و به ویژه آینده فلسطین یعنی تشکیل کشور مستقل فلسطین و آینده شهرک سازی صحبت نمی‌کند اگرچه به منزله به رسمیت شناختن رسمی جنبش حماس توسط آمریکا است و به صورت مستقیم به پایان حکمرانی حماس در نوار غزه نمی‌پردازد.

نکته دوم این است که مرحله اول این نقشه راه پر از شکاف است و بیشتر خواسته‌های اسرائیل را محقق می‌کند یعنی آزادی بیشتر اسرای غیرنظامی که خواسته اصلی معترضان اسرائیلی است بدون پایبندی اسرائیل به توقف دائم جنگ جز بعد از پایان مرحله دوم و بعد از تکمیل اجرای کامل بندهای مرحله اول.

نکته سوم صحبت درباره عقب نشینی نیروهای ارتش اسرائیل در مرحله اول تنها به مناطق مسکونی محدود شده است بدون اینکه این مناطق مشخص شوند. ۸۰ درصد مناطق نوار غزه از جمله شهر غزه و شمال آن و شهرهای رفح و خان یونس در جنوب و بیشتر اردوگاه‌های مرکز نوار غزه درحال حاضر خالی از سکنه هستند. پس چه کسی این مناطق را مشخص خواهد کرد و چگونه؟

چهارم، مرحله دوم که اجرای آن ۶ هفته طول می‌کشد خطرناک‌تر است و توقف دائم جنگ و عقب نشینی کامل از نوار غزه جز بعد از توافق با تمام بندها و اجرای آن اتفاق نمی‌افتد و این مساله مذاکراتی ۶ ماهه را می‌طلبد و این در صورتی است که اسرائیل نیت خوبی داشته باشد. به عنوان مثال موضوع آماده کردن لیست اسرای فلسطینی که آزاد خواهند شد و اینکه بعد از آزادی‌شان کجا خواهند رفت به ویژه کسانی که به حبس ابد محکوم شده‌اند، طول می‌کشد.

نکته پنجم این است که در این نقشه راه به هیچ وجه به آینده محور صلاح الدین (فیلادلفیا) و گذرگاه رفح و طرفی که کنترل آن را در دست خواهد گرفت و محور نتزاریم و مرزها اشاره‌ای نشده است.

نکته ششم ممکن است انتقال از مرحله اول به دوم بسیار دارای پرپیچ و خم باشد و نتانیاهو تنها به مرحله اول اکتفا کند و مشکلاتی را برای کارشکنی در مرحله دوم ایجاد کند و جنبش حماس را به این کارشکنی متهم کند و به مسائل بعدی یعنی توقف دائم جنگ یا عقب نشینی کامل از غزه جز بعد از نابودی مقاومت پایبند نباشد.

نکته هفتم اگر مذاکرات درباره اهداف مرحله دوم دچار مشکل شد و این یک احتمال بسیار قوی است انتقال به مرحله سوم یعنی بازسازی صورت نخواهد گرفت. دقیقا مثل اتفاقی که بعد از تجاوز سال ۲۰۱۴ رخ داد. حتی یک دلار از پنج میلیارد دلاری که در نشست شرم الشیخ مصر درباره آن برای بازسازی نوار غزه توافق صورت گرفت، تاکنون برای غزه خرج نشده است.

برخورد مثبت رهبری جنبش حماس با طرح آمریکا به نظر نمی‌رسد که به معنای قبول کردن آن بدون رد تمام بندهایش باشد بلکه در چارچوب استراتژی «بله اما» است و این نهایت زیرکی و یک شرط بندی درست بر مخالفت نتانیاهو با آن است. نتانیاهو در بیانیه‌ای که دفترش بعد از دقایقی از اظهارات بایدن منتشر کرد، گفت جز بعد از نابودی حماس و آزادی تمام اسرا و تضمین عدم توانایی غزه برای انجام یک حمله دیگر مثل حمله هفت اکتبر با آتش بس و عقب نشینی ارتش موافقت نمی‌کند.

بایدن به دنبال یک آتش‌بس موقت و کسب زمان بیشتری قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و پایان دادن به جنگ غزه با روش خود است تا مجددا زمان خالی را برای مقابله با پیروزی‌های ارتش روسیه در اوکراین و دادن چراغ سبز به ارتش اوکراین برای حمله به عمق روسیه با موشک‌های دوربرد آمریکا برای تحریک کردن «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه و کشاندن آن به جنگ هسته‌ای داشته باشد.

اکنون در مقابل نتانیاهو چیزی جز «گزینه شارون» یعنی عقب نشینی کامل از نوار غزه بدون هیچ‌گونه شروطی برای کاهش تلفات خود و ممانعت از شکستی بزرگ مثل شکست سال ۲۰۰۵ وجود ندارد.»

انتهای پیام