مجید حیدری در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص نحوه شکل‌گیری هوش مصنوعی اظهار کرد: هوش مصنوعی محصول شرکت‌های بزرگ و حاصل تحقیقات آکادمیکی است که در علوم انسانی شکل گرفته است به وِیژه فلسفه، فلسفه‌ای که در زمینه آگاهی انسان کار کرده است یعنی پدیدارشناسی و یافته‌های نوروساینس، عصب‌شناسی و فلسفه ذهن که در اختیار شرکت‌های بزرگ فناوری قرار دارد. این شرکت‌ها از یافته‌ها در مطالعات کاربردی خود استفاده کردند و حالا با آن چیزی مواجهه هستیم که هم‌اکنون به آن هوش مصنوعی می‌گویند.
وی با اشاره به اینکه خود دولت‌ها کمتر در ظهور هوش مصنوعی نقش داشتند، افزود: همه این شرکت‌های بزرگ در آمریکا و اروپا هستند و مانند اکثر تکنولوژی‌های دیگر ظهور و توسعه آن در غرب شکل گرفته است.
عضو هیأت علمی موسسه آموزش عالی فردوس مشهد ادامه داد: کشورهایی مانند ایران هیچ مشارکتی یا می‌شود گفت کم‌ترین مشارکت را در ظهور هوش مصنوعی داشته‌اند. اگر کشورهایی مانند چین و آسیای جنوب شرقی را در نظر بگیریم، نقش آنها بیشتر در توسعه سخت‌افزاری این تکنولوژی بوده است. بنابراین برخورد ما با هوش مصنوعی فقط به عنوان مصرف‌کننده است اما احتمالا در آینده بسیار نزدیک کشورهای مختلف در هوش مصنوعی تغییراتی انجام خواهند داد و آن را بومی‌سازی می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه هوش مصنوعی ابعاد عمومی و خصوصی زیادی دارد، افزود: اکثر افراد در مورد خطرات احتمالی هشدار می‌دهند، اما در مجموع به نظر من فواید آن بیشتر از خطراتش است.
عضو هیأت علمی موسسه آموزش عالی فردوس مشهد در خصوص عمده خطرات هوش مصنوعی گفت: در مقایسه با دیگرتکنولوژِی‌ها مانند کامپیوتر، تلفن همراه، اینترنت و ... هوش مصنوعی می‌تواند مستقل کار کند، ما با برنامه‌نویسی ساده‌ای مواجه نیستیم و در واقع هوش مصنوعی الگوریتمی است که خود می‌تواند به طور مستقل مسئله را حل کند و این موضوع کمی آن را متمایز کرده است.
وی ادامه داد: وجه تمایز عمده هوش مصنوعی با انسان که خطر آن را کمتر می‌کند این است که در فلسفه و علوم انسانی می‌گوییم آگاهی نتیجه «بدنمندی» است و به همین دلیل است که مکان و زمان برای انسان معنا پیدا می‌کند و به دنبال آن مسئله ایجاد می‌شود، اما چون هوش مصنوعی بدنمند نیست بنابراین هیچوقت دچار این آگاهی از زمان و مکان نمی‌شود و هیچ زمانی هم دغدغه‌مند نمی‌شود و مسئله‌ای برای آن شکل نمی‌گیرد.
وی افزود: تفاوت عمده هوش مصنوعی با انسان این است که به هوش مصنوعی باید الگوریتم یا درواقع مسئله را بدهیم تا آن را حل کند و فقط فرمانبردار محض است. بیشتر افراد از همین نکته فرمانبردار بودن محض هوش مصنوعی و اینکه می‌تواند مستقلا کنشی را انجام دهد احساس خطر می‌کنند.
حیدری در خصوص نگرانی‌های مطرح شده در خصوص هوش مصنوعی گفت: حدس و گمان‌هایی مانند اینکه این تکنولوژی ممکن است شغل افراد را بگیرد، وارد فضای خصوصی آنها شود، در اختیار مافیاهای قدرت و یا در اختیار دولت‌هایی قرار گیرد که دیکتاتور هستند و مردم خود را به روش‌های مختلف سرکوب کنند راجع به کارکردهای هوش مصنوعی مطرح می‌شود اما من معتقدم که هوش مصنوعی خطرناک نیست و اتفاقا آن چیزی که خطرناک است خود انسان‌ها هستند و کاربری که از هوش مصنوعی به عمل می‌آورند.
تکنولوژی هیچ‌گاه نمی‌تواند آگاهی پیدا کند
وی ادامه داد: طبق آن چیزی که ما در فلسفه دیدیم و به خصوص در پدیدارشناسی به آن رسیدیم یک تکنولوژِی هیچوقت نمی‌تواند آگاهی پیدا کند و این آگاهی را به طور مستقل استفاده کند، این تنها انسان است که می‌تواند به هوش مصنوعی فرمان دهد.
