دفاع مقدس آنچنان در وجود ملت ایران اثرگذار بوده که بعد از گذشت سی و اندی سال از پایان جنگ هنوز آن طراوت، تازگی و ارادت مردم را به همراه دارد، مهمترین مسئله‌ای که باعث این پایداری در بحث دفاع مقدس شده خود دفاع و اهمیت آن است.

ملتی که دفاع نمی‌داند حیات ندارد؛ اگرچه جنگ ظاهری زشت و هراسناک دارد اما کیمیاگرانی در هشت سال دفاع مقدس بودند که صحنه‌های زیبایی آفریدند و"ما رایت الا جمیلا" را در ذهن ما تداعی می‌کنند.

این جملات  بخشی از صحبت های آغازین «محمد پورمحمود» از فرماندهان هشت سال جنگ تحمیلی در گفت و گو با ایسناست که به مناسبت بزرگداشت هفته دفاع مقدس از وی جویای وجوه تمایز هویت های دفاعی و هویت های مهاجم شدیم، پاسخ این پرسش قطعا می‌تواند ریشه بسیاری از قضاوت ها را در مورد دفاع ایران علیه عراق اصلاح کند که مشروح این گفت و گوی جذاب را در ادامه مشاهده می کنید:

ما باید ذهن‌ها را معطوف به این تمایز کنیم که با مقوله "جنگ" قضاوت نشویم

این فرمانده و رزمنده دفاع مقدس در ابتدا ضمن بیان وجوه تمایز جنگ با دفاع مقدس به عنوان مسئله ای مهم که دارای ویژگی ها وظرافتی خاصی است، تاکید کرد: ما باید ذهن‌ها را معطوف به این تمایز کنیم که با مقوله جنگ قضاوت نشویم. اگر امروز حملاتی، مقالاتی در قالب های مختلف سخنرانی ها، ادعاها، فیلم‌ها، نمایشنامه‌ها و... دفاع مقدس را زیر سوال می‌برند یکی از دلایل محکمش این است که این وجه تمایز را نمی‌دانند.

 پورمحمود همچنین افزود: متاسفانه ما در معرفی این وجه تمایز کوتاهی کرده‌ایم، آنها با واژه جنگ ما را قضاوت می‌کنند در حالی که ما در مقام دفاع وارد شدیم و نباید با مقوله جنگ  ارزیابی شویم، بسیاری از سوالاتی که پیش می‌آید منشا همین قضاوت نادرست است.

از منطق ما واژه تسلیم حذف شده است

وی با بیان اینکه دفاع یک مقوله فردی و اجتماعی است، ادامه داد: اگر روانشناسی دفاع را مطالعه کنیم متوجه میشویم که ما دارای یک الگوی ثابت نیستیم اما دارای الگوی خاصی هستیم که در نتیجه آن گستره هویت دفاعی از احساس فردی تا اجتماعی را در بر می‌گیرد. 

رزمنده گلستانی دفاع مقدس در ادامه به چند مورد از این وجوه تمایز اشاره کرد و گفت: یک مورد از وجوه تمایز هویت دفاعی و مهاجم"انتخاب" است؛ انتخاب شرایط غیر از تسلیم، شما در هویت تهاجم شرایط انتخاب ندارید اما در دفاع، مردم کشور شرایط غیراز تسلیم را پیشه خود قرار می‌دهند واین را فریاد می‌زنند که ما ملت تسلیم نیستیم که دفاع هشت ساله نشان می‌دهد که ما جزو ملت‌های تسلیم نیستیم.

مدافعان ما در دل نبرد اندیشه می‌کردند و آگاهانه به میدان نبرد می‌رفتند

پورمحمود وجه تمایز دیگر را اینگونه تشریح کرد: ما در هویت دفاعی آگاهانه وارد میدان نبرد می‌شویم، مدافعان در دل نبرد اندیشه می‌کردند و آگاهانه پا به میدان نبرد می‌گذاشتند؛ لذا شما وقتی به مصاحبه رزمندگان اسلام، فیلم‌هایی که به انحای مختلف از رزمندگان تهیه شده و وصیت نامه‌ها توجه می کنید کاملاً گویای این امر است.

این جانباز جنگ تحمیلی تصریح کرد: مشی کشورهای مهاجم حضور آگاهانه و اندیشمندانه در میدان نبرد نیست، مشی آنها زور، تزویر، دروغ و رسیدن به مادیاتی اعم از خاک، اموال مردم است.

پورمحمود در پاسخ به این پرسش که چرا کشورها و ملت‌های مهاجم متزلزلند؟ پاسخ داد: چون پایگاه اصلی آنها بر دروغ بنیان شده بوده و علاوه بر آن در هویت دفاعی ما شاهد حداقل خطا هستیم؛ رزمندگان ما به دلیل اینکه آگاهانه پا به میدان نبرد می‌گذاشتند کمترین خطا را مرتکب می‌شدند.

