به گزارش ایسنا، هر ساله با فرا رسیدن ماه محرم و فصل پذیرایی از عزاداران حسینی در مساجد و تکایا و ادای نظر میزان استفاده از ظروف یکبار مصرف از قاشق و چنگال گرفته تا لیوان افزایش پیدا می‌کند، به گفته مهدی صمدی - عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان ظروف یکبار مصرف ایران- تقاضای ظروف پلاستیکی نسبت به محرم سال قبل دو برابر شده است. در این میان کارشناسان پیشنهادهایی را درباره نحوه استفاده از ظروف یکبار مصرف  و برخورداری از محیط زیستی سالم‌تر ارایه می‌دهند. مسوولان نیز به اقدامات انجام شده در این زمینه اشاره می‌کنند.

عادل خزایی - معاون راهبری و هماهنگی اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران - ضمن تاکید بر ضرورت اشاعه فرهنگ «مصرف کمتر ظروف یکبار مصرف، طبیعت سالم‌تر» به تلاش‌های امسال شهرداری تهران اشاره می‌کند که حمایت‌های همه جانبه‌ای از هیئت‌های مذهبی دارد. به همین جهت می‌تواند در کنار این حمایت‌ها در مسیر فرهنگ‌سازی کاهش مصرف ظروف یکبار مصرف گام بردارد.

یکی از اقدامات انجام شده در سال ۹۹ به گفته خزایی باتوجه به شرایط ویژه افزایش تعداد مبتلایان به ویروس کرونا، دستورالعمل محیط زیستی در راستای آیین‌های ملی و دینی تدوین و اجرا شد که بر اساس این دستورالعمل، با توجه به تهیه و پخش نذری و بسته‌های معیشتی در مساجد، ادارات محیط زیست مناطق مکلف به توزیع کیسه‌های پارچه‌ای به منظور کاهش استفاده از کیسه‌های پلاستیکی جهت توزیع این بسته‌ها هستند همچنین استفاده از ظرفیت کانون‌ها جهت شناسایی و آموزش افرادی که در محله‌ها هر ساله غذای نذری تهیه می‌کنند به‌منظور تشویق ادای نذری به شکل خام و توزیع آن میان افراد نیازمند و کم بضاعت مورد تاکید است.

او با بیان اینکه در این راستا باید مخزن‌های مخصوص زباله جهت جمع‌آوری ماسک و دستکش‌های مستعمل تأمین و در مکان‌های مناسب تعبیه شود، اظهار می‌کند: تشویق مساجد، تکایا، حسینیه‌ها و هیئت‌هایی که در فضای باز به عزاداری می‌پردازند به استفاده از لامپ‌ها و پروژکتورهای  SMD و LED جهت کاهش مصرف انرژی، تاکید بر استفاده از ظروف یکبار مصرف از انواع ظروف با پایه گیاهی یا کاغذی و هر اقدام محیط زیستی دیگری که تضادی با مصوبات ستاد ملی کرونا و پروتکل‌های بهداشتی نداشته و موجب تجمع افراد نشود، از دیگر موارد این دستورالعمل است.

به گفته ژیلا آقایی - مدیر کل سابق مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست - از سال۹۵ قبل از شروع ماه محرم، معاونت آموزش و مشارکت‌ مردمی سازمان حفاظت محیط زیست، برنامه‌ای را با رویکرد رعایت ملاحظات محیط زیستی در ایام سوگواری حضرت امام حسین (ع)، تهیه و به ادارات کل محیط زیست استان‌ها ابلاغ می‌کند و بعد از ماه‌های محرم و صفر گزارش اقدامات همه استان‌ها در قالب یک گزارش ملی تدوین و منتشر می‌شود.

