یوسف متولی‌حقیقی در شب فرهنگی ایران و افغانستان که شامگاه گذشته، ۶ شهریور ماه، توسط موسسه خردسرای فردوسی برگزار شد با ابراز تأسف نسبت به اتفاقات اخیر در کشور افغانستان، اظهار کرد: ایران و افغانستان از دیرباز، از نظر تمدن و فرهنگ، پیوند استواری با یکدیگر داشتند. امروزه اگرچه مردم ایران و افغانستان در دو واحد سیاسی جداگانه زندگی می‌کنند، اما در حقیقت ملتی واحد را تشکیل می‌دهند و این مقدار همانندی در دنیا بی‌سابقه است. به همین دلیل این دو کشور نمی‌توانند نسبت به مشکلات یکدیگر بی‌تفاوت باشند و آنچه که در جامعه افغانستان، در سال‌های اخیر رخ داده، در واقع مشکل جامعه ایران هم بوده است.
وی ادامه داد: مهمترین مشکل جامعه افغانستان در سال‌های اخیر، گسستگی فرهنگی است. این مشکل باعث شده تا کشور افغانستان، این روزها درگیر مشکلات سیاسی و اقتصادی بسیاری شود. تا وحدت فرهنگی در جامعه افغانستان به وجود نیاید، نمی‌توان به آینده این کشور خوش‌بینانه نگاه کرد.
متولی‌حقیقی با اشاره به زمان جنگ ارتش سرخ شوروی در افغانستان و پدید آمدن سه گروه مبارز در این کشور، عنوان کرد: مجاهدین، سکولارها و طالبان سه گروهی بودند که پس جنگ با ارتش سرخ به صورت آشکارا با یکدیگر به جنگ پرداختند و در ۲۰ سال اخیر، هر یک از این گروه‌ها، حکومت افغانستان را برای مدتی در اختیار داشتند. هر یک از این گروه‌ها، امتحان خود را پس داده و نتوانسته‌اند مشکلات جامعه افغانستان را از پیش‌رو بردارند.
وی خاطرنشان کرد: در واقع روی کار آمدن طالبان در این شرایط نتیجه مستقیم سیاست‌های اجتماعی و سیاسی سکولارهای وابسته به غرب است که پیش از طالبان حکومت را در دست داشتند. تمامی این گروه‌های سیاسی در افغانستان باید بدانند برای اینکه این کشور پیشرفت کند باید تمامی آن‌ها با یکدیگر در حکومت شریک باشند. این مسئله در تمامی کشورهای دنیا، از جمله ایران صدق می‌کند و حکومت‌ها باید فراگیر باشند به جای اینکه به صورت یک‌سویه عمل کنند.
دو دهه اخیر دوران طلایی زبان فارسی در افغانستان بود
نجیب بارور، شاعر نامدار افغانستانی، در ادامه این مراسم با اشاره به تاریخی‌بودن زبان فارسی در افغانستان، اظهار کرد: در تاریخ افغانستان تلاش کردند تا زبان پشتو را در مقابل زبان فارسی قرار دهند و افغانستان را به کشور پشتو زبان تبدیل کنند تا به مرور زمان، مناسبات فرهنگی و زبان فارسی را از کشور افغانستان پاک کنند، اما زبان فارسی به همین راحتی تسلیم نشد و در این راستا مبارزه‌های بسیاری صورت گرفت.
وی ادامه داد: آنچه که بر زبان و فرهنگ در افغانستان محوریت بخشید، جریان شعر فارسی به هدایت رضا براهنی در دوره کمونیست‌ها بود و آنچه که به عنوان شعر در افغانستان تولید می‌شد، زیر نظر این جریان بود و شاعران بزرگی مثل محمدکاظم کاظمی از همان بستر و فضای فرهنگی رشد کردند. این فضای فرهنگی با شروع کار طالبان تغییر کرد و به شعر مقاومت و شعر مهاجرت تبدیل شد و افغانستان با یک از هم‌گسستگی اجتماعی مواجه شد که زبان فارسی از درون بستر عمومی به حاشیه برده شد. شاعران بسیار خوبی هم در این دوران وجود داشتند که با این وجود این ازهم‌گسستگی برای حفظ زبان فارسی تلاش کردند.
این شاعر نامدار افغانستانی با اشاره به دوره طلایی زبان فارسی در دو دهه اخیر در افغانستان، افزود: من برآمده از دوره طلایی زبان فارسی در افغانستان هستم. در این زمان، افغانستان دو هدایت‌گر فرهنگی داشت که در حوزه شعر، دکتر یامان حکمت و حمید تقی‌آبادی و در حوزه داستان، رهنورد زریاب بودند که برای فرهنگ افغانستان تلاش بسیاری کردند.
پیوند فرهنگی ایران و افغانستان از هم گسسته نمی‌شود
محسن مدیرشانه‌چی، پژوهشگر تاریخ و فرهنگ افغانستان، نیز در این مراسم در رابطه با همدردی مردم ایران با رخدادهای اخیر افغانستان، گفت: با وجود اینکه در این چند هفته اخیر دنیا افغانستان را تقریباً فراموش کرده و تنها گذاشته است، مردم ایران، با وجود مشکلات فزاینده اقتصادی، سیاسی، اجتماعی خود، این‌گونه با دغدغه مسائل سیاسی افغانستان را دنبال می‌کنند. دلیل این اتفاق، فقط پیوند فرهنگی است که میان این دو کشور برقرار است و هرگز از هم گسسته نمی‌شود.
وی افزود: ایران و افغانستان، علاوه بر پیوندهای تاریخی و فرهنگی، پیوند جغرافیایی نیز دارند که این موضوع این دو کشور جدایی‌ناپذیرتر از قبل می‌کند
هنرمندان افغانستان، زندگی شایسته نام خود ندارند
یامان حکمت، پژوهشگر تاریخ و فرهنگ افغانستان، با اشاره به اتفاقات اخیر در افغانستان و صدمه دیدن زبان فارسی در این کشور، اظهار کرد: درخواستی که بنده از مسئولان مربوطه در ایران دارم، این است که به هنرمندان این جغرافیای فرهنگی توجه داشته باشند، زیرا متاسفانه افغانستان، دیگر کشوری برای زندگی هنرمندان خود نیست و این عزیزان، زندگی شایسته نام خود ندارند و به سختی زندگی می‌کنند. امیدواریم هر چه زودتر افرادی که می‌توانند در این راستا کمکی کنند، دست به کار شوند و صرفاً به حرف زدن در این رابطه اتکا نکرده و بیشتر عمل کنند.
انتهای پیام
نظرات