وی با بیان اینکه کشورهای مهاجم گاهی دچار محاسبات خطاگونه فاحش می‌شدند، اضافه کرد: اصلاً اصل تهاجم عراق به کشوری مانند ایران ناآگاهانه و دور از یک پایگاه اندیشه مدار وحاصل ارزیابی و برآورد اشتباه بود.

نقش فعالانه سطوح مختلف مردم در دفاع

این مدرس دانشگاه اظهار کرد: در هویت دفاعی، دفاع مردمان از اولین سطح فردی یک ملت  شروع می‌شود و تا راس آن امتداد پیدا می‌کند یعنی از کوچکترین فرد تا رهبر آن کشور دفاع را ضروری می‌دانند و فعالانه در آن حضور پیدا ‌کرده و مشارکت می‌جویند.

 پورمحمود خاطرنشان کرد: مردم کشورهای مهاجم  توسط زر و زور در حمله مشارکت می‌کنند و اصولاً اینطور است که بسیار زودتر هم از میدان به در شده و خسته می‌شوند.

ویژگی های عاطفی و اخلاقی رزمندگان ما وصل به قیام کربلا بود، سرچشمه آن آنجا بود

وی با اشاره به اینکه هویت‌های دفاعی ما معطوف به دو ویژگی اخلاقی و عاطفی است اضافه کرد: در جای جای جبهه‌های ما مثال‌های فراوانی از این دو ویژگی اخلاقی و عاطفی میتوان عنوان کرد؛ من بارها این صحنه‌ها را در جنگ دیده‌ام، مهربانی های فراوان رزمنده‌های ما در برخورد با اسرا، اسیری که تا دقایق قبل اسلحه به روی ما گرفته و چه بسا تعدادی از رزمندگان و دوستان ما را به شهادت رسانده بود رزمنده ها قمقمه آب برای او از کمر باز می‌کردند تا تشنگی‌اش را برطرف کند؛ این یعنی نهایت عطوفت و مهربانی.

این کارشناس مسائل دفاعی و امنیتی با تاکید بر اینکه این چند سالی که خداوند به من لطف و عنایت کرد در عملیات‌ها وپاتک‌های مختلف حضور داشتم ندیدم که اسیری تیرباران شود یا با او بدرفتاری شود، ادامه داد: آن خلبان ما هنگامی که قصد بمباران پلی در کشورعراق را داشت وقتی دید ماشینی از روی پل در حال عبور است خودش را در نور خورشید گم کرد و آنقدر دور زد که ماشین از روی پل رد شود و بعد پل را ‌زد، این یعنی نهایت مروت و جوانمردی و اخلاق.

پورمحمود با بیان اینکه در کشورهای مهاجم شما هیچ نشانه‌ای از اخلاق مشاهده نمی‌کنید، تصریح کرد: بروید مطالعه کنید که ارتش بعث عراق پس از ورود به هویزه چه کرد؟ پس از ورود به شهرهای ما چه کرد؟ چه رفتاری را با مردم ما با زن و کودکان‌ ما با رزمندگان ما و با اسرای ما داشته‌اند؟ همین الان شما خاطره اسرا را بخوانیدکه چطور به این‌ها غذا می‌دادند؟ چطور با این‌ها رفتار می‌کردند؟ چقدر این‌ها را کتک می‌زدند؟ این از خصوصیات کشور و مردمان مهاجم است. ا

وی  بیان کرد: بچه‌های ما آنقدر رعایت می‌کردند که من احساس می‌کردم این عطوفت، مهربانی و این ویژگی عاطفی و اخلاقی وصل به قیام کربلا است، سرچشمه آن آنجاست و این بچه‌ها در حال درس پس دادن هستند. آنقدر این ویژگی اخلاقی و عاطفی از کشور مهاجم دور بود که هنوز در بازخوانی نبرد ایران و عراق، کشور مهاجم منبع تنفر است.

هویت مدافع با اندیشه خود به دیگران حق زندگی می‌دهد

این مدرس دانشگاه ضمن اینکه هویت‌های دفاعی را اندیشه‌مدار برشمرد عنوان کرد: در عین حالی که ما می‌دیدیم در جامعه عده‌ای به دنبال چاق کردن حساب‌های بانکی‌شان هستند، عافیت طلبی می‌کنند، احتکار می‌کنند(چیزهایی که در جنگ شاهدش بودیم)؛ اما ما همچنان ادامه می‌دادیم به این دلیل که اندیشه منش ذاتی ما بود و این حق را برای دیگران قائل بودیم که مثل ما فکر نکنند.

پورمحمود هویت مدافع در میدان نبرد را به شکلی دانست که با اندیشه خود به دیگران حق زندگی می‌دهد و افزود: این هویت اندیشه مخالف را می‌پذیرد اما شجاعانه و جراتمندانه به آنها پاسخ می‌دهد.، آنکه هویت مهاجم را دارد هیچ اندیشه و هیچ حق حیات برای سایرین قائل نیست.

