پوریا عسکری، دانشیار حقوق بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبایی تهران، در همایش حقوق بین‌الملل و مخاصمات مسلحانه در منطقه غرب آسیا که در تالار شیخ مفید دانشگاه قم برگزار شد، عنوان کرد: واقعیت این است که از دیدگاه توسل به زور نسبت به واکنش ایالات متحده مسائلی وجود دارد بنابراین زمانیکه می‌خواهیم در مورد وقایع افغانستان صحبت کنیم باید به خروج غیرقانونی و ورود غیر قانونی نظامیان به این کشور بپردازیم.

وی با بیان اینکه جنگ علیه تروریسم توسط بوش پسر با ورود نظامیان به افغانستان رقم خورد، افزود: با روی کار آمدن حکومت حامد کرزای، ورود نیروهای خارجی با توافق دولت افغانستان اتفاق افتاد که با رضایت آن‌ها بود البته باید بگوییم که هیچ حکومتی اجازه نمی‌دهد که علیه مردم کشورش حمله مسلحانه انجام شود.

عسکری تصریح کرد: بنابراین زمانی که نیروهای خارجی با اجازه حکومت حامد کرزای ورود پیدا کردند، اگرچه ورود نظامیان مسلحانه به افغانستان مجاز است اما اقدامات نامناسب نظامیان نشان می‌دهد که حضور نظامی در این مدت مشروع نبوده است.

وی ادامه داد: از حیث حقوق توسل به زور، آمریکایی‌ها بعد از خروج به ویژه بعد از اتفاقی که در فرودگاه کابل رخ داد و تعدادی از نظامیان آمریکایی و مردم کشته شدند مجدد به خاک افغانستان حمله کردند.

عسکری گفت: نکته‌ای که وجود دارد این است که آن حمله با رضایت دولت طالبان انجام نشده است و از نظر مقررات حقوقی توسل به زور نمی‌تواند مشروعیت داشته باشد.

وی بیان کرد: از دیدگاه حقوق بشردوستانه در سال ۲۰۰۱ وضعیتی که اتفاق افتاده این بوده که دولت آن زمان طالبان کنترل داشته در آن زمان حمله ایالات متحده به افغانستان را باید به عنوان یک مخاصمه بین‌المللی در نظر بگیریم اما بعد از آن که اجازه می‌دهند نیروهای آمریکا در افغانستان بمانند و کمک کنند به نظامیان افغانستان از آن زمان شاهد تغییر حقوق قابل اعمال به حقوق مخاصمات مسلحانه میان نظامیان خارجی و دولت طالبان بوده‌ایم.

عسکری با اشاره به اینکه رویکرد حقوق بشردوستانه، حمایتی است، گفت: حمله نیروهای خارجی به افغانستان، یک نوع مخاصمه بین‌المللی است و مقررات مربوط به پروتکل‌های الحاقی اعمال می‌شود و مخاصمات مسلحانه غیربین‌المللی است.

وی اظهار کرد: همین تقسیم‌بندی و توصیف وضعیت‌ها می‌تواند در مورد تعهدات طالبان و گروه‌هایی که با طالبان می‌جنگندند موردنظر قرار بگیرد.

وی افزود: متاسفانه در عملکرد اخیر دولت طالبان، آن اندازه‌ای که باید توجه به حقوق بین‌المللی بشر دوستانه وجود داشته باشد مشاهده نمی‌کنیم.

عسکری بیان کرد: در حقوق بشر بالعکس حقوق بشردوستانه، تا زمانیکه نمی‌دانیم با وجودیت دولتی یا غیردولتی مواجه هستیم بازه مطالبات متفاوت است.

وی ادامه داد: اگر دبیر کل سازمان ملل به این نتیجه برسد که طالبان را به عنوان دولت افغانستان موردنظر قرار دهد باید کلیه تعهدات که افغانستان به آن پیوسته مورد نظر طالبان هم باشد اما تا آن زمان باید طالبان را به عنوان یک گروه مسلح در نظر بگیریم بنابرین تا آن زمان تعهدات حقوق بشر به عنوان تعهدات حداکثری نیست.

وی تصریح کرد: خواسته‌هایی مانند احترام به حیات و خواسته‌های زنان ازجمله خواسته‌های حداقلی است که باید مورد نظر این گروه باشد اما از طرف دیگر، یک مساله که در چارچوب حقوق بشر باید توجه کنیم مسئولیت‌های جامعه بین‌المللی در قبال دولت افغانستان است؛ زیرا وضعیت انسانی در افغانستان بسیار وخیم است و از نظر گرسنگی و سلامت آمارهای دلخراشی منتشر می‌شود، بنابراین برای جامعه بین‌المللی تعهداتی وجود دارد که نسبت به آنچه در افغانستان می‌گذرد توجه داشته باشند.

دانشیار حقوق بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبایی تهران گفت: آمار و اخبار از میزان کمکی که به افغانستان داده می‌شود بعید است که نتیجه مطلوب داشته باشد و باز شاهد تحریم‌های یکجانبه ایالات متحده علیه طالبان هستیم که این تحریم‌ها تنها آثار مخربی بر مردم افغانستان دارد و تاثیری بر این حاکمان افغانستان ندارد.

وی تاکید کرد: متاسفانه یک‌بار دیگر با وضعیت بد انسانی در افغانستان مواجه شدیم بنابراین جامعه بین‌المللی باید بر این مساله توجه ویژه داشته باشد و باید موجودیتی که بر جان و مال مردم افغانستان تسلط پیدا کرده را در چارچوب مقررات بین‌المللی مورد توجه قرار دهد.

انتهای پیام