جذابیت ها و امکانات رفاهی و تفریحی و امکان اشتغال بیشتر در شهر ها منجر به ازدحام جمعیت و تمایل به شهرنشینی شده و همین مسئله نیاز مردم را به استفاده از وسایل حمل و نقل فزونی بخشیده بنابراین وجود یک سیستم حمل و نقل عمومی مناسب و مقرون بصرفه با حداقل اثرات مخرب محیط زیستی ضروری است.

یکی از مهمترین اقدامات برای کاهش آلودگی هوا توسعه حمل و نقل عمومی است، در این بین حمل و نقل ریلی به دلیل کاهش مصرف سوخت به عنوان مناسب ترین گزینه و راهکاری عملی در راستای توسعه پایدار شهری به منظور بهبود وضعیت ترافیک شهری به سبب افزایش سرعت جابه جایی و صرفه جویی در هزینه های استفاده از وسایل نقلیه شخصی و کاهش آلودگی هوا جایگاه ویژه ای در چرخه حمل و نقل عمومی دارد که البته در برخی مناطق ظرفیت و پتانسیل احداث حمل و نقل ریلی وجود ندارد و در استان قم نیز پس گذشت حدود 11 سال از شروع عملیات احداث مترو این پروژه همچنان در مرحله در تست گرم به سر می برد.

از حمل و نقل ریلی که بگذریم نوبت به ناوگان اتوبوس رانی شهری می رسد که می تواند نقش بسزایی در کاهش بار ترافیکی و آلودگی هوا داشته باشد در حالی که ضعف و کمبود اتوبوس به ویژه در برخی خطوط پر جمعیت، ایستگاه های نامناسب، عدم قابلیت اعتماد در زمان سفر و سر فاصله اتوبوس‌ ها منجر به کاهش استقبال مردم در استفاده از آن شده است.

با وجود همه این مشکلات اما همچنان افراد زیادی هستند که برای سفرهای درون شهری هر روزه خودشان همچون رفتن به محل کار، دانشگاه و مدرسه و برای خرید روزانه از اتوبوس استفاده می کنند چرا که از نظر اقتصادی به صرفه تر است اما این که تا چه زمانی کاسه صبر آن ها اجازه استفاده از اتوبوس به عنوان یکی وسایل حمل و نقل عمومی را بدهد خود مسئله است چرا که مقرون به صرفه بودن تنها عامل استقبال از سیستم حمل و نقل عمومی نیست بلکه انتظار طولانی در ایستگاه های بعضا بدون نیمکت و سایبان، ازدحام جمعیت و گاها ایستادن تا مقصد، تغییر مسیر ها همه عواملی است که شهروندان را به سمت استفاده از خودرو شخصی سوق می دهد. 

در این بین اگر چه تاکسی را نمی توان جز حمل و نقل عمومی به حساب آورد اما برای خانواده هایی که ماشین شخصی ندارند و یا شهروندان وظیفه شناسی هستند و در راستای کاهش بار ترافیکی و آلودگی هوا، تک سر نشین از ماشین استفاده نمی کنند گزینه ی مناسبی است.

اما نباید فراموش کرد که استفاده از این گزینه مناسب هم شروطی دارد یکی از این موارد دسترسی سهل و قیمت مناسب است، هر چند افزایش نرخ کرایه ها با توجه به افزایش قیمت سوخت و لوازم یدکی ماشین و بسیاری از موارد دیگر تعیین شده اما اینکه یک خانواده چهار نفره که به هر دلیلی از داشتن خودرو شخصی محروم هستند توان استفاده از آن را دارند خود مسئله ای است.

 در نظر بگیرید حقوق 6 تا 7 میلیونی پدر یک خانواده چهار نفره بدون ماشین شخصی تا چه میزان امکان استفاده از تاکسی را به خود و اعضای خانواده اش می دهد چرا که رفت و آمد های درون شهری فقط محدود به محل کار نیست اگر این خانواده برای زیارت به حرم حضرت معصومه بروند حدود 40 هزار تومان باید هزینه رفت و آمد پرداخت کنند حال باید دید برطرف کردن نیاز های خانواده تا چه میزان رفت و آمد در سطح شهر را می طلبد.

یکی دیگر از مسائلی که شهروندان در استفاده از تاکسی ها این روزها با آن مواجه هستند این است که در برخی مسیر ها فقط دربست سوار می کنند با این بهانه که برای ما صرفه ندارد و فرد چاره ای جز پذیرش ندارد اگر هم عجله داشته باشد که نباید درنگ کند چون احتمالا تاکسی دیگر هم همین را بگوید.

همه این شرایط در مرکز شهر قابل تحمل تر است اما افرادی که در پردیسان زندگی می کنند اوضاع را بهتر درک خواهند کرد بنا به گفته یکی از شهروندانی که در ایستگاه منتظر اتوبوس بود اگر بخواهیم با تاکسی به مرکز شهر بیاییم که 100 هزار تومان باید هزینه رفت و آمد پرداخت کنیم چرا که بیشتر تاکسی ها فقط دربست سوار می کنند، اتوبوس های خط پردیسان هم که جوابگوی نیاز همه شهروندان نیست و بعضا شلوغی به حدی است که وحشت می ‌کنیم، سوار اتوبوس شویم اما نباید منتظر اتوبوس بعدی باشیم چون هم زمان را از دست دادیم و هم از نظر ازدحام جمعیت فرقی نمی کند حداقل کاری که باید مدیران شهری برای ما انجام دهند این است که تعداد اتوبوس ها را افزایش دهند.

همه این مسائل علاوه بر این که خلاف اهداف مدیریت شهری در کاهش بار ترافیکی و اثرات مخرب زیستی است به خودی خود عاملی برای ترغیب شهروندان به استفاده از خودروی شخصی است به نحوی که گاها می بینیم همه افراد خانواده سعی در خرید خودور دارند این در حالی است که ظرفیت خیابان های شهر قم با این تعداد جمعیت و حجم مهاجرت ها جوابگوی این میزان از خودروهای تک سر نشین نیست و به این ترتیب هر روز بیشتر از گذشته شاهد ترافیک و شلوغی در خیابان های شهر هستیم.

انتهای پیام