منصور ضابطیان امشب ۲۶ خرداد ماه در همایش "کتابی برای آینده" که توسط انتشارات و پردیس فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی در تالار فردوسی مجتمع دکتر شریعتی جهاددانشگاهی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: همیشه گفته‌اند ایرانیان کتاب نمی‌خوانند، اما اینگونه نیست. وقتی کتابی مانند نوشابه زرد در عرض ۳ ماه چند بار چاپ می‌شود نشان می‌دهد که مردم کتاب می‌خوانند.

وی افزود: خیلی از پدیده‌ها مانند چهره و زندگی ما آرام ارام و قطعی به مرور زمان تغییر می‌کند که ما آن تغییرات را احساس نمی‌کنیم.

این نویسنده و مستندساز با اشاره به تغییراتی که در ۱۰ تا ۱۵ سال اخیر رخ داده، ادامه داد: تا ۱۵ سال گذشته زمانی که قصد سفر داشتیم و اگر اهل کتاب بودیم، باید مجموعه‌ای از کتاب‌های خود را همراه می‌بردیم. در این مدت کوتاه اینکه از چه جهانی آمده‌ایم، قرار است به کجا برویم و چه اتفاقی قرار است رخ دهد، جای سوال دارد و قطعا اتفاقی رخ خواهد داد که بخشی از آن نیز ترسناک خواهد بود.

ضابطیان بیان کرد: تغییرات پیشرفت تکنولوژی آنقدر پرشتاب است که نمی‌دانیم تا پایان زندگی با این شکل از پیشرفت تکنولوژی، وضعیت انسان و کتاب به کجا خواهد رسید.

وی با اشاره به پیشرفت تکنولوژی و تاثیر آن در آینده استفاده از کتاب گفت: کافی است چند نرم‌افزار و پلتفرم داشته باشیم تا بتوانیم به راحتی به کتاب‌های مختلفی دسترسی پیدا کنیم. دسترسی به کتاب در حال حاضر راحت شده و افراد به شکل تعاملی در فضای مجازی همراه هم کتاب می‌خوانند و درمورد آن صحبت می‌کنند.

روش سنتی کتابخوانی در آینده تغییری نخواهد کرد

ضابطیان با بیان این نکته که پیشرفت تکنولوژی در شکل فیزیکال کتاب در آینده تغییری ایجاد نخواهد کرد، تصریح کرد: همانطور که دید و بازدیدها در دوران کرونا به صورت مجازی شکل گرفته بود و با پایان آن به شکل و شمایل سابقش بازگشت، شکل فیزیکال کتاب‌خواندن توسط مردم نیز در آینده تغییری نخواهد کرد و مردم همچنان تمایل خواهند داشت تا به شکل سنتی و ورق‌زدن صفحات کتاب به مطالعه بپردازند، هرچند کتاب‌ها در آینده به صورت نرم‌افزاری و سخت‌افزاری شکل جدیدی خواهند گرفت.

این نویسنده و مستندساز با اشاره به نقش هوش مصنوعی در آینده کتاب عنوان کرد: طی یک پروسه همین سوال را با هوش مصنوعی مطرح کردم که هوش مصنوعی نیز از اتفاقاتی که در آینده برای کتاب رخ خواهد داد نیز بی‌اطلاع بود، چراکه هوش مصنوعی تنها می‌تواند پیش‌بینی کند و زمانی ارزش پیدا می‌کند که بتواند پیش‌گویی کند؛ البته هوش مصنوعی پس از اقرار به ناتوانی‌اش در پاسخ به این پرسش، جواب‌های جالبی مطرح کرد.

ضابطیان با اشاره به چندین پاسخ‌ تخیلی هوش مصنوعی نسبت به آینده کتاب‌ها افزود: دسته اول کتاب‌ها «مغز واکنشی» هستند که می‌توانند به صورت مستقیم با فعالیت مغز انسان ارتباط برقرار کنند. این کتاب‌ها با استفاده از فناوری مغزشناسی پیشرفته، احساسات انسان را تحریک کرده و حتی می‌توانند داستان‌های شخصی‌سازی شده توسط پاسخ‌های شناختی انسان ایجاد کنند.

وی ادامه داد: دسته دوم کتاب‌های «هولوگرافیک» هستند که در آینده کتاب‌ها می‌توانند شامل پروجکشن‌های هولوگرافیک باشند که شخصیت‌ها و صحنه‌ها را به صورت سه بعدی به زندگی اضافه کنند. یعنی خوانندگان می‌توانند تصاویر پویا را مشاهده کرده و با عناصر هولوگرافیک تعامل برقرار کرده و تجربه بصری و جذابی از داستان داشته باشند.

این نویسنده و مستندساز در خصوص دسته سوم آینده کتاب‌ها از نظر هوش مصنوعی گفت: «دنیای داستان‌های واقعیت مجازی با استفاده از واقعیت فضای مجازی»، به این معنی که کتاب‌ها می‌توانند خوانندگان را به دنیاهای داستانی مختلف منتقل کنند. خوانندگان قادر خواهند بود با شخصیت‌ها، اشیاء و محیط‌ها تعامل داشته باشند.

ضابطیان تصریح کرد: داستان‌های ادغامی ذهن در دسته چهارم آینده کتاب‌ها قرار گرفتند. با الهام گرفتن از مفاهیمی مانند تلپاتی کتاب‌های آینده ممکن است داستان‌هایی ارائه دهند که به طور مستقیم با ذهن خوانندگان ارتباط برقرار کند؛ این می‌تواند شامل تجربه داستان از دیدگاه شخصیت‌ها باشد؛ به اشتراک گذاشتن افکار و احساسات آن‌ها به شکلی که بازتاب عمیقی از همدلی را به همراه داشته باشد.

وی بیان کرد: پادکست‌ها نیز به گونه‌ای جای خالی کتاب را پر کرده‌اند.

هوش مصنوعی توانایی انتقال زنده احساسات را ندارد

این سفرنامه‌نویس در خصوص آینده سفرنامه‌نویسی ادامه داد: آینده سفرنامه‌ها نیز در حال حاضر دست‌خوش تغییرات زیادی شده و نسبت به سال‌های گذشته در این سال‌ها بسیار پیشرفت کرده و این تغییرات در زندگی ما نیز ملموس است. هر چقدر که هوش مصنوعی عملکرد خوبی داشته باشد، نمی‌تواند به صورت زنده احساس را منتقل کند در حالیکه نویسنده لحظه‌ای را تجربه می‌کند که هوش مصنوعی آن را تجربه نکرده و نمی‌تواند حس واقعی لحظه را به مخاطب منتقل کند.

وی گفت: شاید روزی برای احساس سفر کردن دیگر نیازی به این نباشد که از روی مبل تکان بخورید، اما معلوم نیست که هوش مصنوعی لذت آن سوپ پیاز فرانسوی که در سفر و در آن لحظه تجربه می‌کنید را به شما منتقل کند.

روزی به تقسیم‌بندی نویسنده‌ها به ارگانیک و غیرارگانیک خواهیم رسید

این نویسنده و مستندساز در پاسخ به این سوال که با وجود هوش مصنوعی چه اتفاقی برای نویسنده و مقوله نویسندگی رخ خواهد داد،اظهار کرد: شاید یک زمانی به نویسنده‌های ارگانیک و غیرارگانیک نیز برسیم که ارزش نویسنده‌های ارگانیک از نویسنده‌های غیرارگانیک بیشتر باشد، همانطور که قیمت میوه‌های ارگانیک از غیرارگانیک بیشتر است.

انتهای پیام