به گزارش ایسنا، محمد رضا شواخی زواره کارشناس گردشگری می گوید: در گذشته که از امکانات امروزی خبری نبود کارگران، با حیوانات باربر، از خارج از شهر زواره خاکی معروف به خاک رس را برای کاه گل کردن پشت بام منازل می آوردند. دوام خاک و پوک نشدن از ویژگی خاک رس برای تهیه کاه گل به شمار می رود.

وی افزود: خاک را در کوچه، پایین دیوار منزلی که می خواستند کاه گل کنند می ریختند. آوردن خاک از اوایل مهرماه شروع می شد و چند روزی طول می کشید. پس از آن که خاک به اندازه کافی می آوردند آن را با کاه مخلوط و در وسط کوچه آخوره ای درست کرده و در آن آب می ریختند تا خاک و کاه خوب خیس بخورد.

وی ادامه داد: نزدیک به یک هفته صاحب خانه هر روز بر روی خاک و کاه آب می ریخت و به اصطلاح محلی آب می داد تا خاک و گاه خیس بخورد.

این کارشناس گردشگری گفت: عموما مخلوط خاک و کاه را در وسط کوچه درست می کردند و فاصله ای بین دیوار و خاک و کاه بود تا اهالی محل و همسایه ها بتوانند به راحتی از کنار آن تردد کنند. در آن زمان ها مردم بیشتر از دوچرخه و موتور سیکلت استفاده می کردند و از اتومبیل و ماشین سواری آن چنان مانند امروز خبری نبود.

شواخی افزود: پس از گذشت نزدیک به یک هفته و خیس خوردن خاک و کاه، تعدادی کارگر با پوشیدن چکمه و برخی هم بدون چکمه خاک و کاه خیس خورده را چند ساعتی لگد می کردند تا خاک و کاه بخوبی مخلوط شده و به قول معروف جا بیفتد. این افراد به خاطر فاصله زیاد کف کوچه تا پشت بام با سوراخ کردن دیوار یا قرار دادن چند عدد بشکه ۲۲۰ لیتری و گذاشتن چوب (عموما تخته قالی بافی) بر روی آن، داربست (در اصطلاح مردم زواره چوب بست) درست می کردند تا ابتدا کاه گل بر روی چوب بست ریخته و سپس از چوب بست بر روی پشت بام ریخته شود.

وی تصریح کرد: پس از لگد کردن کاه گل و آماده شدن چوب بست، فردای آن روز تعدادی کارگر نزدیک به ۱۰ تا ۱۵ نفر برای کاه گل کاری می آمدند. این افراد به چند گروه تقسیم می شدند. تعدادی کاه گل آماده را با بیل بر روی چوب بست می ریختند. یک یا دو نفر همزمان کاه گل را از روی چوب بست بر روی پشت بام می ریختند. تعدادی هم کاه گل را با فرغون یا زنبه (وسیله‌ای دسته‌دار و مستطیل شکل از جنس چوب یا فلز برای حمل مصالح ساختمانی) به محلی که استاد (اوسا) بود می بردند تا کاه گل را بر روی پشت بام پهن کند و به قول معروف بمالد.

این کارشناس گردشگری ادامه داد: کار کاه گل کاری از ساعت ۷ صبح شروع می شد و تا ساعت ۱۰ ادامه داشت و ساعت ۱۰ همه کارگران بر سر سفره چاشت (ناشتایی) حاضر می شدند و نیم ساعتی را به خوردن صبحانه می گذراندند. این افراد دوباره کار خود را شروع می کردند. بستگی به مساحت پشت بام و گنبدی بودن، وجود چهار طاقی و چند قسمتی بودن خانه کار کاه گل کاری نصف روز یا یک روز کامل طول می کشید. امروزه با وجود امکانات از جمله بالابر کار کاه کردن کردن پشت بام منازل قدیمی راحت تر شده است.

وی افزود: کاه گل کاری در زواره از اوایل مهرماه شروع می شود و تا اواخر آذرماه ادامه دارد. یکی از نکاتی که در کاه گل کاری به آن توجه می شود انجام کاه گل کاری در روزهای آفتابی است و نباید یکی دو روز پس از کاه گل بارندگی باشد.

شواخی افزود: عمر کاه گل پشت بام منازل قدیمی بسته به نوع کاه گل بین ۱۰ تا ۲۰ سال است. این در حالی است که عمر ایزوگام در مناطق کویری حداکثر ۱۰ سال می باشد. 

وی با بیان اینکه کاه گل کاری در فصل پاییز در زواره با توجه به جذابیت های خاصی که دارد فرصت خوبی برای رونق گردشگری و بازدید و آشنایی گردشگران داخلی و خارجی با نحوه کاه گل کردن منازل تاریخی و قدیمی زواره است، گفت: جا دارد مسئولان نسبت به ثبت هنر و معماری کاه گل کاری شهر تاریخی زواره در فهرست آثار ناملموس کشور اقدام نمایند.

انتهای پیام