کوروش صالحی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: تاریخ جهان سراسر آکنده از رویدادهایی است که در آن بشر قربانی خدایان استحمار، استبداد و استثمار شده است. زیاده‌خواهی انسان‌های معدودی که در پی منافع شخصی، گروهی و ایدئولوژیک خود جهان را به خاک و خون کشیده‌ و از خودخواهی به خود خدابینی رسیده‌اند.

وی اضافه کرد: در این میان از دیرباز تاکنون انسان­‌های اندکی بودند که به انسان اندیشیده‌اند و برای ‌شان، کرامت و منزلت انسان ارزش قائل شده و به دور از هر زنده باد و مرده باد برای آن نیز کوشیده‌اند. فردی از درون تاریکی تاریخ که جز اسارت و بردگی و استثمار و سیه روزی بشر چیزی ثبت نشده است، بر می‌خیزد و از انسان و کرامت انسان سخن می‌گوید. بنابراین می‌توان کوروش را از معدود انسان­‌هایی دانست که در این راه گام برداشته و مانند ستاره‌ای تابناک بر تارک تاریخ بشر می‌درخشد.

این نویسنده افزود: به نظر می‌رسد تاریخ بشر به دو بخش پیش از صدور منشور کوروش بزرگ و پس از صدور آن تقسیم می‌شود. درست است که هر اکتشاف مادی بشر مرحله تازه‌­ای را برای او به وجود آورده، اما مهمترین موضوع تغییر وضعیت بشر و احترام به منزلت او و اختیار و آزادی برای باورها، روش زندگی، زبان، منش و کردارش بود.

وی با بیان اینکه حرمت و کرامت مقام انسان ارزشمندترین موضوع در تاریخ است، عنوان کرد: یکی از مهمترین عواملی که ما را بر دیگر حیوانات برتری می‌دهد، همین موضوع است و در واقع حلقه­ مفقوده سعادت بشر به شمار می‌رود که تاکنون درگیر آن بوده و برای آن احترام و منزلت، با حکومت‌های دیکتاتوری می‌جنگد و همین احترام به شان انسان است که کوروش بزرگ را سرآمد تمامی پادشاهان می‌کند.

این پژوهشگر تاریخ ایران و باستان اضافه کرد: ارزش کوروش و منشور او را زمانی به خوبی می‌توان درک کرد که کمی قبل‌تر از او کتیبه آشوربانی پال را بخوانیم. در کتیبه او بر ویرانی شهر شوش، کشتن انسان­‌ها، اسارت آن­‌ها تاکیده شده است. او با افتخار بیان می­‌کند که شهر را تبدیل به شوره زاری کرده که دیگر از آن صدای انسان و شادی انسان به گوش نخواهد رسید.

وی گفت: توماس جفرسون بنیانگذار قانون آمریکا به نوه خود توصیه اکید کرده است که کتاب سیرت کوروش را حتما بخواند. آزادی، احترام به شان انسان و تساهل و تسامح پایه­‌های اساسی ساخت تمدن هستند و هیچ تمدنی نمی‌تواند بدون این فاکتورهای مهم ساخته شود.

صالحی تصریح کرد: کتیبه کوروش در سال ۱۸۷۹ در باستان‌شناسی منطقه بابل توسط هرمزد رسام و قسمت دوم کتیبه توسط ریچارد برگر کشف شد که بخش اول را تکمیل می‌کرد. کل کتیبه حدود ۴۵ سطر می‌شود که حدود ۲۰ سطر مخدوش شده و متن به خط میخی نوشته شده است. اکنون خود کتیبه در موزه بریتانیا است که علاقه­‌مندان به تاریخ برای دیدن آن به این کشور سفر می‌کنند.

وی با بیان اینکه متن کتیبه به بیان وقایع تاریخی می­‌پردازد و فتح بابل را توضیح می­دهد، خاطرنشان کرد: در جریان فتح بابل از مردوک، خدای بزرگ بابل نام برده می­‌شود که چگونه کوروش را یافته و او را با پیروزی وارد بابل کرده است. پس از این کوروش خود را معرفی و توضیح می‌دهد که کیست و چگونه وارد بابل شد و چگونه با مردم رفتار کرد. همچنین اشاره می‌کند که دستور داده تا معابد ویران شده بازسازی شوند. کوروش انسان‌های بسیاری که به اسارت درآمده بودند، آزاد کرد و دستور داد در هر کجا که می‌پسندند، زندگی کنند.

منشور کوروش نمادی از تساهل و تسامح مذهبی است

این نویسنده بیان کرد: در سال ۱۹۷۱ سازمان ملل، منشور را به ۶ زبان ترجمه و یک نسخه مشابه آن را در سازمان ملل نگهداری می‌کند. در واقع ارزش این منشور بیشتر از یک کتیبه گلین تاریخی است. این منشور نماد و نشانی از تساهل و تسامح مذهبی است که به انسان‌ها اجازه می‌دهد آزادانه بیاندیشند، آزادانه انتخاب کنند و آزادانه آن راه را ادامه دهند.

وی ادامه داد: کوروش به عنوان پرستنده اهورامزدا، خدای بابلی‌ها را محترم شمرد و گفت «مردوک مرا به شاهی برگزید». بعضی از مورخان این اقدام کوروش بزرگ را از سر سیاستمداری او می‌دانند، اما تاریخ ثابت کرده که چه بسیار فرمانروایانی که شهرها را فتح کردند، مردمان آن را کشتند و به اسارت بردند و  مردمان را مجبور کردند تا به کیش و آیین آن‌ها درآیند.

صالحی اظهار کرد: اقدام کوروش بزرگ در تساهل و تسامح با مردم نشان از تربیت و آموزش او بود. اخلاق انسانی او فرایند جامعه‌پذیری ایرانی او نیز بود. اما این منشور برای ما ایرانیان ارزش دیگری نیز دارد. این کتیبه گوشه‌ای از هویت تاریخی ما در سپیده دمانی است که بشر دوره تازه را آغاز می‌کند و ما با کوروش به عنوان یک ملت متولد می‌شویم و در ایران چنانکه در سنگ نوشته‌های هخامنشی تاکید می‌شود، سرزمین آریان‌ها شکل می‌گیرد.

وی تاکید کرد: من تاریخ صدور منشور را به عنوان مبدا تاریخ ایرانی برای تمام ایرانیان پیشنهاد می‌کنم، اگرچه که تاریخ سکونت، زندگی و اندیشه در ایران به هزاره‌های دورتر باز می‌گردد و زرتشت، پیامبر روشنایی‌ها ۱۰۰۰ سال پیش از کوروش اصول اندیشیدن و زندگی راستین را به ایرانیان آموزش می‌داد، اما ما با کوروش به طور مشخص و با هویتی مستقل از دروازه تاریخ عبور می‌کنیم.

انتهای پیام