وی با بیان اینکه رهبران کشورها از دیگر وجوه تمایز هستند، ادامه داد: رهبران کشورهای مهاجم با رهبران کشورهای مدافع متفاوتند، ایده‌ها و اندیشه‌های تهاجم نظیر نازیسم و فاشیسم و رهبرانی چون چنگیز، هیتلر و صدام در دنیای انسانی منبع تنفر، بی‌رحمی، جاه طلبی و استبدادند.

این فرمانده جنگ تحمیلی با تاکید بر اینکه رهبران کشوران مدافع رهبرانی راستگو، درستکار،کاریزماتیک و محبوب هستند، خاطرنشان کرد: کشورهای مهاجم مردمانشان متفاوتند؛ مردمان کشورهای مهاجم زیادی‌خواه، بی‌اراده اما مردمان کشورهای مدافع با اراده، با اعتقاد و قانع اند.

ملت دفاع، ملتی نیست که خودش را سرزنش کند

پورمحمود با بیان اینکه از وجوه دیگر تمایز ملت های مدافع و مهاجم تجهیزاتشان است، گفت: کشورهای مهاجم تجهیزاتی جهت تخریب و نابودی در نظر دارند و برای رسیدن به اهدافشان از سلاح‌های شیمیایی و تجهیزات کشتار جمعی استفاده می‌کنند که ما نظیرش را در جنگ تحمیلی هشت ساله دیده‌ایم، از بمباران سردشت گرفته تا حلبچه و شهرهای دیگر ما.

 وی با دعوت همگان بر مطالعه رخدادهای دفاع مقدس، تاکید کرد: شما آمار بمباران‌ها وگلوله‌های شیمیایی را که عراق در شلمچه، طلاییه، جفیر و در جبهه ها  بر سر ما ریخت را  بررسی کنید، سازمان مللی که تحت فشار ابر قدرت‌ها و سازوکارهایی که وجود داشت تا قطعنامه‌ای علیه عراق صادر نشود مایل به پیچیدن به دست و پای عراق نبود. لذا با توجه به زیاده روی آنان در استفاده از سلاح های شیمیایی، قطعنامه ۶۱۲ و ۶۲۰ را که درجهت بمباران های شیمیایی و همچنین محکومیت عراق در استفاده از آن بود را صادر کرد.

جانباز دفاع مقدس با اشاره به اینکه عراق به لحاظ قوانین جهانی هم محکوم به استفاده از سلاح شیمیایی شد، اظهار کرد: کشورهای مدافع از سلاح‌های تاکتیکی برای مقابله با دشمن استفاده می‌کنند. شما ببینید وقتی حضرت امام رحمت الله علیه بعد از فتح خرمشهر که بحث عملیات‌های برون‌مرزی مطرح بود، فرمودند: از مرز خارج نشوید و به سمت خاک عراق نروید، خاک عراق نباید اشغال شود؛ ایشان با استنباط‌ها و استدلال‌ های فرماندهان عزیزِ ما اجازه عبور از مرز و عملیات‌های برون مرزی را دادند مشروط بر اینکه مردم عراق و اموالشان صدمه نبیند، نظامیان آنها را هدف بگیرید نه مردم عادی.

پورمحمود خاطر نشان کرد: این خاصیت رهبر است، این خاصیت جنگ ماست، این خاصیت سلاح ماست، این خاصیت نحوه نبرد ماست، این است که دفاع را زنده نگه می‌دارد، اینطور است که مردمان دفاع از خودشان رضایت قلبی دارند که کار درست را انجام دادند. ملت دفاع، ملتی نیست که خودش را سرزنش کند.

 پایگاه اصلی و محور اصلی حرکت مردمان دفاع مشوق‌های دینی و درونی است

وی با بیان اینکه از وجوه دیگر تمایز این است که هویت‌های مهاجم مبتنی بر شناخت و تقویت‌های بیرونی شکل می‌گیرند و تکیه‌گاهشان این است، خاطرنشان کرد: اما هویت‌های مدافع و کشورهای مدافع مبتنی بر شناخت و مشوق‌های درونی است و پایگاه اصلی و محور اصلی حرکت آنها مشوق‌های دینی و درونی است.

این فرمانده دفاع مقدس در پایان از زبانِ هویت دفاعی به عنوان یکی دیگر از وجوه تمایز نام برده و عنوان کرد: زبانِ هویت دفاعی زبان حجب و حیا است، در هویت دفاعی بسیاری از گفته‌ها در زیبایی نگفتن آن نهفته است؛ در دوران نبرد کلمات و اصطلاحات گفته نمی‌شود تا مظلومیت یک دفاع در سکوت معنا شود. وقتی عنصر اصلی دفاع ایمان و عشق به خداوند متعال و همراه با مجاهدت، حماسه و پایمردی باشد مقدس است.

وی یاد آور شد: این چیزی است که در کشورهای مهاجم نیست، این ایمان و عشق به خدا، این مجاهدت، حماسه و پایمردی نیست، چرا؟ چون مبتنی بر شناخت و تقویت‌های بیرونی است، چون تکیه گاهی به خداوند به لحاظ درونی ندارند.

گفت و گو از: مهدیس پورمحمود، خبرنگار ایسنا

انتهای پیام