این استاد دانشگاه که به عنوان یکی از اعضای هیات انتخاب بخش پژوهش و سمینار با بیست و یکمین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی سنتی همکاری داشته است، بخش سمینار را در این جشنواره ، بخشی معتبر دانست و به ایسنا یادآوری کرد: سال‌هاست شاهد برگزاری سمینارهای علمی پژوهشی با کیفیتی در جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی هستیم.

او ادامه داد: پژوهش به عنوان عنصری بنیادین در کارهای هنری اهمیت خود را در تئاتر جهان نشان داده و هنرمندان بزرگ، بر وابستگی آفرینش‌های هنری به پژوهش تاکید بسیاری دارند. اگر سه پایه بنیادین هنر تئاتر را شامل آموزش، پژوهش و آفرینش در نظر بگیریم، پژوهش می‌تواند به هر دو بخش دیگر کمک کند. ضمن اینکه همچون چراغی، مسیر حرکت مسئولان و مدیران را روشن می‌کند.

سقایان در ارزیابی آثار رسیده به بخش سمینار این دوره از جشنواره گفت: پژوهشگران مقالات خوبی فرستاده بودند؛ هم از نظر تعریف و طرح مساله و هم تولید فرضیه و روش تحقیق اما آنچه توقع من بود، فاکتور ابتکار و نوآوری است و بسیار علاقه‌مندم با کارهای جدیدی در پژوهش رو به رو شویم که بتواند زوایای جدیدی از آیین‌ها و مناسک ایرانی و نیز زوایای پنهانی از نمایش‌های سنتی را به جامعه هنری معرفی کند تا در کارهای عملی و اجراهای صحنه‌ای مورد استفاده قرار بگیرد اما نقطه ضعف این پژوهش‌ها کمبود عنصر خلاقیت و نوآوری بود.

او با اشاره به شمار بزرگ دانش‌آموختگان تئاتر در هر سال افزود: با توجه به توانش (پتانسیل) بالای تئاتر در ایران و اینکه هر ساله هزاران فارغ‌التحصیل داریم، همیشه این پرسش اساسی مطرح می‌شود که آیا باید این مقالات، خروجی کارهای پژوهشی دراز مدت یا کوتاه مدت باشد یا اینکه مقالاتی را تولید می‌کنیم که بتوانیم خروجی‌های دیگری را از آن به دست آوریم. هر دو برداشت درست است اما هرگز نباید فراموش کنیم که پژوهش یک فرایند خلق‌الساعه نیست و نیازمند بودجه، برنامه‌ریزی، سرمایه‌گذاری و زمان زیادی است. به پژوهشگران حرفه‌ای نیاز داریم که زندگی آنان از راه پژوهش سپری شود تا بتوانند در طول سال، پژوهش‌های بنیادن و مهم را انجام بدهند.

او ابراز تاسف کرد: از آنجاکه پژوهشکده‌ها، دانشگاه‌ها و ادارات و دیگر نهادهای ما همگی با معضل کمبود بودجه و محدودیت‌های دیگری در بخش پژوهش رو به رو هستند، این بخش مهم در ایران در محاقی از فراموشی قرار گرفته و گاه در ارگان‌ها و وزارتخانه‌ها هیچ جایگاه و منزلتی ندارد و عنصری فرعی است که اغلب فقط جنبه تزیینی به خود می‌گیرد در حالیکه پژوهش‌های درست می‌تواند به توسعه تئاتر و پیشرفت کشورکمک شایانی کند.

این کارشناس تئاتر دو کار اساسی دانشگاه‌ها را تولید علم و پیشرفت کشور خواند و ادامه داد: بدون اینها، دانشگاه‌های بی‌استفاده‌اند در حالیکه ما هزاران نیروی انسانی بسیار هوشمند و جوان داریم و می‌توانیم بخشی از دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها را به فعالیت‌های پژوهشی جذب کنیم چراکه قرار نیست همه بازیگر یا کارگردان شوند.

سقایان اضافه کرد: در مقالاتی که به این دوره از جشنواره رسید، قدری آفت تکرار وجود داشت یعنی عناوین قدری تکراری به نظر می‌رسید ولی امیدوارم پژوهشگران نومید نشوند و با علاقه و جدیت کار خود را دنبال کنند تا دوره بعدی شاهد سمینار پربارتری باشیم. البته امسال هم با تلاش و خلاقیتی که در مدیریت این بخش وجود دارد، کتاب‌های خوبی آماده شده است.

او با ابراز خرسندی از همکاری جشنواره امسال با برخی از استادان برجسته پژوهش بین‌المللی، یادآوری کرد: این افراد در سطح درجه یک تئاتر جهان هستند و مایه مباهات است که بتوانیم سخنرانی این استادان بزرگ را در تهران ولو به صورت وبینار داشته باشیم. طیعتا حضور فیزیکی آنان در جشنواره بهتر بود ولی به دلیل مشکلات مالی و چالش‌های دیگر، حتی حضور آنان به شکل مجازی، فرصتی است مغتنم برای پژوهشگران و هنرمندان و دانشجویان و امیدوارم این روند در دیگر جشنواره‌ها از جمله فجر ادامه یابد تا تئاتر ما از ثمرات آن بهره‌مند شود.

سقایان درباره برگزاری بخش‌های مختلف جشنواره نمایش‌های آیینی سنتی از جمله بخش پژوهش در دیگر استان‌ها توضیح داد: این شیوه امسال باید به صورت آزمایشی دنبال شود و در ادامه، از سوی پژوهشگران و صاحبنظران بر اساس یک مطالعه دقیق و قوی بررسی شود. کار پییچده و سختی است و داوری درباره آن به این سادگی نیست و قطعا نیازمند بررسی و آسیب شناسی است.

او خاطرنشان کرد: اتفاق خوبی است که دیگر استان‌ها هم درگیر برگزاری جشنواره بشوند به خصوص که برخی شیوه‌های آیینی و سنتی در بعضی مناطق خاص قوام یافته و چه خوب است که آن بخش‌ها در همان استان‌ها برگزار شود. ستاد برگزاری جشنواره برای این کار، زحمات زیادی کشیده و سفرهای متعددی انجام و مرارت‌های زیادی متحمل شدند تا این تمرکززادیی صورت بگیرد ولی فعلا نباید نظر نهایی را اعلام کرد بلکه باید منتظر بررسی بود زیرا خیلی از شهرها امکانات لازم را برای برگزاری جشنواره به ویژه در سطح بین‌المللی ندارند. بنابراین باید حتما زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی هر شهر هم بررسی شود.

انتهای پیام