محمدکاظم کاظمی، شاعر افغانستانی و مجری نشست، در جلسه رونمایی و نقد کتاب جان پدر کجاستی که شامگاه یکشنبه، ۱۱ دی‌ ماه، در حوزه هنری خراسان رضوی برگزار شد، اظهار کرد: کتاب جان پدر کجاستی شامل گزیده‌ای از اشعاری است که در گرامیداشت ۲ واقعه تروریستی که در سال ۱۳۹۹ در دانشگاه کوثر دانش و دیگری در دانشگاه کابل به وقوع پیوست، سروده شده است. نام کتاب از عبارت جان پدر کجاستی که بر تلفن همراه یکی از شهدای دانشگاه کابل نقش بسته بود، گرفته شده که این عبارت با لحن عاطفی خود در افغانستان بسیار رایج است و برای دوستان ایرانی نیز بسیار محبوب واقع شده است.

وی افزود: شعرهای بسیاری در رابطه با این اتفاقات تروریستی سروده و تمام این شعرها به کوشش خانم زهرا حسین‌زاده گردآوری شد. در حال حاضر مجموعه کتاب جان پدر کجاستی به کمک انتشارات سوره مهر منتشر شده است. البته قرار بر آن بود تا رونمایی این کتاب، سال گذشته در تهران برگزار شود اما متاسفانه با بروز اتفاقاتی در داخل کشور این برنامه با تاخیر مواجه شد که در این مدت در اتفاق تروریستی دیگری که در مکتب سیدالشهدا(ع) دشت برچی به وقوع پیوست، جمعی از دانش‌آموزان به شهادت رسیدند. کتابی در این رابطه نیز تحت عنوان دختران دشت برچی به کمک مهدی عبدالهی و آقای سیدی راد گردآوری شد که از آن در نمایشگاه کتاب تهران نیز رونمایی شد.

یامان حکمت، معاون دانشگاه آزاد اسلامی ایران در افغانستان و استاد دپارتمان زبان و ادبیات فارسی دری در دانشگاه کابل، در ادامه این نشست با بیان خاطره‌ای از واقعه تروریستی دانشگاه کابل بیان کرد: من استاد روش‌شناسی و نظریه‌ها هستم و به غیر از روزهایی که در دانشگاه کابل حضور داشتم، روزهای دیگری هم در کتابخانه دپارتمان زبان و ادبیات فارسی برای تکمیل پایان‌نامه با دانشجویان قرار می‌گذاشتم. بر این اساس در روز واقعه کابل در دانشگاه حضور داشتم و در همان روز نمایشگاه کتاب ایران نیز در آنجا دایر بود که ناگهان صدای انفجار و تیراندازی‌های زیادی به گوش رسید. آن لحظه تمام دانشجویان تلاش داشتند فرار کنند و روز بسیار دردناکی بود و متاسفانه جوانان با استعدادی شهید شدند.

وی افزود: همیشه تلاش کرده‌ام بتوانم در نقد اندیشه و گفتمان تندروی اسلام سیاسی که به خود اجازه این چنین اتفاقاتی را می‌دهد، بپردازم و با خواندن این مجموعه شعر بسیار خوشحال شدم که شاهد واکنش‌هایی به این وقایع تروریستی هستیم.

باید به نقد گفتمان‌هایی که سبب رخداد وقایع تروریستی می‌شود، بپردازیم

حکمت با نقدی از مجموعه شعر جان پدر کجاستی عنوان کرد: ما در این کتاب شاهد جوشش و غلیان احساسات هستیم که طبیعی است اما باید سعی کنیم به عنوان شاعر به نقد این فضای گفتمانی بپردازیم و در شعر خود به دلایلی که سبب وقوع این حوادث می‌شود، اشاره کنیم.  به نظر من همدردی کردن با خانواده‌های آسیب‌دیده در این حادثه تنها با شعرهایی توصیفی با رنگ و لعاب غمناک حاصل نمی‌شود بلکه باید به نقد گفتمان‌هایی که سبب رخداد این گونه وقایع می‌شود، بپردازیم.

معاون دانشگاه آزاد اسلامی ایران در افغانستان اضافه کرد: ما می‌توانیم در شعر خود به نقد از گفتمان طالبانیسیم به عنوان یک گفتمان تندروی اسلامی بپردازیم که متاسفانه این موضوع در شعر ما به چشم نمی‌خورد و این امر برای شعر ما مثبت تلقی نمی‌شود. واکنش شاعرانی از ایران و افغانستان به این واقعه بسیار محترم و قابل درک است اما در این کتاب شعرهایی که به نقد از گفتمان طالبانیسیم بپردازد، بسیار کم است و این کتاب نمی‌تواند نماینده چنین نقدهایی در برابر این اسلام تندروی سیاسی باشد.

وی ادامه داد: در این اثر شعری که با فرم انتقادی سروده شده باشد و معنای مرکزی مهم و برجسته داشته باشد، بسیار کم به چشم می‌خورد و اگر بخواهیم در مجموع کتاب را بررسی کنیم، متوجه می‌شویم واژه‌ها و استعاره‌ها بسیار به هم نزدیک است و خیلی کم پیش می‌آید کسی از این فضا خارج شود. البته خلاف این موضوع در شعر برخی شعرا دیده می‌شود؛ مانند شعر محمدکاظم کاظمی و یا محمد پورمرادی که خارج از فضای گفتمان کلی کتاب است.

