یداله ملکی در خصوص دستاوردهای راه‌اندازی «بازار آب» در استان قزوین و اقدامات انجام شده در این عرصه اظهار کرد: به‌دلیل محدودیت منابع آبی در کشور و استان و تغییرات اقلیمی و تداوم خشکسالی‌ها وهمچنین کاهش میزان بارندگی‌ها بایستی بتوانیم با اصلاح نظام بهره‌برداری از منابع آبی ضمن عبور از چالش‌های موجود در این حوزه به نیازهای جدید نیز پاسخ دهیم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین تصریح کرد: در کنار مشکلات موجود با افزایش تقاضا در بخش‌های صنعتی، کشاورزی و خدمات نیز مواجه هستیم که پاسخگویی به آنها باید در دستور کار باشد اما مصرف بی‌رویه در بخش‌هایی از جامعه مشکل‌ساز شده و تا زمانی که این روند اصلاح نشده و تغییر نکند نمی‌توان به برنامه‌ریزی‌های اصولی امیدوار بود.
ملکی گفت: برای مدیریت مصرف منابع آبی و حفظ و حراست از آن اقدامات زیادی در شرکت آب منطقه‌ای استان عملیاتی شده که بستن چاه‌های غیرمجاز، کنترل میزان اضافه برداشت چاه‌های مجاز، نصب کنتورهای هوشمند در کنار اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی از جمله آن‌هاست، که نقش مهمی در کنترل و صرفه‌جویی در مصرف داشته است.
وی ادامه داد: اما در کنار همه این فعالیت‌ها، باید از روش‌های نوین و ابزار هوشمند نیز برای مدیریت منابع آبی استفاده کنیم که ارائه الگوی کشت و توسعه سیستم‌های آبیاری‌های مدرن در بخش کشاورزی از جمله این کارهاست که برای آن هم از سوی دستگاه‌های ذیربط اقدام شده است. اما در سال‌های اخیر با بهره‌گیری از نظر کارشناسان به این نتیجه رسیده‌ایم که با راه‌اندازی «بازار آب» می‌توانیم گامی مهم و مؤثری در مسیر بهینه‌سازی مصرف و افزایش بهره‌وری برداریم.
این مسئول خاطرنشان کرد: با روند کنونی ارزش آب آن‌گونه که باید اهمیت پیدا نکرده و شاهد هدر رفت آن هستیم در حالی که با راه‌اندازی «بازار آب» می‌توانیم به افزایش بهره‌وری آب، به ویژه در تولیدات کشاورزی کمک کرده و اقتصاد و معیشت کشاورزان را هم بهبود ببخشیم.
وی ادامه داد: راه‌اندازی «بازار آب» فرآیندی کاملاً تخصصی و کارشناسی دارد و چون تجربه اول در این سطح است حتماً در سال اول در زمینه اجرا با نواقص و مشکلاتی مواجه خواهیم شد که امیدواریم با همکاری همه صاحب نظران و نخبگان آن را برطرف کرده و به دستاورد ارزشمندی برسیم.
ملکی گفت: با اجرای این طرح به‌دنبال آن هستیم که آب را بدون کاهش میزان تولیدات کنونی به بخش‌هایی منتقل کنیم که بتوان از آب بهره‌وری و استفاده بیشتری کرد که این عرصه‌ها می‌تواند کشاورزی، صنعت یا خدمات باشد.
اهداف ایجاد بازار آب در قزوین
وی با برشمردن اهداف ایجاد بازار آب یادآورشد: ایجاد ارزش اقتصادی برای آب و توسعه متوازن استان و کشور، احیای دشت قزوین و صیانت از منابع آب زیرزمینی از جمله اهدافی است که با راه‌اندازی «بازار آب» آن را دنبال می‌کنیم.
این مسئول اظهار کرد: با توجه به تاکیدات جدی استاندار محترم شرایط اجرای این کار در استان بسرعت با انتخاب مشاور کلید خورد و در ادامه نیز جلسات متعددی با دانشگاهیان، کشاورزان، دستگاه‌های مرتبط تشکیل و اهداف طرح برای آنها تبیین و تشریح گردید.
