«پارک = پنچری»! حتما بسیاری از شما، چنین نوشته‌ای روی دیوار یا نگارش‌های مشابهی از این دست را دیده‌اید! پارک یک خودرو مقابل در ورودی ساختمان؛ راننده‌ای که یا عجله دارد، یا محل پارکی مناسبی پیدا نکرده و یا به هر علتی خودرو را در مکانی نامناسب رها کرده است.

برخورد جامعه با چنین معضلاتی متفاوت است. معمولا افراد این چالش را با نوشتن تهدیدی روی در یا دیوار منزل خود تا حدودی حل‌وفصل می‌کنند. عده اندکی نیز با اقدامی تلافی‌جویانه، راننده خاطی را به اصطلاح «داغ» می‌کنند. اما ریشه و علل این اتفاق چیست؟

طبق تعاریف، سد معبر به هر عملی اطلاق می‌شود که باعث انسداد معابر عمومی شده به‌طوری‌که عبور و مرور از آن‌ها به طور دائم یا موقت غیرممکن یا دشوار شود. مطابق ماده ۱۰۱ قانون شهرداری‌های کشور، معابر و شوارع عمومی متعلق به شهرداری است و این نهاد موظف است آن‌را برای استفاده عموم آماده نگهدارد و از تجاوز اشخاص نسبت به آنها جلوگیری نماید. همچنین بر اساس اصل ۴۰ قانون اساسی ایران «هیچکس نمی‌تواند اِعمال حق خویش را وسیله اضرار (آسیب رساندن) به غیر یا تجاوز به منافع عمومی قرار دهد.»

در قانون نیز مصداق‌های متعددی برای سد معبر وجود دارد؛ سدمعبر صنوف، تبلیغ و فروش اجناس توسط وانت بارهای دوره‌گرد و ثابت با ایجاد موانع در معبر عمومی، دست فروشی در معابر شامل اِشغال سطح معینی از پیاده‌رو، نصب دکه‌های غیرمجاز، کارتن‌خوابی، برپایی چادر در سطح پارک‌ها و معبرها، نصب هرگونه تابلو، پارچه‌نوشته‌ها و پلاکارد بدون مجوز در معابر، توقف یا پارک وسایل نقلیه در مکان نامناسب، ریختن مصالح و یا نخاله‌های ساختمانی و آهن‌آلات هنگام تعمیرات یا ساخت‌وساز، موانع فیزیکی ثابت و غیرثابت و غیرمجاز در معابر و حفاری‌های غیرمجاز و فاقد اصول ایمنی بدون تابلوهای هشدار دهنده مصادیق و عناوین سد معبر به شمار می‌روند. موضوع این گزارش اما به توقف نابجای خودروها مرتبط است.

سید امید میثاقی، کارشناس و مدرس آموزش فنی راهور تنکابن از زاویه و دیدگاه خود به موضوع پرداخته و در گفت‌وگو با ایسنا به نحوه احراز و اخذ گواهینامه در کشورهایی مانند ژاپن و آلمان اشاره کرده و می‌گوید: در این زمینه حساسیت بالایی وجود داشته به‌طوری‌که افراد برای دریافت گواهینامه از چندین فیلتر عبور می‌کنند.

میثاقی اظهار کرد: فارغ از مسائلی چون گواهی عدم سوء‌ پیشینه و مباحث اخلاقی و فرهنگی برای پذیرش یک فرد در مراحل اخذ گواهینامه، در کشورهای توسعه یافته مراحل تعلیم و آزمون‌ها با دقت و سخت‌گیری ویژه‌ای انجام می‌گیرد به نحوی که دریافت مدرک نهایی، شاید تا چندسال به طول بیانجامد.

وی با بیان اینکه جرایم رانندگی در این کشورها بشدت بازدارنده بوده و متخلفین امکان از دست دادن رانندگی تا چندین سال را خواهند داشت، گفت: مضاف بر این، هر اقدام ناشایست که توسط راننده یا مسافران انجام گیرد، از قبیل رانندگی پرخطر و یا پرتاب زباله و حتی آب دهان، مشمول جرایم بشدت سنگینی است.

این کارشناس و مدرس آموزش در پلیس راهور همچنین معتقد است: نص قانون باید برای همه لازم‌الاجرا باشد، خواه آن فرد یک شهروند معمولی است، خواه نماینده مجلس بوده و خواه مامور راهنمایی و رانندگی؛ مضاف بر اینکه رعایت قوانین برای دارندگان و رانندگان خودروهای خدمت (دولتی) بیشتر از سایرین الزامی است.

در پیوند با این موضوع به سراغ یک جامعه‌شناس و پژوهشگر علوم اجتماعی می‌رویم؛ وی با صراحت می‌گوید: اگر بدون تعارف بگوییم، در بحث توقف یا پارک وسایل نقلیه در مکان نامناسب، مشکل دقیقا به رفتارهای فردی برمی‌گردد. بسیاری از مردم به فرهنگ والای خود مفتخرند اما شاید به هنگام رانندگی و استفاده از خودروی شخصی به تنها چیزی که فکر نمی‌کنند همین فرهنگ است. متاسفانه جالب‌تر اینکه خاطیان مذکور این مهم را تنها وظیفه‌ای برای دیگران دانسته و از سهم خود در این باره غافلند.

رضا رهسپار در گفت‌وگو با ایسنا، علل اصلی چنین رفتارهایی را در نظام‌های فرهنگی جامعه تعریف و توصیف می‌کند و معتقد است: آموزش‌ها و تعالیم درست در سنین کودکی و نوجوانی است که می‌تواند زمینه‌ساز فرهنگ عمومی صحیح در جامعه بزرگسال باشد.

وی خاطرنشان کرد: اساسا هر ابزار و هر وسیله یا فناوری جدیدی که وارد دنیای ما می‌شود مزایا و معایبی دارد و باید فرهنگ استفاده از آن توسط جامعه شناسان، بازتعریف و بومی‌سازی شود تا امکان استفاه سوء از آن کاهش یابد؛ به علاوه این تعاریف باید در نظام آموزشی کشور نیز جاری و آموزش‌های استفاده از خودرو در سنین پایه اجرایی شود.

اما فارغ از مباحث فنی و ریشه‌های بنیادین در ظهور چنین تخلفاتی در جامعه، بسیاری از اندیشمندان و فضلا بر این باورند که کمرنگ شدن و نادیده گرفتن اصول و ارزش‌هایی نظیر همدلی و نوع‌دوستی است که سبب بروز چنین رفتارهایی از سوی افراد در جامعه می‌شود؛ ارزش‌هایی که هر انسان باوجدان، آگاه، منطقی، دغدغه‌مند و متعهدی به آن پایبند است. همان اصولی که یک قهرمان را به پهلوان تبدیل می‌کند تا چنین افرادی در سابقه تاریخ ماندگار شوند.

انتهای پیام