به گزارش ایسنا، رجانیوز نوشت: روز گذشته خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ به نقل از منابعی در واشنگتن نوشت که ایجاد ائتلاف علیه یمنیها در دریای سرخ به دلیل اختلافات برخی کشورهای عربی با آمریکا، با مانع مواجه شده و در راس این کشورها، عربستان سعودی نیز حاضر به همکاری با آمریکا برای مقابله با حوثیها نخواهد بود. وبگاه العربی الجدید نیز به نقل از یک منبع مطلع مصری اذعان داشت که قاهره هرگز وارد هیچ ائتلاف امنیتی یا نظامی برای تقابل با نیروهای مسلح یمن نخواهد شد.
پس از عملیات طوفانالاقصی، رژیم صهیونیستی به منظور جبران شکست متحملشده از سوی مجاهدان فسطینی، حملات گستردهای علیه غیرنظامیان به راه انداخت. صهیونیستها با کشتار گسترده زنان و کودکان فلسطینی و محاصره تمام عیار غزه، هرآنچه که به مثابه قواعد انسانی تلقی میشد را زیر پا گذاشته و با چنین اقداماتی منجر به شهادت نزدیک به ۲۰ هزارنفر از ساکنین غزه شدند.
رفتار غیرانسانی رژیم صهیونیستی در جنایت جنگی باعث شد تا آزادیخواهان جهان به پاخیزند و علیه تمام آنچه که این رژیم به عنوان حقوق خود تلقی کرده و با تمسک به آن کشتار فلسطینیان را عادی جلوه میداد، اعتراض خود را در خیابان مطرح کنند. این اجماع جهانی که با از دسترفتن وجهه بینالمللی رژیم صهیونیستی همراه بود هم باعث نشد تا این رژیم از شدت حملات خود علیه مردم فلسطین کاسته و نسبت به این مواجهه منفی عقب بنشیند.
از همین رو مجاهدان مقاومت، از لبنان و سوریه تا عراق و یمن سعی کردند با ایجاد درگیری برای اسرائیل و متحدانش، تمرکز میدانی رژیم را از بین برده و بهنوعی فشارهای همهجانبه بر مردم غزه را نیز کاهش دهند. در یکی از رئوس این میدان، یمنیها با توجه به اشراف ژئوپلتیک بر دریای سرخ و تنگه بابالمندب، به منظور حمایت از مردم مظلوم فلسطین، راهبردی را مورد توجه قرار دادند که رژیم صهیونیستی و حامیانش را با مشکلی بزرگ، آن هم در میدانی متفاوت از غزه و شمال سرزمین اشغالی مواجه کرد.
اکنون نیروهای مسلح یمن همسو با سایر مجاهدان مقاومت در منطقه، از طریق ایجاد درگیری برای اسرائیل و متحدانش، تمرکز میدانی رژیم را با گسترش ابعاد جنگ از بین برده و بهنوعی فشارهای همهجانبه بر مردم غزه را نیز کاهش دادهاند. همچنین یمنیها در دریای سرخ نیز عرصه را بر کشتیهایی که قصد اعزام به سرزمینهای اشغالی داشتند، تنگ کرده و عملا با محاصره اقتصادی اسرائیل، نظام اقتصادی آن را هم دچار اختلال کردند. پس منطق این اقدام انصاراللّه و ارتش یمن (به عنوان دو بازوی مهم محور مقاومت) کاهش فشار بر مردم غزه و کمک به مجاهدان فلسطینی (حماس و جهاد اسلامی) در این میدان نابرابر بودهاست.
این اقدام بخشی از حقوق طبیعی و قانونی ملت یمن نیز خواهد بود؛ حقوقی که در راستای آن اجازه نخواهد داد ارتش رژیم صهیونیستی با واردات اسلحه و استفاده از قلمرو سرزمینی یمن، به کشتار مردم فلسطین ادامه دهد.
اقدامات یمنیها علاوه بر آنکه تاثیرات منفی گستردهای بر ساختار اقتصادی رژیم صهیونیستی وارد آورد، برای متحدان غربی این رژیم نیز حامل اخبار نگرانکنندهای در سطح بینالمللی بوده است.
شرکتهای بزرگ حملونقل دریایی و بزرگترین کمپانیهای جهان در عرصه تولید و صادرات اقلام مختلف، نسبت به ناامن شدن دریای سرخ واکنش نشان داده و یکی پس از دیگری نسبت به تغییر مسیر، لغو و تعلیق حرکت از دریای سرخ خبر دادند. همین امر باعث شد تا نگرانی ایالات متحده آمریکا نسبت به عواقب جهانی اقدامات یمنیها بالا رود.