با چاپ کتاب وظیفه‌ام را در قبال شهدا انجام داده‌ام

زهرا حسین‌زاده، تدوین‌کننده کتاب نیز در ادامه نشست بیان کرد: به نظرم تمام موارد در رابطه با کتاب و حوادث تروریستی که در دانشگاه کابل به وقوع پیوست، گفته و همچنین در قسمت یادداشت کتاب به آن اشاره شده است و پرداختن به آن زیاده‌گویی است. خوشحالم که با گردآوری اشعار و چاپ کتاب توانستم بخشی از مسئولیتم را در قبال شهدای این حادثه تروریستی انجام دهم.

وی ادامه داد: البته کتاب جان پدر کجاستی مظلوم واقع شد و قرار بود به شکل دیگری از آن رونمایی شود اما خوشحال هستم که امروز جلسه‌ای به این کتاب تعلق گرفت.

کتاب جان پدر کجاستی کلید بیداری و همدلی میان ۲ ملت است

شمس‌الحق آریانفر، مسئول بنیاد شهید احمد مسعود، با اشاره به مشترکات میان ۲ کشور ایران و افغانستان گفت: چاپ این کتاب نمادی از یگانگی و همبستگی میان ۲ کشور است.

وی افزود: یکی از انتقادات وارد شده به خودمان این است که متاسفانه ما مشکلات جامعه خود را بازگو نمی‌کنیم و امروز شاهد شهید شدن جوانان خود هستیم؛ بدون اینکه اعتراض خود را بگوییم باید سعی کنیم که چه در فضای سیاسی و فرهنگی، هنر و ادبیات به آن بپردازیم و در مقابل کسانی که شناخت و آگاهی ما را مورد هدف قرار داده‌اند، بایستیم.

آریانفر با یگانه خواندن ۲ ملت ایران و افغانستان تصریح کرد: چاپ این کتاب بسیار ارزشمند است زیرا از جهتی مانع از بروز نفاق میان دولت می‌شود و زمینه‌ای برای وحدت و همبستگی میان ۲ ملت به‌شمار می‌آید. بروز این حادثه تروریستی باعث شد ۲ ملت احساس واحد و مشترکی داشته باشند و به بیداری دست پیدا کنند. یکی از مواردی که در افغانستان و ایران به آن مورد توجه واقع نشده، این است که ما ملت‌هایی با گذشته مشترک و یک سرزمین و ملت هستیم و بی‌توجهی به این مورد سبب شده افراد سودجو زمینه نفاق و دشمنی میان ۲ ملت را به وجود آورند.  

مسئول بنیاد شهید احمد مسعود ادامه داد: این کتاب کلیدی برای بیداری و همدلی میان ۲ ملت است. باید تلاش کنیم در راستای یگانگی حرکت کنیم تا دشمنی و نفاق‌ها را نابود کنیم؛ لازم است توجه کنیم حوادث دیگری از این قبیل پیش نیاید و در مقابل کسانی که خون ما را بی ارزش می‌دانند، بایستیم.

ادبیات یکدلی را رواج می‌دهد

سید ابوطالب مظفری، شاعر افغانستانی که در تدوین این کتاب همکاری داشته، در ادامه این نشست اظهار کرد: از چاپ این کتاب بسیار خرسند هستم زیرا چاپ آن بسیار دیر و مورد غفلت واقع شد. در شعر افغانستان انسان سوژه‌ای فراموش شده است و در شعر کلاسیک به انسان به چشم موجودی تکلیف‌دار نگاه می‌شود. در شعر عرفانی نیز انسان مورد غفلت است و حتی در شعر معاصر به آن صورت کلی به انسان پرداخته نشده است.

وی افزود: ما در شعر چپی در افغانستان و یا شعر مقاومت هم می‌بینیم که نگاه واقعی به انسان وجود ندارد و انسان حزبی و ایدئولوژیک مد نظر شاعران است. در شعر مقاومت هم انسانی مورد تقدیس قرار می گیرد که مجاهد و مسلمان باشد اما هیچکس به انسان واقعی توجه نمی‌کند. با این حال خوشبختانه با گذشت زمان نسل جوان ما به رنج انسان می‌پردازد و به دغدغه انسان معمولی فارغ از هر برچسبی توجه می‌کند.

مظفری خاطرنشان کرد: ایران قبل از جمهوری افغانستان بیشتر به شعرهایی از غرب توجه می‌کرد. آن زمان تلاش شد با مرزهای جغرافیایی از یکدیگر جدا شویم و به سمت بیگانگی برویم؛ در حالی که اگر بخواهیم کتابی در خصوص پیشینه ۲ کشور بنویسیم باید هر ۲ کشور را مد نظر قرار دهیم. یکی از نکات مثبت این کتاب این است که به رنج آدمی که در سوگ فرزندش است، بدون در نظر گرفتن هر موضوع دیگری پرداخته می‌شود و این ادبیات است که باعث یکدلی میان ما می‌شود. این کتاب یکی از همین موارد است.

انتهای پیام