رحیم مخدومی در نشست تحلیلی «رازهایی از نویسندگی» در حاشیه برپایی دوازدهمین نمایشگاه کتاب دفاع‌مقدس استان همدان که در راستای کنگره ۸۰۰۰ شهید استان همدان برگزار شده است، در تشریح چگونگی داستان‌نویسی خاطرات، بیان کرد: گاهی در حوزه ادبیات خاطرات فی نفسه به عنوان خاطره به چاپ می‌رسند یا نثر داستانی پیدا می‌کنند، مثل خاطرات بازنویسی شده که بیانگر آن است که خاطره و داستان دست به دست هم دادند برای بیان موضوع که داستان‌های مربوط به جنگ بیشتر از این نوع هستند که نویسنده تجربیات خود را در قالب داستان‌ آورده یا خاطراتی را بررسی کرده است.

وی اظهار کرد: در بخشی از داستان‌های اقتباس شده از خاطره روند کار نویسنده به صورت مصاحبه، تدوین و نگارش‌ است و بهره‌ای که این قبیل آثار از داستان می‌گیرند در نگارش است، نگارش سبک و سیاق داستانی دارد، بدون اینکه در رسالت‌ داستان خللی وارد شود.

این نویسنده کتاب حوزه دفاع‌مقدس با اشاره به فرموده مقام معظم رهبری که «با تحریف وقایع جنگ مخالفم ولی با رنگ‌آمیزی هنرمندانه وقایع و رخدادهای جنگ موافق هستم»، مطرح کرد: برخی اعتقاد ندارند که خاطره را رنگ‌آمیزی هنرمندانه کنیم، در این صورت آثار شکل می‌گیرند اما اینکه چقدر از آن استقبال می‌کنند، مهم است.

مخدومی تأکید کرد: امروز کسی بخواهد یک کتاب ادبی در حوزه دفاع‌مقدس منتشر کند دستش از نویسنده‌های ۲۰ سال پیش بازتر است، باید این موضوع را بپذیریم وقتی زمان طی می‌شود، آثار مستند، ادبیات مستند و خاطره‌نگاری نیز به بلوغ می‌رسند و زمینه بهتری برای انتشار این آثار فراهم می‌آید.

انتظار نگارش رمان با معیار بین‌المللی را داریم

وی با اشاره به اینکه ما به شدت نیازمند رمان دفاع‌مقدس هستیم، اذعان کرد: اگرچه آثار متعدد و فاخری در این حوزه وجود دارد اما رمانی که آینه تمام‌نمای دفاع‌مقدس ما باشد، خلق نشده است بنابراین انتظار نگارش یک رمان، نه در قالب یک مصداق بلکه با معیار بین‌المللی را داریم تا بلکه قهرمان این رمان نماینده کامل سرداران ما باشد و اگر قرار است عملیاتی بیان شود که نماینده عملیات‌های ما باشد، این رسالت را تنها رمان می‌تواند انجام دهد.

مخدومی در بخش دیگری به مطالبه رهبر معظم انقلاب بر افزایش ۱۰۰ برابری آثار ادبیات دفاع‌مقدس در سال ۹۷ و ۱۴۰۲ اشاره و مطرح کرد: ما نیاز داریم پژوهش و نهضت جمع‌آوری خاطرات رخ دهد و خاطرات تمامی قهرمان‌های دفاع‌مقدس جمع‌ شوند به طوری که نمی‌توانیم یک شهید روستای دورافتاده را نبینیم و بتوانیم دفاع‌مقدس را درست تفسیر کنم و از طرفی ممکن است زمان از دست برود و بسیاری از منابع خود را از دست بدهیم.