وی با بیان اینکه در برنامه ابلاغی از سوی معاونت آموزش‌ و مشارکت مردمی، رئوس کلی برنامه ویژه ایام محرم و صفر تهیه و ابلاغ می‌شود و استان‌ها اقدامات خود را با توجه به این محورها پیاده‌سازی می‌کنند، می‌گوید: ساماندهی ظروف یکبار مصرف، مدیریت برای عدم دور ریز غذاهای نذری، پاکسازی معابر، تبلیغات محیطی، ارتباط با سازمان تبلیغات اسلامی و هیأت‌ها و تکایای مذهبی از جمله رئوس برنامه ویژه محرم است. ادارات مختلف محیط زیست در استان‌ها و شهرستان‌ها، معمولا در راستای برنامه ابلاغی، طرح‌های خلاقانه‌ای را با همکاری تشکل‌های مردمی محیط زیستی و گروه‌های مردمی اجرا می‌کنند.

به گفته آقایی با متولیان هیأت‌ها و تکایا جلسات مشترکی برگزار می‌کنند تا برای ساماندهی ظروف یکبار مصرف، تبلیغات محیطی و ارائه توصیه‌های محیط زیستی توسط مداحان و روحانیون برنامه‌ریزی داشته باشند.

کشور ما جزو ۱۰ کشور پر مصرف ظروف یکبار مصرف پلاستیکی است. این ظروف نه تنها برای سلامت انسان مضر است بلکه مواد شیمیایی موجود در آن می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیر بهداشتی و اقتصادی برجای بگذارد. ایام عزاداری در ماه محرم به دلیل پخش نذری از جمله مواقعی است که استفاده از ظروف یکبار مصرف پلاستیکی به بیشترین میزان خود می‌رسد اما با رعایت برخی نکات و تهیه ظروف گیاهی یکبار مصرف می‌توان آسیب‌های زیست محیطی را به حداقل رساند.

بیشتر بخوانید: از ظروف گیاهی برای توزیع نذورات استفاده کنیم

خودداری از استفاده از ظروف یکبار مصرف پلاستیکی، مدیریت پسماندها و تعبیه سطل زباله در محل پخش نذری‌ها، دور نریختن نذری‌ها به صورت نیمه مصرف شده و... از جمله نکات زیست محیطی است که لازم است در ایام سوگواری امام حسین (ع) به آن‌ها توجه کرد. در گذشته بسیاری از ایرانیان برای ادای نذرهای خود غالبا از ظروف ملامین، استیل و شیشه‌ای استفاده می‌کردند که خوردن غذا در این ظروف هم بسیار لذت بخش بود هم اینکه هیچ آسیبی برای طبیعت و محیط زیست نداشت و برای نذر چای از استکان‌های کمر باریک که جان دوباره به تن عزاداران هدیه می‌داد، استفاده می‌شد.

قطع به یقین هر یک از شهروندان ایرانی که این روزها عزادار حسینی هستند، می‌توانند نقش تاثیرگذاری در بازگشت به سنت‌های محیط زیستی گذشته داشته‌ باشند، به‌ویژه اگر بدانیم که دین اسلام دینی است که به فراخور موضوعات مختلف بر حفظ و حراست از طبیعت تاکید بسیاری داشته است. به جهت اهمیت این موضوع در ادامه به چند نکته محیط زیستی که سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران هم به برخی از آن‌ها تاکید کرده، اشاره شده است:

*در حد توان نذری را به صورت خشک و خام در بین نیازمندان توزیع کنیم.

*مخازنی را برای تخلیه باقی مانده مایعات نذری قابل تبدیل به شیرابه در نظر بگیریم و تفاله چای نذری را قبل از تخلیه به منظور کاهش شیرابه تا حد امکان فشرده و آبگیری کنیم.

*از دریافت نذری به مقدار بیش از حد نیاز اجتناب کنیم و باقی مانده نذری خود را جهت استفاده مجدد به منزل ببریم.

*در هیئت‌ها مخازن جداگانه‌ای جهت جمع‌آوری باقی‌مانده غذا و تحویل به پناهگاه‌های حیوانات در نظر بگیریم.

