اواخر خردادماه بود که عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و هیئت همراهش در جریان بیست و پنجمین سفر استانی رئیس‌جمهور به اصفهان آمد و در اتاق بازرگانی این استان حاضر شد. آن روز همه نمایندگان و مسئولان و صاحب‌نظران اصفهان بر جریان دائمی زاینده‌رود از سراب تا پایاب تأکید کردند، اما این، تنها خواسته اصفهان‌شناسان حاضر در آن جلسه نبود. محمدحسین ریاحی، نویسنده، پژوهشگر و اصفهان‌شناس، یکی از سخنرانان آن روز بود که بر ضرورت تأمین اعتبار برای مرمت بناهای تاریخی استان به‌ویژه «مَدرَس ابن‌سینا» تأکید کرد و در حضور عزت‌الله ضرغامی، رسیدگی به این بنای تاریخی را به‌عنوان یکی از دغدغه‌های میراث‌دوستان اصفهان خواستار شد.
این نویسنده و اصفهان‌شناس در زادروز شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا که روز پزشک نامیده شده است، به ایسنا گفت: شیخ‌الرئیس از اواخر قرن پنجم هجری قمری، مدت ۱۵ سال در اصفهان اقامت داشت و در این مدت از نزدیکان حاکم معروف اصفهان یعنی «علاءالدوله کاکویه» یا «علاءالدوله دیلمی» بود؛ بنابراین با توجه به جایگاه و مقام شامخ ابن‌سینا ازنظر اجتماعی، علمی و سیاسی، او در جوار حاکم و یا فضاهای مهم شهر به تدریس و تعلیم و آموزش می‌پرداخت به‌طوری‌که بسیاری از مباحث قابل‌توجه علمی که شیخ‌الرئیس تصنیف و یا تألیف کرده است در زمان حضور او در اصفهان انجام‌شده است.
او افزود: مکانی که امروز «مَدرَس سینا» نامیده می‌شود، بنایی است که به قرن چهارم و پنجم هجری قمری تعلق دارد و شیخ‌الرئیس حدود ۱۵ سال در آن به تدریس پرداخته است. این بنا در کوچه پاگلدسته در یکی از کوچه‌های خیابان ابن‌سینا واقع‌شده و بنای موجود تنها بخش کوچکی از بنای اولیه‌ی این مدرس است چراکه احتمالاً این بنا امتداد داشته و فضاهای بسیار بیشتری به آن تعلق داشته است، به‌طوری‌که مدرس ابن‌سینا از ابتدای خیابان ابن‌سینا تا مدرسه شفیعیه و مکان امروزیِ آن ادامه پیدا می‌کرد اما فضای کنونی این مَدرس، تنها یک گنبد است که به مدرس ابن‌سینا معروف است.
ریاحی تصریح کرد: برخی اعتقاد دارند که این مکان، مدرسه یا دانشگاه علایی و درواقع یکی از دانشگاه‌های معتبر آن زمان در نوع خود بوده و قطعاً بعد از شیخ‌الرئیس نیز موردتوجه و استفاده قرار گرفته است، ولی اطلاعات خاصی در این مورد در تذکره‌ها یا در کتاب‌ها وجود ندارد و امروز تنها قسمتی از این مرکز و نهاد آموزشی به‌عنوان مدرس ابن‌سینا باقی‌مانده است.
این اصفهان شناس ادامه داد: با توجه به موقعیت و جایگاه ویژه شیخ‌الرئیس در اصفهان و درنتیجه‌ی تعلیمات و آموزش‌های او در مکان موسوم به مدرس ابن‌سینا، شاگردان بزرگ و توانمندی در این شهر تربیت شدند که ازجمله شخصیت‌های بسیار مؤثر و مهم که به‌عنوان شاگرد زبده شیخ‌الرئیس به شمار می‌رود «ابوعبدالله محمد معصومی اصفهانی» است به‌طوری‌که شیخ‌الرئیس معتقد بود که «مقام و جایگاه ابوعبدالله نزد من مانند مقامی است که ارسطو نزد افلاطون دارد.» البته شخصیت‌های دیگری مثل «ابومنصور حسین بن طاهر بن زیله»، «ابو عبیداللّه عبدالواحد بن محمد جوزجانی» و یا «ابوالحسن بهمنیار» نیز از شاگردان شیخ‌الرئیس در مکتب علمی و فلسفی اصفهان بودند.
ریاحی با بیان اینکه شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا قطعاً بسیاری از آثار و تعلیمات خود را در شهر اصفهان تألیف یا تحقیق کرده و یا آن‌ها را تکمیل کرده است، تصریح کرد: کتاب ارزشمند «الانصاف» اثری بسیار مفصل و ارزشمند و قوی بود که ابن‌سینا آن را در زمان اقامت خود در اصفهان تألیف کرد اما متأسفانه با تهاجم و غارتی که لشگریان سلطان مسعود غزنوی در اصفهان انجام دادند این کتاب یا به تاراج رفت و یا بنا به قول عده‌ای در آتش سوخت.
او اضافه کرد: امروز از مَدرس ابن‌سینا که قطعاً فضاهای بزرگی داشته فقط یک بخش جزئی باقی‌مانده است، اما حتی برای همین بخش کوچک هم پیش‌بینی‌های مرمتی و حفاظتی انجام نمی‌شود و به روی مردم بسته است و این غفلت بزرگی است، در حالی که می‌توان با حفاظت صحیح، کاربری ویژه و قابل‌توجهی برای آن در نظر گرفت و به یک مکان فرهنگی برای ارائه آثار شیخ‌الرئیس و معرفی این شخصیت برجسته تبدیل شود.
به گزارش ایسنا، مَدرَس ابن ســینا در محله دردشــت در خیابان ابن سینا اصفهان واقع شده و در سال ۱۳۸۳ با شــماره ۱۱۵۵۵ در فهرســت آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
انتهای پیام
نظرات