• سه‌شنبه / ۵ دی ۱۴۰۲ / ۱۰:۳۴
  • دسته‌بندی: تجسمی و موسیقی
  • کد خبر: 1402100502963
  • خبرنگار : 71410

برای «ایرج» که کویری در صدایش بود + صوت

برای «ایرج» که کویری در صدایش بود + صوت

۲۰ سال پیش در چنین روزی، بم لرزید تا نوای «گلپونه‌ها» خاموش شود و دیگر کسی با «حال آشفته»، «موسم گل» را یادآور نشود. او «سکوت» کرد و دیگر از «خزان و آرزو» نگفت. کم‌کم داشت «بوی نوروز» در فضا می‌پیچید که «بی‌کاروان کولی» رفت که رفت.

به گزارش ایسنا، ۲۰ سال از خاموش شدن صدای ایرج بسطامی می‌گذرد. آوازخوانی در زلزله‌ بم جان باخت و ۵ دی‌ماه ۸۲ جاودانه شد.

بسطامی که در ۴۶ سالگی بدرود حیات گفت، در سال ۱۳۳۶ در شهرستان بم متولد شد و از سن بسیار پایین به آواز خواندن علاقه نشان داد. او سال‌ها ردیف‌های آوازی را در مکتب تهران و سبک استاد عبدالله‌خان دوامی را نیز نزد عمویش یدالله بسطامی فرا گرفت و در ۲۲ سالگی به جرگه‌ی شاگردان محمدرضا شجریان پیوست. بسطامی مدت‌ها بعد در خانه‌ شجریان با زنده‌یاد پرویز مشکاتیان (آهنگساز و نوازنده‌ سنتور) آشنا و این آشنایی به شروع همکاری بسطامی با گروه «عارف» منجر شد.

پرویز مشکاتیان درباره‌ی آشنایی‌اش با ایرج بسطامی گفته بود: «اولین‌بار ایرج بسطامی را در خانه‌ی محمدرضا شجریان دیدم. در آن زمان ما «چاووش» را داشتیم. به‌ خاطر شرایط اجتماعی آن زمان به خواننده‌های بیشتری با صدای متفاوت نیاز داشتیم. من پشت در کلاس آواز استاد شجریان نشسته بودم تا هنرجوها من را نبینند. از آنجا بود که از صدای بسطامی خیلی خوشم آمد. ایشان صدای خوبی داشتند و مثل همه آدم‌های کویرنشین آدم خیلی مهربان و خوبی بود. بعد از کلاس مدتی با او صحبت کردم تا با نقطه نظراتش راجع به هنر و آواز و انگیزه‌ خواندش آشنا شوم ولی آنقدر ساده یافتمش که مصمم شدم تا با او یک سالی در مورد قضایای پیرامونی سوای موسیقی به گپ و گفت‌وگو بنشینم.»

حاصل آشنایی بسطامی و مشکاتیان آلبوم‌های «افشاری مرکب»، «مژده بهار»، «افق مهر» و «وطن من» بود. «افشاری مرکب» که به‌ عنوان نخستین اثر بسطامی در سال ۱۳۶۸ منتشر شد، با چند شب اجرا در تالار رودکی هم همراه بود و موفقیت‌هایی را با این هنرمند که آن زمان ۳۳ ساله بود، به همراه داشت.

همکاری بعدی بسطامی سال ۱۳۷۱ با گروه «دستان» و حمید متبسم شکل گرفت که حاصل آن انتشار آلبوم «بوی نوروز» بود. او آثار زیادی را در همکاری با حسین پرنیا، کیوان ساکت، محمدرضا درویشی و ... منتشر کرد. با این حال، معروف‌ترین اثر این هنرمند همان «گل‌پونه‌ها» است که پس از مرگش نیز شهرت بسیار پیدا کرد. «گلپونه‌ها» تنها اثر تصویری زنده‌یاد ایرج بسطامی است که به کنسرت گروه «همایون» در دهه‌ ۷۰ تعلق دارد.

ایرج بسطامی در سن ۴۰ سالگی به اوج فعالیت‌هایش رسید و در طول ۱۴ سال فعالیت، ۱۱ آلبوم موسیقی از خود به یادگار گذاشت. آوازهای او بیشتر بر پایه‌ی سنتور بود. با این‌ حال به‌دلیل مشکلات معیشتی، ایرج بسطامی از سال‌های پایانی دهه‌ی ۷۰ دیگر کار جدی نکرد.

محمدرضا درویشی درباره زنده‌یاد بسطامی معتقد است: «ایرج با مرگ، به هنرش زندگی بخشید.»

محمدرضا شجریان نیز درباره‌ی آواز این هنرمند گفته بود: «بسطامی! خداوند گوهری به تو داده و من می‌خواهم این گوهر را شکل بدهم. او ۶ سال شاگرد من بود. تا میانه‌ی دوره‌ عالی هم با من کار کرد. آینده‌ خوبی برایش پیش بینی می‌کردم. گلی بود که خیلی زود پرپر شد. افسوس که او دولت مستعجل بود.»

زنده‌یاد پرویز مشکاتیان نیز درباره‌اش معتقد بود: «ایرج خواننده‌ای بی‌بدیل در کار خود بود. صدایش پخته بود و کویری. راز ماندگاری ایرج در صدایش بود.»