شدت این نگرانی آنجایی عیان میشود که حجم ۶۰ درصدی پوشش حملونقل دریایی جهان توسط این شرکتها مورد مداقه قرار گیرد. تعلیق عبور شرکت نفتی عظیم «بریتیش پترولیوم» از دریای سرخ، لغو مراودات شرکت «اورگرین» به عنوان یکی از بزرگترین شرکتهای حمل و نقل کانتینری با اسرائیل و توقف فعالیت شرکت بلژیکی «یوروناو» حامل نفتکشهای سوخت، بخش کوچکی از مواجهه شرکتهای بزرگ جهانی نسبت به اقدامات یمنیها در دریای سرخ بوده است.
سوای از این، شبکه خبری بلومبرگ با استناد به دادههای یک شرکت که ردیابی کشتیها را انجام میدهد، گزارش داد که ۴۶ کشتی به جای انتخاب دریای سرخ، دماغه امید نیک (در جنوب آفریقا) را برای رسیدن به مقصد خود، دور زدند.
جملگی این موارد باعث شد تا در صحنه اقتصاد بینالملل نیز تغییراتی صورت گیرد. روز گذشته خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت که همزمان با کاهش صادرات نفت روسیه و اقدامات یمنیها در دریای سرخ، بهای نفت در معاملات آسیایی بیش از ۱ درصد افزایش پیدا کرده است. گفته میشود بههمین دلیل بهای معاملات آتی نفت برنت با ۱۷ سنت (۰.۲ درصد) افزایش به ۷۶.۷۲ دلار در هر بشکه، و نفت خام وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۴۸ سنت (۰.۷ درصد) افزایش به ۷۱.۹۱ دلار رسیده است. افزایش بهای این دو نوع نفت شاخص پس از هفت هفته کاهش و امیدها به کاهش نرخ بهره از سوی بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) صورت میگیرد.
تلاش آمریکا آغاز میشود
روز یکشنبه اسرائیل هیوم به نقل از یک مقام پنتاگون فاش کرد که لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده، در سفر خود به خاورمیانه، قرار است از یک ابتکار بین المللی به نام «نگهبان رفاه» رونمایی کند.
به گفته این نشریه خبری، هدف از این برنامه محافظت از کشتیهای عبوری در برابر عملیات احتمالی یمنیها خواهد بود. فعالیتهای این گروه شامل گشتزنی در دریای سرخ، تنگه باب المندب و خلیج عدن است. همچنین این نشریه افزود که ابتکار مذکور نیازمند یک ائتلاف منطقهای (شامل کشورهای عربی) قدرتمند علیه حوثیهای یمنی خواهد بود؛ ائتلافی که در منتهای آن اقدام نظامی مستقیم کشورهای عربی علیه یمنیها هم قابل تعریف خواهدبود.
[این اقدام نظامی مستقیم علیه مواضع یمنیها گزینه آخری است که در صورت عدم توفیق ابتکار مذکور در مرحله اول و ایده برگرداندن مجدد انصاراللّه به فهرست گروههای تروریستی در مرحله دوم، عملیاتی خواهد شد.]
در راستای همین ایجاد ائتلاف منطقهای، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز دوشنبه در تماسی با فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی، راههای جلوگیری از درگیری بیشتر و مقابله با اقدامات یمنیها را مورد بحث قرار داد. همچنین لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده آمریکا هم پیرامون تحقق همین ائتلاف منطقهای و اعلام پیام ایالات متحده برای کشورهای عربی وارد منطقه شد. البته این مسئله تنها بخشی از هدف آستین در سفر منطقهای بوده است.
اختلاف کشورهای عربی مانع همکاریشان با آمریکا خواهد شد
مدتی بعد، خبرگزاری بلومبرگ به نقل از منابع مطلع در واشنگتن نوشت که مقابله با یمنیها به دلیل اختلاف میان همپیمانان عرب آمریکا با مانع بزرگی مواجه شده است و مواضع عربستان سعودی همراستا با آمریکا نیست. موضوعی که پاسخ نظامی به یمن در دریای سرخ را با چالش بزرگی همراه خواهد کرد.