*به منظور کاهش تولید شیرابه جهت شست‌وشوی ظروف نذری ابتدا محتویات باقی مانده را در سبدهای آبگیری تخلیه کنیم.

*میزان بازیافت ظروف یکبار مصرف پلاستیکی کمتر از یک درصد و حداقل زمان تجزیه آن‌ها در محیط بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ سال است. از این رو به مساجد، تکایا و افرادی که قصد پخش نذری در ایام عزاداری را دارند، توصیه می‌شود تا جایی که امکان دارد ظروف یکبار مصرف پلاستیکی را حذف و از ظروف خانگی، چندبار مصرف و ... برای این کار استفاده کنند.

*اگر افراد، مساجد و تکایا مجبور به استفاده از ظروف یکبار مصرف برای پخش نذری‌ها هستند، می‌توانند ظروف گیاهی را که شکل و ظاهری مشابه ظروف پلاستیکی دارند، جایگزین ظروف یکبار مصرف پلاستیکی کنند. زمان تجزیه‌پذیری ظروف گیاهی یکبار مصرف در محیط بین پنج تا شش ماه است.

*هر چند ظروف یکبار مصرف با پایه گیاهی به نسبت ظروف یکبار مصرف پلاستیکی گران‌تر هستند، اما افراد می‌توانند بخشی از نذر خود را صرف خرید ظروف گیاهی و از این طریق به محیط زیست خود نیز آسیب کمتری وارد کنند.

*باقی مانده نذری خود را در مخازن پسماند شهری و جوی‌ها تخلیه نکنیم. متاسفانه گاهی اوقات دیده می‌شود افراد زباله‌ غذاها را در محیط رها می‌کنند. لازم است مردم از سطل زباله‌های شهرداری برای پسماندهای خود استفاده کنند.

*در ایام محرم متأسفانه شاهدیم که برخی شهروندان، شلنگ آب را در معابر رها می‌کنند یا کل یک خیابان را چراغ  می‌زنند، درحالی‌که می توان به اندازه نیاز از چراغ استفاده کرد بنابراین لازم است مدیریت مصرف آب و برق در ایام محرم مورد توجه و دقت عزاداران و مسئولان هیأت‌ها قرار گیرد.

بیشتر بخوانید: از صرفه‌جویی آب تا همکاری با پاکبانان؛ توصیه‌های محیط زیستی محرم

*ایستگاه‌های صلواتی با تعبیه سطل زباله در محل پخش نذری می‌توانند جلوی رها شدن پسماند در محیط را بگیرند.

*جایگزین کردن لیوان‌های شیشه‌ای به جای لیوان‌های پلاستیکی از دیگر مواردی است که به‌ویژه در نذری‌های مربوط به نوشیدنی‌های گرم بسیار مناسب و سالم‌تر است.

*استفاده از پارچه‌نویسی به جای بنزهای پلاستیکی نیز آسیب کمتری را به محیط زیست‌مان خواهد رساند.

*می‌توانند از سفره‌های پارچه‌ای یا پلاستیکی پایدار به جای استفاده از سفره یکبار مصرف در مساجد و هیئت‌ها استفاده کنند.

*جایگزین کردن کیسه‌های پارچه‌ای برای نگهداری کفش در هیأت‌ها و مساجد از دیگر موارد عدم آسیب به محیط زیست است.

*همراه داشتن لیوان، قاشق و چنگال شخصی به جای استفاده پرتعداد از لیوان، قاشق و چنگال یکبار مصرف نیز بسیار دارای اهمیت است.

به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران میزان تولید پسماند کلانشهر تهران در طول شبانه روز حدود ۸۰۰۰ تن است که این حجم پسماند در دهه نخست ماه محرم به بالاترین میزان می‌رسد؛ موضوع مهمی که با فرهنگ‌سازی و همراهی شهروندان در زمینه مصرف کمتر ظروف یکبار مصرف در این ایام می‌تواند تا حد زیادی کاهش پیدا کند.

انتهای پیام