عضو هیأت علمی موسسه آموزش عالی فردوس مشهد با اشاره به تجربه شخصی‌اش نسبت به استفاده از هوش مصنوعی تصویری گفت: با توجه به تجربه خودم و آن‌چه که از دیگران در این خصوص پرسیده‌ام درباره هوش تصویری اغراق وجود دارد. تصاویری که ساخته می‌شود تصاویر خوبی است اما اگر یک پروژه مشخصی داشته باشیم به عنوان مثال اگر بخواهیم صفر تا صد یک بنایی را طراحی کنیم هوش مصنوعی چنین کاری را نمی‌تواند انجام دهد، شاید طرح یک بنا را به صورت عالی از یک وجه ارائه دهد اما خودش درکی از این بنا ندارد.
نگرانی از دست دادن شغل‌های هنری به واسطه حضور هوش مصنوعی موجه نیست
این محقق زیبایی‌شناسی با اشاره به اینکه برخی نگرانی‌ها درباره از دست دادن شغل‌های هنری به واسطه حضور هوش مصنوعی را موجه نمی‌داند، افزود: درست است که ما می‌گوییم با یک دستور هوش مصنوعی فلان تصویر را ایجاد می‌کند، اما خروجی گرفتن از هوش مصنوعی به این آسانی نیست و به توانایی‌های خاصی نیاز دارد. بنابراین هنرمندان نباید نگرانی بابت از دست دادن شغل‌هایشان داشته باشند.
حیدری ادامه داد: برای مثال اگر قصد داشته باشید تصویری هنری خلق کنید، ابتدا شما باید در آن زمینه تخصص داشته باشید، هنرمند باشید و تصویر را بشناسید، دوم باید با فضای وب و کامپیوتر آشنایی کامل داشته باشید و سوم باید با سبک‌ها و تاریخ هنر آشنایی داشته باشید تا بتوانید به هوش مصنوعی دستور مناسبی بدهید.
عضو هیأت علمی موسسه آموزش عالی فردوس مشهد خاطرنشان کرد: در حال حاضر درفضای وب دستورهایی که به هوش مصنوعی داده می‌شود را خرید و فروش می‌کنند، این کار به این معنی است که دستور دادن به هوش مصنوعی کار ساده‌ای نیست و هرکسی نمی‌تواند این کار را انجام دهد. بنابراین این‌گونه نیست که هنرمندان یا هر شغل دیگری به راحتی کارشان را از دست بدهند حداقل تجربه کاربری من چنین چیزی را به من نمی‌گوید.
وی در خصوص مهمترین مسائلی که هوش مصنوعی در حیطه هنر ایجاد کرده است، گفت: این تکنولوژی در حال ایجاد شاخه جدیدی در زیبایی شناسی است و در حال از بین بردن برخی از مسائلی است که در گذشته در زیبایی‌شناسی برای ما ارزش بود. به عنوان مثال برای ما ارزش بود که کار دست یک هنرمند باشد اما امروزه اگر هنرمند توانایی داشته باشد که با هوش مصنوعی کار کند، می‌تواند کارهای خوبی از هوش مصنوعی تولید کند و این میانگینی است از ذهنیت هنرمند و دستیار یا هوش مصنوعی، بنابراین در این‌جا ما دیگر نمی‌گوییم کار دست هنرمند است.
حیدری ادامه داد: دومین مسئله این است که در زیبایی‌شناسی فرآیند انجام کار برایمان بسیار مهم است، به خصوص در آثار هنری که تعامل و مشارکت مخاطب در آن اهمیت زیادی دارد، این در حالی است که در هوش مصنوعی این فرایند ناگهانی ایجاد می‌شود و شانس در آن دخیل است.
این محقق زیبایی‌شناسی یا اشاره به اینکه اصل بودن اثر مساله مهم دیگری در کارهای هنری است، ادامه داد: در حال حاضر ما نمی‌دانیم کپی رایت کارهای هنری که با هوش مصنوعی تولید می‌شوند متعلق به چه کسی است. طبق تحقیقات من کشورهای مختلف قوانین مختلفی در این خصوص دارند، برخی معتقدند که کپی رایت این آثار متعلق به کاربر است، برخی آن را متعلق به هوش مصنوعی می‌دانند و برخی نیز می‌گویند این آثار کپی رایت (حق مولف) ندارند؛ در واقع کشورها هنوز به توافق نرسیده‌اند در صورتی‌که در زیبایی‌شناسی می‌توانیم بگوییم کپی رایت و دست ساخته هنرمند و اورجینال بودن از مسائل اصلی هستند.
وی تصریح کرد: از حضور هوش مصنوعی ۶ ماه بیشتر نمی‌گذرد و در حال حاضرهوش مصنوعی در حال ایجاد مسائل عمده‌ای است و تازه بحث باز شده که هنوز نتایجی از آن بیرون نیامده است، هنوز مقاله یا کتاب اصلی در این زمینه وجود ندارد و نمی‌توان در مورد رویکردهای کلی در این زمینه اظهار نظر کرد.
انتهای پیام
نظرات