این در حالی است که امارات در ابتدا خواستار اقدام نظامی علیه یمنیها بوده و پیشنهاد برگرداندن مجدد انصاراللّه به فهرست گروههای تروریستی را نیز خطاب به مقامات آمریکایی مطرح میکرد.
در این معادله، ریاض از رویکردی متعادلتر پیروی میکند؛ چراکه نسبت به تلافی شدید صنعا هراس دارد. این نگرانی آنجایی منطق پیدا میکند که سعودیها ۸ سال تجاوز نافرجام به یمن را تجربه کرده و به بنبست خوردهاند و از نتایج این امر به حد کافی آگاهی دارند.
علاوه بر این، پادشاهی سعودی معتقد است که گفتگوهای دیپلماتیک با ایران به حل این موضوع و جلوگیری از تشدید تنش نظامی کمک می کند؛ امری که منعکس کننده سیاست جدید عربستان در قبال جمهوری اسلامی ایران پس از توافق صلح با میانجیگری چین در ماه مارس حادث شده است.
ضمن اینکه یک مقام سعودی به بلومبرگ گفت که اقدام نظامی ممکن است آتشبس بین یمن و عربستان سعودی را به خطر انداخته و تلاش ریاض برای دستیابی به توافق آتشبس دائمی با صنعا را نیز ناکام بگذارد.
اما تنها مخالف اقدام نظامی آمریکا علیه صنعا، عربستان سعودی نیست. روز گذشته یک منبع مطلع مصری به وبگاه العربی الجدید گفت که این کشور قصد ندارد وارد هیچ ائتلافی علیه نیروهای یمنی شود.
این منبع مصری اظهار داشت که قاهره همچنان بر موضع خود برای حل تنشها و بحرانها از طریق رایزنی با طرفهای مختلف پایبند است و در خصوص امنیت دریای سرخ نیز تنها به نقشآفرینی در چارچوب نیروهای مشترک ۱۵۳ اکتفا میکند. [ائتلافی که در سال ۲۰۲۱ از ۳۴ کشور با هدف «تأمین امنیت دریایی» و «توانمندسازی نیروهای دریایی در دریای سرخ، باب المندب و خلیج عدن» تشکیل شد.]
به گفته او مصر برای رفع نگرانی خود در خصوص کانال سوئز، سیاستهای اصولی و مشخصی را در دستور کار قرار داده است. او گفت: ارتباطات مستمری بین مصر و ایران از یک سو و بین مصر و حوثیها از سوی دیگر برقرار است؛ مدتی است که ارتباطات از طریق کانالهای امنیتی بین مصر و حوثیها برقرار است و این کانالها عمدتاً با هدف تضمین امنیت دریانوردی در دریای سرخ به طور کلی ایجاد شده تا ناوبری در کانال سوئز تحت تاثیر قرار نگیرد.
این مخالفت و عدم همکاری برخی از کشورهای عربی نسبت به همکاری با آمریکا در مبارزه علیه نیروهای یمنی نشان از آن دارد که ایالات متحده در خاورمیانه از اقتدار تصمیمگیری برخوردار نیست؛ امری که پس از شکست این کشور در عراق و سوریه آغاز و به امروز و درماندگی این کشور در پیدا کردن متحد برای مبارزه با حوثیهای یمنی در دریای سرخ منتهی شده است.
تصمیم آمریکا در این معادله چه خواهد بود؟
نهایتا باید اذعان داشت که ایالات متحده آمریکا در مواجهه با یمنیها و به منظور حفاظت از منافع رژیم صهیونیستی در دریای سرخ، نمیتواند راهبرد عملیات مستقیم نظامی را به کار گیرد؛ چرا که این مسئله علاوه بر گسترش جنگ به کل منطقه و ایجاد آشوبی غیرقابل کنترل، از توان بازدارندگی و امکان حصول نتیجه در برابر یمنیها نیز برخوردار نخواهد بود. واکنش آمریکا به گروههای مقاومت در عراق و سوریه و عدم توقف عملیات آنها علیه مواضع آمریکایی، مشت نمونه خرواری از این نداشتن قدرت بازدارندگی ایالات متحده خواهد بود.
همچنین برخلاف پیشنهاد راستگراها در آمریکا و آنچه که امارات در سر میپروراند (اما بعدا از آن منصرف شد و حتی در ائتلاف دریایی ایالات متحده شرکت نکرد)، برگرداندن دوباره انصاراللّه به فهرست سازمانهای تروریستی خارجی وزارت خارجه آمریکا نیز تأثیری بر اراده این گروه در حمایت از مقاومت فلسطینی نخواهد داشت و تنها امکان ارسال کمکهای بشردوستانه به یمن را مختل خواهد کرد.