در ادامه می‌توانید،‌ تصنیف معروف «گلپونه‌ها» را بشنوید:

انتهای پیام

  • در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
  • - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظرات

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید
captcha
avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۵ ۱۴:۳۴

روانش شاد و خدا بیامرزدش

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۵ ۱۵:۲۱

خداوند مرحوم ایرج بسطامی رو رحمت کنه روحش شاد ودر جوار حق تعالی در آرامش وشادی باشن

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۵ ۱۷:۳۷

زمانیکه متوجه آسمانی شدن استاد بسطامی شدم بی اغراق بیش از شنیدن زلرله دچار اندوه شدم مدت زمان طولانی نبود که صدای مخملینش مرا شدیدا جذب کرده بود خدایش در آن دنیا با مقرببن درگاهش محشور فرماید امین

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۵ ۱۷:۵۶

یاد و خاطره بسطامی روانشاد، بسطامی و هم وطنان عزیز بمی را که در زلزله هولناک بم که در 5 دی 82 پرپر شدند را گرامی میداریم برای همه این عزیزان مغفرت الهی خوانم.روح همه شاد.

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۵ ۱۸:۴۲

سلام روحش شاد

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۵ ۱۸:۵۲

ای کاش تا هنرمندان ما تا زنده بودند قدرشان میدانستیم

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۵ ۱۹:۱۰

خدا بیامرزدش گلپونه واقعا دلی وتاثیر گذار است

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۵ ۱۹:۲۸

خداوند رحمت کند این هنرمند بزرگ را که صدایش روح را جلا میدهد

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۵ ۲۰:۵۵

هنرمندی بی بدیل ،واقعا هروقت گوش میدم آهنگ هاشو گریه میکنم.

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۵ ۲۱:۱۰

سلام منه کم شانس بهترین نظرات میدم. شما نظر منو میزنید غیر قابل انتشار چه فایده داره

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۵ ۲۱:۲۴

صدا یش اسمانی بود خودش هم آسمانی شد خدارحمتش کند

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۵ ۲۲:۱۲

انا لله و انا الیه راجعون روحش شاد

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۵ ۲۲:۲۴

روحشون شاد. یادشان در دل ایرانیان و ایراندوستان به قطع یقین جاودان میناند. عزیز دل بود صدایش ملکوتی و وجودش نازنین بود. میبایست بگم یادتون بخید آقای آواز ایرج گرامی. همیشه دوستتون میدارم. تسلیت به خانواده و بستگان ایشان.

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۵ ۲۳:۰۴

زلف خودرا شانه کردی خانه بوی گل گرفت

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۶ ۰۴:۴۲

سیرت آدم خوب در چهره اش نمایان است. خدا هنرمند خوب کشورمان را بیامرزد

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۶ ۰۶:۳۳

روحش شاد.بهترین بود.آهنگ درد عشق و انتظار محشره

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۶ ۱۲:۰۶

ایرج یکی از نوابق موسیقی ایرانی و آوازی ایران زمین بود و هست چرا که آثارش شنیدنی و دلنشین است ، کار او با استاد مشکاتیان ، کان یار کزو .....را بشنوید که گوشه از اثر بیاد مانی این هنرمند است روحش شاد و نامش ماندگار

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۶ ۲۱:۲۵

تنها خواننده مورد علاقه من،روحش شاد

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۸ ۱۳:۲۳

صدایش مرا سحر و جادو میکند هرجا آهنگ گل پونه هایش پخش میشود تا کامل نشنوم نمیتوانم رد شوم

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۸ ۱۷:۴۸

روح مرحوم بسطامی شاد استاد بی بدیل موسیقی سنتی واقعا صدای سحر انگیز وجادویی انفرهیخته را هر چی بیشتر گوش میدهم بیشتر به جان و دلم می نشیند خداوند بر علو درجات استاد بسطامی بیفزاید

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۰۹ ۱۷:۳۸

روحش شاد .... از لحاظ اخلاقی این کجا و بعضی خوانندگان کجا ، خداوند رحمتش کنه

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۱۰ ۰۳:۰۳

روحت شاد مرد بزرگ بهشت برین جای تو با شد من از یکی روستا های استان اصفهان هستم هم فا تهه میخونم و هم گریه میکنم برای این مرد بزرگ رحمت خدا بر تو باد

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۱۳ ۱۹:۳۸

روحش شاد مادرش را خیلی دوست داشت آن اتفاق زلزله آمده بود تا مادرش را ببیند.

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۱۴ ۰۸:۴۷

خدابیامرزه همگی اموات روحشون شاد صدای جاودنه ای ازخودش جا گذشت پدرمنم روحش شاد

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۱۴ ۲۰:۳۸

روح ایشان وپدرم شاد،پدرم عاشق صدای ایشان بودند.

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۱۴ ۲۱:۱۶

روحش شاد. لیکن افسوس که سال هاست کسی از دی ۸۲ و زلزله بم و گنجینه های خفته در این حوادث سخنی نمی گوید.

avatar
۱۴۰۲-۱۰-۱۵ ۰۰:۳۷

خدا رحمتش کنه، صدای خدا بود،