احمد شریفی، مدیر گروه بیوتکنولوژی گیاهان باغبانی جهاددانشگاهی خراسان رضوی که به عنوان پژوهشگر برتر انتخاب شده است، در گفت‌و گو با ایسنا اظهار کرد: محور اصلی فعالیت این گروه، تحقیقات زیست فناوری و فیزیولوژی در گیاهان باغبانی، تولید و عرضه محرک‌های رشد، سیستم‌های نوین کشت و مدیریت هوشمندسازی، تمرکز بر نهاده‌های اولیه تولید مبتنی بر منابع داخلی کشور است.

وی با بیان اینکه رویکرد ما در این گروه، رویکردی مسئله‌محور است، افزود: قسمت بسیاری از آب در بخش کشاورزی استفاده می‌شود، از طرفی با توجه به بحران آب، لازم است توجه ویژه‌ای در به‌کارگیری بهینه از منابع آبی کشور شود. هر گونه سیاست‌گذاری در خصوص استفاده بهینه و افزایش کارایی مصرف آب به‌ویژه در بخش کشاورزی به عنوان بزرگترین مصرف‌کننده منابع آبی کشور می‌تواند تاثیر قابل توجهی در کنترل این بحران داشته باشد. به همین جهت توسعه فناوری کشت‌های گلخانه‌ای مورد توجه قرار گرفته است.

این پژوهشگر با بیان اینکه بیش از ۲۴ هزار هکتار گلخانه‌ در سطح کشور داریم، عنوان کرد: در این سطح از روش‌های سنتی برای رشد، پرورش، تولید و تکثیر استفاده می‌شود، با توجه به مشکل آب این سطح افزایش خواهد یافت و اگر گلخانه‌ها بتوانند از روش‌های نوین استفاده کنند، بهره‌وری اقتصادی بسیار بهتری را خواهند داشت.

شریفی ادامه داد: اگر به ازای هر مترمکعب آب بهره‌وری بیشتری داشته باشیم، صرفه اقتصادی برای مصرف‌کننده ایجاد می‌شود. بدین ترتیب در گروه بیوتکنولوژی گیاهان باغبانی جهاددانشگاهی خراسان رضوی با رویکرد کارفرمایی و نزدیک به آنکه تقاضامحور هم باشد، فعالیت می‌کنیم. البته بخشی از فعالیت‌های ما نیز آینده‌نگر است که با آیین‌نامه‌ها و خط شکنی‌ها و کسب دانش‌های فنی‌ به توسعه تکنولوژی‌ها در نهایت به چرخه تولید برسد و موجب بهبود دانش فنی و روش‌های تولید کسانی شود که در بازار کشت‌های گلخانه‌ای کار می‌کنند.

وی با اشاره به مشکلات کشت و آبیاری سنتی، اضافه کرد: بنابراین ما تکنولوژی‌هایی را توسعه می‌دهیم که ریشه در وضعیت بدون بستر یا حداقل بستر رشد می‌کند و سیستم محل غذایی چرخشی است و آب اضافه برگردانده می‌شود و دوباره در مسیر مصرف قرار می‌گیرد. در این سیستم‌ها آب کمتری مصرف می‌شود. بنابراین توسعه تکنولوژی و دانش فنی چگونگی اجرا هدف گروه بیوتکنولوژی گیاهان باغبانی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی است.

مدیر گروه بیوتکنولوژی گیاهان باغبانی جهاددانشگاهی خراسان رضوی با بیان اینکه اصلاح پایه‌های اصلی گیاهان زینتی در ایران زیاد قوی نیست، خاطرنشان کرد: در بخش سبزیجات و صیفی‌جات نیز جایگاه ممتازی نداریم و بیشتر محصولات وارداتی هستند. هم اکنون به علت مشکلات ارزی واردات به سختی انجام می‌شود، لذا بیشتر فعالیت در بخش تکثیر صورت می‌گیرد.