تنها چیزی که ایالات متحده در کوتاه مدت توان اجرایی کردن آن را دارد، دیپلماسی و مذاکره با طرف یمنی است. امری که برای حفظ وجهه بینالمللی ایالات متحده با تشکیل یک گروه بینالمللی برای اسکورت کشتیهای عبوری نیز همراه خواهد شد.
در مواجهه اول و در چارچوب مذاکره ایالات متحده آمریکا با طرف یمنی از طریق میانجیها، روز گذشته خبرگزاری بلومبرگ به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت که کاخ سفید از طریق عمان و دیگر میانجیها با یمن در ارتباط است و از آنها میخواهد که حملات را متوقف کنند.
یک سخنگوی نیروهای یمنی نیز به این خبرگزاری گفت: ما این تماسها را تایید میکنیم، اما تا زمانی که اسرائیل نبرد در غزه را متوقف نکند، به حملات خود ادامه خواهیم داد.
مواجهه دوم و تشکیل یک گروه بینالمللی برای اسکورت کشتیهای عبوری نیز با وجود شکست آمریکا در ایجاد ائتلاف منطقهای و همراه کردن کشورهای عربی، پیگیری شد. «لوید آستین» بامداد امروز -سهشنبه ۲۸ آذرماه- اعلام کرد که ائتلافی چندملیتی برای مقابله با عملیاتهای ارتش یمن در دریای سرخ ایجاد شده است. وی اعلام کرد که این ائتلاف علاوه بر آمریکا، شامل انگلیس، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، نروژ، هلند، کانادا، بحرین و سیشل میشود. وزیر دفاع ایالات متحده آمریکا همچنین افزود که کشورهای شرکتکننده در این ائتلاف به گشتزنی مشترک در جنوب دریای سرخ و خلیج عدن خواهند پرداخت.
نکتهای که در رابطه با این ائتلاف دریایی حائز اهمیت است به این نکته بر میگردد که از بین کشورهای منطقه تنها بحرین به همکاری با ایالات متحده تن دادهاست. ضمن اینکه ایالات متحده در ابتدا قصد داشت ائتلافی مجتمع از ۴۲ کشور اعم از تمام اعضای ناتو، برخی کشورهای عربی نظیر مصر، عربستان و امارات و همچنین ژاپن و کرهجنوبی تشکیل دهد. اما در نهایت با شکستی بزرگ مواجه شد و فقط ۹ کشور حاضر به همراهی با وی شدند.
آتش بس تنها راه نجات آمریکا در این میدان است
اما مشخصا و با توجه به شرایط رژیم صهیونیستی در غزه و عدم توفیق در نبرد زمینی علیه نیروهای حماس و جهاد اسلامی، انتقال تمرکز از سرزمینهای اشغالی به سمت دریای سرخ و یمن چندان منطقی به ذهن نمیرسد. ضمن اینکه در همین زمان، ایالات متحده در جنگ اوکراین با مشکلات بسیاری روبرو است که اضافه شدن یمن سوای از گسترش جنگ در منطقه، دغدغه بزرگ جدیدی برای آمریکا ایجاد میکند؛ آن هم در شرایطی که انتخابات ریاستجمهوری آتی آمریکا در اوایل نوامبر ۲۰۲۴ (میانه آبان ۱۴۰۳) برگزار خواهد شد و اتخاذ هر تصمیم اشتباهی در سیاست خارجی میتواند بایدن و دموکراتها را در مخمصه قرار دهد. به عبارت دیگر میتوان گفت که تحقق این امر در بلند مدت ممکن نبوده و تنها به مثابه ابزار کنترلی کوتاه مدت تلقی خواهد شد.
پس ایالات متحده آمریکا بیش از فشار دیپلماتیک بر انصاراللّه، ایجاد گشت بینالمللی و یا مهار نیروهای یمنی از طریق ریاض (که عملاً اهرم فشاری برای اقناع انصاراللّه ندارد)، باید برای تامین امنیت کشتیرانی کشورهای غربی از مسیر دریای سرخ، به دنبال فشار بر تلآویو برای پایان نبرد غزه و پذیرش آتشبس باشد. امری که در نتیجه آن مشخصا منطقه از چنین شرایطی عبور کرده و به جای آشوب و جنگ، روی صلح و امنیت خواهد دید.
انتهای پیام
نظرات