دکتر حامد عامری‌گلستانی‌ در دومین نشست از سلسله‌ نشست‌های نقش مراکز علمی و حرکت به سوی تمدن اسلامی با موضوع جایگاه اعتراض در جامعه که امروز (۳ آبان‌ماه) در دانشگاه پیام نور اهواز برگزار شد، اظهار کرد: وقتی اعتراضی صورت می‌گیرد، شکل گرفتن این اعتراض یک روزه یا یک شبه نیست بلکه یک روند یا یک سری اتفاقات می‌افتد که انسان‌ها شورش و اعتراض می‌کنند و بیان‌شان انتقادی می‌شود.

به گزارش ایسنا، وی افزود: در دانش سیاست، رهیافت‌های مختلفی برای مطالعه قدرت داریم؛ علم سیاست، علمی مربوط به قدرت است و اگر  آن را کنار گذاشت دیگر موضوعیتی پیدا نمی‌کند. یکی از رهیافت‌های مهم و قدیمی، رهیافت نهادگرایی است؛ حکومت‌ها نهادهایی دارند و این نهادها حاکمان و اثراتی دارند و در قانون اساسی تعریف شده‌اند.

عضو هیات علمی علوم سیاسی دانشگاه آزاد اهواز گفت: مساله اثربخشی رهیافت مهم است؛ مثلا نهادی به نام دانشگاه ساخته می‌شود که اثر و کارکردی دارد. وقتی اعتراض به وجود می‌آید لابد یک مشکل وجود دارد. وقتی نهاد نمی‌تواند اثری در جامعه داشته باشد، اشکال در اثربخشی دارد. این موجب می‌شود که از طرفی خود نهاد نیز دچار اشکال در کارکرد شود. مثلا در بحث مجلس شورای اسلامی که قانون‌گذاری می‌کند، این قانون برای ایجاد نظم و احقاق حق است و در عین حال، نظارت بر قوه مجریه را نیز برعهده دارد. اگر این اثربخشی کم باشد و نظارت درستی نداشته باشد، اندک اندک جامعه اعتماد خود را به آن نهاد از دست می‌دهد.

عامری‌گلستانی‌ ادامه داد: در علوم سیاسی و جامعه‌شناسی، اعتماد سرمایه اجتماعی است. مشکلی که امسال به وجود آمد در اشکال در یک نهاد خاص و به ظاهر جزئی است به نام گشت ارشاد. این نهاد، کارکردی داشته و برای آن ساخته شده است که اثری داشته باشد اما نه آن کارکرد را داشته نه اثر را؛ این دومینوی بی‌اعتمادی همین طور عقب می‌رود و تا کجا برسد خدا می‌داند.   

وی با اشاره به دلایل اعتراضات در جامعه عنوان کرد: زمانی که در جامعه‌ای نهادها آن اثر و کارآمدی خود را نداشته باشند، آرام آرام جامعه هم پشتیبانی را برمی‌دارد و به جایی می‌رود که منتقد می‌شود و بعد عقب‌نشینی می‌کند و معترض می‌شود. جامعه در بی اعتمادی قرار دارد و کاهش اعتماد در جامعه می‌تواند از عوامل اصلی اعتراض باشد که از نظر سیاسی، به خاطر کارکرد و کاهش اثربخشی نهادها است.

عضو هیات علمی علوم سیاسی دانشگاه آزاد اهواز با اشاره به ضرورت تغییر در برخی شیوه‌های حکمرانی در برخی نهادها و دستگاه‌های کشور افزود: خیلی از نهادهای موجود، اثربخشی خود را از دست داده‌اند، یعنی نمی‌توانند کاری که باید را انجام دهند. مثلا مجلس شورای اسلامی کارش قانونگذاری راجع به سگ و گربه و تغییر ساعت رسمی و ... نیست. مسائل بسیار اساسی مانده است، شأن قانون‌گذار بسیار بالاست؛ حکمران شأن بالایی دارد و نه تنها در اسلام بلکه در فلسفه سیاسی برای حکمران شأن بالایی در نظر گرفته شده است. بنابراین حکمران باید شأن را رعایت کند و چه در سیاست داخلی و چه خارجی باید در روش‌ها تجدید نظر شود.

عامری‌گلستانی‌ ادامه داد: جامعه ما منحصر به فرد است و سابقه بسیار طولانی در مدنیت، دیانت، سیاست و کشورداری داریم و این نشان می‌دهد که یک ملت کهن هستیم و حداقل در منطقه خودمان شرایط منحصر به فردی داریم و این سابقه طولانی برای ما یک جامعه متنوع از نظر فکری ایجاد می‌کند و باید این تنوع را به رسمیت بشناسیم. وقتی حقوقی برای ملت قائلیم این وظیفه حاکم است که آن را تضمین کند و اگر چیزی می‌خواهد به این حق خدشه وارد کند باید جلوی آن بایستد اما متاسفانه در گفتمان سیاسی، ما تکلیف‌محور هستیم. همه از ما طلبکار هستند و حکمرانان نیز از ما طلبکارند.

وی افزود: به عنوان نمونه معاون وزیر مخابرات می‌گوید مردم باید فکر می‌کردند که یک روز اینستاگرام بسته می‌شود؛ باید از او درباره این اظهارنظرش پرسید که و یادآوری کرد که نهایتا کارمند دولتی. چه کار به من دارید و چه حقی دارید برای من تصمیم بگیرید؟ شما اگر کارکرد و اثربخشی ندارید کارکرد خود را درست کنید.

عامری‌گلستانی‌ ضمن انتقاد از عملکرد گشت ارشاد نیز بیان کرد: در بحث امر به معروف، یک موضوع را داده‌ایم دست نیروی انتظامی که قوه قهریه است بدون آنکه ذره‌ای آموزش ببیند. چند روز است که برخی دختران حجاب‌شان را برداشته‌اند، این هم نتیجه‌اش. می‌خواهید کاری را درست انجام دهید، اما خراب اندر خراب می‌شود.

انتهای پیام