شریفی در خصوص دستاوردهای گروه بیوتکنولوژی گیاهان باغبانی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی بیان کرد: در بخش تکثیر گیاهان به روش کشت بافت، دانش بسیار قوی در اختیار داریم و چون نیاز به دستورالعمل‌های اولیه‌ای دارد، کشت بافت ایجاد (set up) را به انجام رسانده‌ایم و گروه ما از جمله معدود گروهایی در کشور هست که در این حوزه قوی کار کرده است.

وی با بیان اینکه بسیاری از این فعالیت‌ها همچون گیاهان زینتی در قالب تجاری و در بخش خصوصی کار شده‌اند، گفت: آنچه در دستور کار بعدی گروه ما قرار دارد، توسعه سیستم کشت بسته در کشور است که می‌تواند بسیار کمک‌‎رسان در حل بحران آب کشور باشد. 

ارتباط وسیع اشتغال گردشگری با سایر بخش‌های اقتصادی

همچنین هادی رفیعی، عضو هیات علمی گروه اقتصاد گردشگری پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی و دیگر پژوهشگر منتخب امسال نیز در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: تمرکز اصلی مطالعات کلیدی این گروه در دو حوزه متمرکز شده و نخستین محور، مطالعات اشتغال گردشگری در سطح استان است.

وی افزود: اشتغال گردشگری از این جهت حائز اهمیت است که صنعت گردشگری ارتباطات وسیع و پیشینی با بخش‌های اقتصادی مختلف دارد و توسعه صنعت گردشگری تبعات مستقیم و غیرمستقیمی در حوزه اشتغال دارد و نه تنها اشتغال اثرگذار بر حوزه‌های صنعت گردشگری است، بلکه در حوزه‌های دیگر نیز  اثرگذار است، مثلاً با شیوع بیماری کوید، آثار زیان‌باری هم در صنعت گردشگری و هم بر دیگر صنایع برجای گذاشت. بنابراین گروه اقتصاد گردشگری پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی به آثار مستقیم و غیرمستقیم صنعت گردشگری بر سایر بخش‌های اقتصادی به لحاظ اشتغال‌زایی پرداخته است. 

رفیعی ادامه داد: دومین محور مطالعاتی که در این گروه بر آن متمرکز شده‌ایم، حوزه گردشگری روستایی و گردشگری کشاورزی است که منجر به تألیف و چاپ دو کتاب «گردشگری کشاورزی» و «غذا، کشاورزی و گردشگری» شد. علاوه بر آن فعالیت‌هایی در جهت برندسازی گردشگری روستایی و شناسایی مسائل آنان با ویژگی‌هایی است که یک برند گردشگری روستایی می‌تواند داشته باشد.

عضو هیات علمی گروه اقتصاد گردشگری پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی گفت: سرمایه‌گذاری و تامین مالی در صنعت گردشگری و برنامه‌ریزی اقتصادی صنعت گردشگری از دیگر فعالیت‌هایی است که در این گروه مورد توجه و تمرکز قرار گرفته است.

وی افزود: از جمله دیگر حوزه‌های فعالیت ما، شرکت در طرح اشتغال‌زایی و توسعه مناطق روستایی است که طی ۵ سال با هدف اقتصاد مناطق روستایی و اشتغال‌زایی انجام و در آن به طیف وسیعی از مباحث اقتصادی اشتغال‌زایی مناطق روستایی پرداخته شد. در این طرح با همکاری افرادی از درون و برون سازمان جهاددانشگاهی پروژه‌های روستایی به تفکیک شهرها و روستاها شناسایی شده است.

رفیعی در خصوص همکاری در مطالعات آمایش استان بیان کرد: مطالعات اقتصادی آمایش و پروژه‌های اقتصادی را در این گروه عهده‌دار هستیم. همچنین یکی از فعالیت‌های اصلی گروه‌های پژوهشی تدوین اسناد بالادستی استان و بعضا منطقه است. نتایج این پژوهش‌ها و فعالیت‌ها که در قالب کتاب‌ها، مقالات و تدوین اسناد بالادستی ظهور می‌یابد، می‌تواند به‌عنوان دستاوردی برای سازمان جهاددانشگاهی به شمار رود.