دیگر نویسنده کتاب حوزه دفاع‌مقدس نیز در این نشست بیان کرد: ورود ادبیات و داستان، به‌ حوزه تاریخ و خاطره رنگ و جلای خاصی داده و پدیده مبارکی است و من علاقه‌مند به این موضوع هستم نه اینکه صرفاً بشنویم، مصاحبه کنیم، روی کاغذ بیاوریم و تدوین کنیم بلکه در اینجا باید دستی به آن بزنیم، از دهه ۸۰ نگارش این موضوع بیشتر شده است، دهه‌های قبل نگارش کلمه پذیرفتنی نبود و نویسندگان تنها تا مرز تدوین می‌رفتند.

حمید حسام با اشاره به مؤلفه‌های خاطره و داستان تشریح کرد: خاطره اگر سندیت نداشته باشد، مخدوش بوده و قابل‌قبول نیست، لحن، زبان و نثر خاطره هم مهم است و باید مطابق با شخصیت راوی باشد و نویسنده اجازه ندارد لحن و لهجه خود را جای راوی بگذارد.

وی اضافه کرد: در خاطره و داستان باید کشف کنیم اما نمی‌توانیم خلق کنیم، رسالت ما کشف ماهیت داستان است و از عنصر دیالوگ، انواع آن، فضاسازی و تصویرگری، موقعیت و مختصات خاص آن موضوع کمک می‌کند تا موضوع را منطبق بر واقعیت تاریخی بیان سازیم البته فضاسازی فقط مختص به جغرافیایی بیرونی نیست، می‌توانیم ذهنیات و اندیشه‌های راوی را به مخاطب نشان دهیم.

حسام با اشاره به تکنیک وام‌گیری از هسته اصلی یک خاطره در رمان مانند رمان «جنگ و صلح» بیان کرد: نویسنده وقتی از ماجرا حرف می‌زند دقیقاً زیر ذره‌بین تمام اقشاری است که این شخصیت را می‌شناسند، به همین علت به عقیده من بلوغ ذوقی در جامعه مخاطب هنوز در حدی نیست که بپذیرد می‌توان از یک رویداد یا یک شخصیت در رمان استفاده کند.

برخی نویسندگان کمتر به سمت کارهای خلاقانه می‌روند

وی اضافه کرد: کارهای خلاقانه در جهان از نوع یک اثر فاخر بر قله نشسته، با فاصله زمانی بسیار زیاد از اصل اتفاق، خلق شده است بنابراین اقتضاء می‌کند برای خلق چنین اثری، چند نسل جلو بروند تا محققان دستشان باز شود.

این نویسنده کتاب دفاع مقدس اظهار کرد: برخی نویسنده‌های ما از واقعه‌گرایی از شهدا و شخصیت آنها، کمتر به سمت کارهای خلاقانه می‌روند، از این جهت که کمتر پاسخگو و زیر ذره‌بین باشند.

وی با اشاره به اینکه رسالت نسل ما کاملاً تاریخی است و باید نهضت بحارالانواری در این دوران ایجاد کنیم، گفت: مانند ایجاد نهضت زنانه‌نویسی نویسندگان خانم که در دوران اخیر از خانم‌ها می‌نویسند، نهضت ملی جمع‌آوری خاطرات و سوژه‌های دفاع‌مقدس نیز باید صورت گیرد، این جمع‌آوری در دوره‌ ما معنا و مفهوم دارد و خلق این آثار می‌تواند در جامعه فرامرزی مایه افتخارات ما باشد.

به گزارش ایسنا، رحیم مخدومی، از نویسندگان حوزه دفاع‌مقدس نویسنده کتب و آثاری چون «آنان که رفتند»، «خواب‌ها و خاطره‌ها»، «هرکسی کار خودش»، «یک آسمان هیاهو»، «جنگ پابرهنه»، «مردان درد»، «نرگس» و «چه‌کسی ماشه را خواهد کشید» است.

همچنین حمید حسام، دیگر نویسنده کتاب حوزه دفاع‌مقدس، نویسنده کتبی چون «وقتی مهتاب گم شد»، «خداحافظ سالار»، «آب هرگز نمی‌میرد» و «مهاجر سرزمین آفتاب» است.

انتهای پیام