به گزارش ایسنا، داستان این اثر در تیمارستان دانشمندان دیوانه میگذرد و هر کدام از آنها فکر میکند شخصیت برجسته دوران است. بوتلر خود را نیوتن میداند. ارنستی فکر میکند اینشتین است و مویبوس خود را حضرت سلیمان میداند. این نمایشنامه با آنکه ظاهری ساده و دیالوگهایی قابل فهم دارد، اثری پیچیده و دشوار است که به تئاتر ابزورد (پوچی) تمایل دارد.
دورنمات این نمایشنامه را در سال ۱۹۶۱ میلادی به رشته تحریر درآورد.
این نمایشنامه مانند دیگر کتابهای دورنمات ساختار پیچیده و فلسفی و پر کنایه دارد. داستان این درام در یک تیمارستان میگذرد و کارکترها چندین دیوانهاند که در این آسایشگاه بسر میبرند اما هر کدام یک نابغه پسزده از اجتماع است در «فیزیکدانها» که زبان طنز تلخی دارد هر تابلو و هر صحنه هدفمند برای ترسیم جان نویسنده انتخاب شده و دورنمات جهان را به دیوانهخانه تشبیه کرده و یک تراژدی از دل شوخیهای چند مجنون عاقل پدید میآورد.
ترجمهای از این نمایشنامه به حمید سمندریان، کارگردان و مترجم ایرانی، پیشتر چاپ و منتشر شده است.
محمدحسین حدادی، نویسنده و مترجم زبان آلمانی، در مقالهای با نام «کمدی ـ تراژدی در نمایشنامه فیزیکدانها: راهکاری برای نیل به اهداف انسانی در جامعه مدرن امروزی» درباره این کتاب مینویسد:
«فریدریش دورنمات برای نشان دادن وضعیت دردناک انسان در جهان مدرن و پرهرج و مرج امروزی کمدی را توصیه میکند؛ البته از نوع کمدی که تلخ و گزنده باشد. دورنمات برای نیل به چنین هدفی کمدی ـ تراژدی را به عنوان مناسبترین راهکار ارایه میدهد. منظور وی از کمدی ـ تراژدی این است که موضوع نمایشنامه کمیک باشد در حالی که شخصیتهای آن سرنوشتی غمبار و تراژیک یابند. دورنمات با کمک گروتسک تماشاگر را به تعقل عمیق در باب سرنوشت خویش وامیدارد. گروتسک ارایه شده در نمایشنامه «فیزیکدانها» موقعیت شخصیت اصلی نمایشنامه، موبیوس، است که برای رسیدن به اهداف خود برای خدمت به جامعه بشری و ایفای تعهد انسانی خود شیوهای متناقض در پیش گرفته و از راهکارهایی که برخلاف عرف انسانی و اخلاقی در جوامع بشری است ابایی ندارد و در عین حال با اقدامی فردی سرنوشت تراژیک خود را رقم میزند. آنچه از دیدگاه دورنمات بر سرنوشت انسان امروزی در نظامهای صنعتی سایه افکنده است و نباید آن را نادیده گرفت عنصر تصادف است که غیرقابل پیشبینی و اجتنابناپذیر بوده و گریزی از آن متصور نیست و همین تصادف محض است که در وضعیت شخصیت اصلی نمایشنامه بدترین حالت ممکن را ایجاد کرده است.»
رضا کرمرضایی، هنرپیشه، نمایشنامهنویس و کارگردان و مترجم، نخستین بار این اثر را به فارسی ترجمه کرد.
به باور دورنمات:
«بشر با هر نگاهی که به طبیعت دارد ابزار جرم میسازد و مهم نیست که این جرم را چه کسی مرتکب میشود بلکه مهم این است که بشر قدرت خودش را در کشف طبیعت به کار میگیرد تا جنایت کند. پس یک دانشمند باید خودش را به فراموشی بزند حتی اگر لازم باشد خودش را به دیوانگی بزند و برای جلوگیری از جنایتی بزرگ مرتکب جنایت کوچکتری شود. مثل موبیوس در «فیزیکدانها». دورنمات معتقد است که هرگاه چیزی از ذهن بشر فقط یک بار عبور کند بالاخره روزی در جایی عملی میشود. بنابراین در این نمایشنامه انسان به مبدأ خودش میرسد؛ انسانی بدون قدرت و بدون نیاز به دانستن اسرار طبیعت چون انسان به محض دانستن فرمولهای طبیعت به جنایت دست خواهد زد.»
«فیزیکدانها» با ترجمه شاهد نمازی در ۸۶ صفحه و با قیمت ۷۰ هزار تومان در بازار کتاب است.
بسیاری از صاحبنظران موفقترین نمایشنامه این نویسنده را «ملاقات بانوی سالخورده» میدانند که در سال ۱۹۵۵ میلادی نوشته شد.
انتهای پیام
نظرات