ساخت محصولی که آرامش را به مردم بازگرداند  

همچنین احمد مولودی، عضو هیأت علمی گروه پژوهشی مواد جهاد دانشگاهی خراسان رضوی نیز در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه حوزه‌ فعالیت‌های ما در بحث مجتمع‌های فنی مهندسی سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی است، عنوان کرد: پروژه‌های جاری و مورد نیاز کشور که من مجری این طرح‌ها هستم، ساخت سایلنسرهای رگلاتورهای اکسیال ایستگاه‌های تقلیل فشار بود و با توجه به نیاز کشور و تحریم بودن این کالا، این محصول در مجتمع فنی مهندسی تدوین، دانش فنی شد و پس از گرفتن مجوزهای لازم به شرکت گاز کشور، ارائه و در حال حاضر نیز بیش از ۱۵ استان کشور به این قطعه تجهیز شده‌اند و مشکل آلودگی صوتی در ایستگاه‌های تقلیل فشار آن‌ها برطرف شده است.

وی با بیان اینکه این محصول جزو کالاهای استراتژیک محسوب می‌شد و فروش نسبتا خوبی داشت، افزود: بر همین اساس این طرح رتبه برتر جشنواره خوارزمی را از آن خود کرد. همچنین پروژه دیگری که در حال حاضر در حال تدوین دانش و اخذ مجوزهای لازم آن هستیم؛ ایمپلنت‌های متخلخل است که ساختاری شبیه ساختار استخوان دارد و تثبیت آن در بدن بهتر صورت می‌گیرد و جزء رویکردهای نسل آینده ساخت ایمپلنت‌هاست.

این پژوهشگر ادامه داد: با توجه به اینکه بخش خصوصی هم برای سرمایه‌گذاری در این طرح اعلام آمادگی کرده است، پیش‌بینی می‌شود که در آینده بتوانیم این محصول را در کشور بومی‌سازی و نیاز داخل کشور را برطرف کنیم.

وی اظهار کرد: در حال حاضر در مرکز خدمات مجتمع فنی مهندسی چندین طرح جاری به صنایع خودروسازی و صنایع دفاعی کشور داده‌ایم تا با اجرای این طرح بتوانیم برخی از قطعات و خدماتشان را برطرف کنیم و خوشبختانه نتایج خوبی هم داشته‌ایم.

عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی تاکید کرد: البته که این پیشرفت‌ها نتیجه همدلی و همکاری ۳۰ پرسنلی است که در مجتمع فنی مهندسی فعالیت دارند و امیدواریم که با این همدلی بتوانیم نیازها و مشکلات کشور را با توجه به دانش روز حل کنیم.

طرح جایگزینی ترکیبات موثر طبیعی بر روی ترکیبات مصنوعی

حامد حسینی، عضو گروه پژوهشی افزودنی‌های غذایی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی نیز در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: تمرکز ما بر روی ترکیبات موثر طبیعی است که به صورت مصنوعی در صنعت کاربرد دارد. به گونه‌ای که از منابع طبیعی استخراج می‌کنیم و بحث پایدارسازی آن را انجام می‌دهیم تا بتوانیم آن را جایگزین ترکیبات سنتزی و یا مصنوعی در صنعت کنیم.

وی بیان کرد: من در این پروژه برای پایدارسازی آن‌ها بر روی بحث اسانس‌ها تمرکز دارم تا با این کار بتوانیم از این محصول در محصولاتی مانند نوشیدنی‌ها و فرآورده‌های لبنی استفاده کنیم.

عضو گروه پژوهشی افزودنی‌های غذایی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی گفت: البته که روش‌های مختلفی برای پایدارسازی وجود دارد که ما در این پروژه بر روی تمامی این روش‌ها بررسی و در نهایت بهترین روش که از نظر کارایی بهینه باشد، قابلیت کاربرد در صنعت را داشته باشد و هم از نظر هزینه کاملا به صرفه باشد را انتخاب می‌کنیم و در پایان هم برای تولید ترکیبات طبیعی پایدار شده استفاده می‌کنیم.