وی تصریح کرد: در اجرای این طرح کسانی که با روش‌های علمی جدید، شیوه نوین آبیاری و نوع کشت بتوانند در کنار حفظ میزان تولیدات خود در سطح سال قبل بخشی از آب را صرفه‌جویی کنند قادر خواهند بود میزان آب صرفه‌جویی شده را از طریق «بازار آب» به سایر تولیدکنندگان بفروشند، که این کار براساس آیین نامه‌ها و ضوابط تعیین شده با هماهنگی وزارت نیرو و از طریق یک سامانه الکترونیکی صورت خواهد پذیرفت.
مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین افزود: این طرح شامل ۲ بازار می‌شود در بازار اولیه صاحبان پروانه‌های بهره برداری معتبر آب صرفه‌جویی شده خود را می‌توانند در حوزه‌های صنعت و خدمات ارائه کنند اما در بازار ثانویه کشاورزانی که سهمیه آب دارند ولی توان و دانش استفاده برای تولید بهتر را نداشته باشند و یا کیفیت خاک مزارع آنها مناسب نباشد می‌توانند تا ۴۰ درصد سهم آب خود را برای تولید در بخش‌های دیگر کشاورزی به افراد متقاضی واگذار کنند و خریداران نیز باید سهم خریداری شده را وارد چرخه تولید کرده و در افزایش تولید مورد استفاده قرار دهند. این نقل و انتقال براساس شیوه نامه‌هایی که در استان تدوین و نهایی شده صورت خواهد گرفت.
ملکی تصریح کرد: با این روند بهره‌وری آب بتدریج افزایش پیدا خواهد، البته بخشی هم در این فرایند برای ذخیره آب و کمک به بهبود شرایط آبخوان پیش بینی شده است. این اقدامات موجب کمک به حفظ و صیانت از منابع آبهای زیر زمینی، بالا رفتن میزان تولیدات، افزایش زمینه‌های اشتغال و بهبود سطح درآمد کشاورزان خواهد شد.
وی گفت: بدون تردید راه اندازی «بازار آب» می‌تواند ضمن احیای دشت قزوین سبب بهبود وضعیت کشاورزی ما شده و در ادامه نیز موجب می‌شود تولیدات اقتصادی‌تر و با تکنولوژی روز هماهنگ‌تر شده و در کنار آن باعث بالاتر رفتن سواد آبی کشاورزان و ایجاد ارزش اقتصادی بیشتری برای آب می‌شود.
بنا بر اعلام روابط عمومی شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین، وی اظهار کرد: در اجرای این طرح مهم همه کارها در بستر الکترونیکی و توسط بخش خصوصی اجرا می‌شود و گرداننده اصلی خود مردم هستند و دولت صرفاً نقش نظارتی، مدیریت بازار و برطرف کردن موانع را برعهده دارد.
ملکی در خصوص تفاوت اجرای این طرح در استان قزوین با نمونه اجرا شده آن در دشت خواف استان خراسان رضوی، خاطرنشان کرد: در دشت خواف این طرح در وسعت بسیار محدود و کوچکی و فقط در بازار اولیه اجرا و سهمیه آب به صنعت فروخته شده اما در قزوین بازار ثانویه هم داریم که قابل قیاس با نمونه قبلی نیست و فروش از حوزه کشاورزی به کشاورزی نیز در صورت مجوز از وزارت نیرو برای اولین بار در کشور صورت می‌گیرد. البته فروشندگان باید قبل از انجام معامله این تعهد را بدهند که تولیدات قبلی خود را انجام داده و خللی در میزان تولیداتشان ایجاد نمی‌شود. نرم افزار خاصی برای این کار طراحی شده که به‌زودی از آن رونمایی می‌شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین اضافه کرد: با راه‌اندازی «بازار آب» متقاضیان و صاحبان صنایع بزرگ می‌توانند آب مورد نیاز خود را از این بازار با رعایت همه الزامات تهیه کنند. همچنین با انجام این کار نقش مردم در مدیریت منابع آبی بالاتر رفته و در دراز مدت نیز بخشی از کارهای حاکمیتی در حوزه آب به دست مردم سپرده می‌شود.
ملکی در پایان با بیان این موضوع که در صورت مشارکت و همراهی مردم و کمک دستگاه‌های اجرایی این طرح در مدت ۲ سال راه اندازی و به‌طور کامل عملیاتی می‌شود گفت: انتظار می‌رود دستگاه‌های اجرایی مانند سازمان جهاد کشاورزی، سازمان صنعت، معدن و تجارت، اتاق بازرگانی با همراهی و اطلاع رسانی به ایجاد و رونق بازار محلی آب در استان کمک کنند.
انتهای پیام
نظرات