به گزارش ایسنا، در معرفی این کتاب که با قیمت ۱۱۱ هزار تومان در نشر صاد منتشر شده است، میخوانیم: «کهنترین متن بهجامانده دینی در ایران اوستاست که به قول اکثریت یادگار از اشو زرتشت است. از میان پنج بخش به جا مانده از این متن که بسیار جامعتر بوده و مشخصا حجم زیادی از آن از بین رفته است، دو بخش مدنظر نویسنده «سفر آقای هوشنگ گرامی» برای ارجاع و بهرهبرداری مورد استفاده قرار گرفتهاند. یکی گاتها شامل سرودها و دعاهاست و یکی هم وندیداد است که عمدتا شامل احکام زرتشتیان است. البته بخشهای اولیه آن با داستانهای اسطورهای شاهنامه به خصوص در خصوص جمشید ارتباط تناتنگی دارد.
سیر ترجمه این متون از زبان مبدا تا فارسی امروز هم یک ماجرای بسیار جالب توجه است. اما از آنجا که ریشه پهلوی آن به خصوص با زبانهای محدوده شمال و شرق ایران یعنی منطقه پَهلَو نزدیکی دارد، ابهام معنایی در این متن به نظر متخصصان در کمترین حد است، مگر مواردی که در دل اسطورهها پنهان شده و برای ما ناآشناست. همین سیر ترجمه منجر به شکلگیری بخشی از ماجراهای فصول میانی این اثر شده است.
تحقیقات باستانشناسی و بازخوانی متون نتایج متعدد و راهگشای بسیاری در اختیار پژوهندگان قرار دادهاند، مثلا امروز به لطف همین پژوهشهاست که میدانیم انگاره دیو و پری و موجودات فراانسانی پیش از زرتشت یعنی در زمان فراگیری آیین مهر و پس از آن چگونه بودهاند. میدانیم که چطور ایزدان تقسیمبندی شدند و چطور برخی به شکل امشاسپندان معرفی شدند و بعضی هم دیوان و اهریمنان.
از طرفی جامعیت و پراکندگی قصه و افسانههای مشترک میان ملل سراسر جهان؛ چه هندواروپایی که شامل آریاییهاست و چه دیگر نژادها این بستر را در اختیار قصهپردازان قرار میدهد که بازخوانی قصههای پریان و افسانهها را با ردیابی درون متون بنیادین و کهن غنا ببخشند.
ارتباط بینامتنی که رمان فانتزی «سفر آقای هوشنگ گرامی به آن سو و بازگشتش» با گاتها و وندیداد به عنوان متون کهن ایرانی و قصههای پریان دارد که گاه انحصار آنها به نژاد خاصی ممکن نیست، استفاده نویسنده از همین بستر فراخ است.
خاندان پریان غیر زیانکاری که در متن شناسانده میشوند در مقابل دیوی که نشان بزرگش خشکسالی و فساد است، افسانه پری دندان، حضور انگارههای طلسم و نفرین و قدرتهای جادویی برخی چیزها مثل اسفند و گلپر موارد متعددی هستند که در ساختمان این رمان به کار گرفته شدهاند.
در این میان حتی یک روایت تاریخی هم بازگو شده است که به غیر از ثعالبی در هیچ متن دیگری به آن اشاره نشده است و مربوط میشود به یک افسانه مهندسی مربوط به دوره ابتدایی ساسانیان و در محل شهر گور، نزدیک فیروزآباد امروزی.
البته که محل کنشهای اصلی متن و خویشکاریهای قهرمان روستایی ناشناس در حدود خراسان جنوبی است. همانطور که نقش آب در تمدن ایرانی بسیار چشمگیر بوده و کیلومترها قنات در دل صحرا و کویر سند غیر قابل انکار آن است، امروز هم مهمترین و چالشبرانگیزترین مسئله زیستی این جغرافیا آب است. شاید به ذکر مثالهای متعدد جنگ بر سر آب نیازی نباشد.
به همین دلیل است که روستا کاملا متشخص نیست، چون در تمام پهنه خشک و بیابانی رو به گسترش ایران و افغانستان ممکن است اتفاق بیفتد.
رمان «سفر آقای هوشنگ گرامی به آن سو و بازگشتش» به صورت سفارش کاغذی از نشر و در بسترهای ارائه الکترونیکی کتاب طاقچه و فیدیبو قابل تهیه است.»
انتهای پیام
نظرات