حسینی بیان کرد: با توجه به اینکه ترکیبات مصنوعی از نظر صنعتی و تجاری به صرفه هستند، به همین جهت صنعت تمایل دارد که از ترکیبات مصنوعی استفاده کند اما مشکلی که ایجاد می‌کند این است که تحقیقات بالینی نشان می‌دهد این مواد مصنوعی طی طولانی مدت اثراتی بر روی سلامت مصرف کننده به ویژه سنین پایین می‌گذارد.

وی افزود: این در حالی است که این موضوع باعث نگرانی مصرف کننده‌ها شده، به گونه‌ای که در سال‌های اخیر شاهد کوچ مصرف کننده‌ها به سمت مصرف ترکیباتی که بیشتر اجزای آن را ترکیبات طبیعی تشکیل می‌دهد، هستیم.

عضو گروه پژوهشی افزودنی‌های غذایی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی گفت: از این‌رو این طرح برای پژوهشگران فرصتی را ایجاد کرده تا بتوانند این ترکیبات طبیعی که یک سری نواقصی دارند و باید رفع شوند، به گونه‌ای طراحی کنند که در صنعت جایگزین ترکیبات مصنوعی شود.

حسینی اظهار کرد: طرح‌هایی چون کیک عناب، طعم‌دهنده‌ها و کمپلکس معلق کننده از جمله طرح‌هایی است که در این گروه پژوهشی انجام و روانه بازار شده و همچنین مکمل‌های ورزشی هم یکی دیگر از طرح‌هاست که در حال اخذ پروانه است تا در تهران تولید و پخش شود.

راه‌اندازی کنسرسیوم بین‌المللی در جهاد دانشگاهی خراسان رضوی

در ادامه حلیمه حسن‌زاده، دبیر اجرایی گروه سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی نیز در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: جهاد دانشگاهی خراسان رضوی، توانسته است در بستر ارتباط‌هایی که داشته، کنسرسیوم بین‌المللی را با مشارکت ۱۴ کشور و ده‌ها مرکز دانشگاهی و تحقیقات ملی راه‌اندازی کند و تا کنون موفق به برگزاری چندین دوره کنگره بین‌المللی شده است.

وی بیان کرد: هدف از این کنسرسیوم، تشکیل شبکه توانمند ملی با تمرکز بر روی کاربردهای سلول‌های بنیادی در شرق کشور بوده است، به نحوی که منجر به نهادینه‌سازی استفاده صحیح و اصولی از سلول‌های بنیادی در درمان بیماری‌های مختلف و منتفع شدن جامعه شود.

دبیر اجرایی گروه سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی گفت: زمینه‌های فعالیت علمی این گروه در سه سطح پایه، پیش بالینی و بالینی بوده است. از جمله فعالیت‌های موفق انجام کارآزمایی‌های بالینی در زمینه بیماری‌های مختلف از جمله بیماری‌های خود ایمنی و ویتیلیگو بوده است.

حسن‌زاده بیان کرد: از جمله فعالیت‌های شاخصی که در این گروه انجام شده، می‌توان به طراحی و انجام کارآزمایی‌های بالینی، سلول‌درمانی مطابق با قوانین به روز GMP در زمینه بیماری‌های مختلف، پژوهش در زمینه ژنومیکس و ترنسکریپتومیکس سرطان‌های شایع به منظور ارائه خدمات پزشکی شخص‌محور، کسب دانش فنی استحصال و کشت انواع سلول‌های بنیادی مزانشیمی از منابع مختلف چربی، مغز استخوان، بافت‌های مرتبط با تولد و نیز سلول‌های پوستی، پژوهش در حوزه اثرات پاراکراین سلول‌های بنیادی مزانشیمی و میکرووزیکول‌های خارج سلولی و... اشاره کرد.

گفت‌وگو از لیلا نیک‌ذات و پروانه سعادت

انتهای پیام