این روزها سیستم بهداشت و درمان ایران حال خوبی ندارد؛ پس از ۱۸ ماه مبارزه با ویروس مرموزی که هر روز با چهره‌ای جدید رخ می‌نماید، دیگر توانی برای بیمارستان‌ها، مراکز پزشکی و بهداشتی و کادر درمان کشور باقی نمانده است.

سویه جدید ویروس کرونا که با نام دلتا شناخته می‌شود، چند هفته‌ای است که گونه غالب کرونا در کشور شده و روزانه حدود ۵۰۰ نفر را به کام مرگ می‌کشاند. طوفان دلتا تمام کشور را در نوردیده، بیمارستان‌ها به حد اشباع رسیده و تمام کشور درگیر بیماری شده است.

کارشناسان و متخصصان بهداشت کشور اما هفته‌هاست هشدار خیزش موج بی‌سابقه کرونا را فریاد می‌زنند، بارها گفته شده که اگر رعایت پروتکل‌های بهداشتی جدی گرفته نشود با بحران کرونایی روبرو خواهیم شد که دیگر قادر به کنترل پیک‌های بعد کووید ۱۹ نخواهیم بود.

در این میان اما همچنان شاهد برپایی مجالس عروسی و عزا، دورهمی‌های خانوادگی، سفرهای تابستانی، رستوران گردی و رعایت نکردن پروتکل‌های بهداشتی از سوی مردم هستیم. درحالیکه واکسیناسیون در حال انجام است و روند آن شدت گرفته، اما هنوز تا واکسینه شدن جمعیت قابل توجه کشور که بتوان به کمک آن سدی برای مرگ و میرهای ناشی از کووید شود، راه درازی در پیش است.

آخرین وضعیت بیماری کووید ۱۹ در استان اصفهان حکایت از بستری ۳۲۵۳ بیمار در بیمارستان‌های این استان دارد که ۴۳۲ تَن از آنها در بخش مراقبت های ویژه بستری و بسیاری نیز پشت در اتاق‌های آی سی یو منتظر خالی شدن تخت هستند.

به گفته لری برلیانت، اپیدمیولوژیست مشهور، جهان به پایان همه گیری کووید نزدیک نیست.

این پزشک که در برنامه ریشه کنی آبله در سازمان جهانی بهداشت همکاری داشته، معتقد است با توجه به اینکه تنها بخش کمی از جمعیت جهان (حدود ۱۵ درصد) بر علیه کووید ۱۹ واکسینه شده اند، همه گیری به زودی به پایان نمی رسد و این نگرانی زمانی شدت می‌یابد که حدود ۱۰۰ کشور دنیا تنها پنج درصد از جمعیت خود را واکسینه کرده اند.

برلیانت هشدار می ‎دهد که «این هنوز نوع دلتا بیماری است و حروف یونانی ما تمام نشده است»، این گفته بدان معناست که ممکن است جهش‌های بیشتری در آینده ایجاد شود.

دلتا بسیار مسری است

دلتا یکی از چهار مورد نگرانی است که توسط سازمان بهداشت جهانی فهرست شده است. چنین گونه هایی مسری تر تلقی می شوند و در برابر واکسن ها و درمان‌های فعلی مقاوم تر هستند و یا بیماری شدیدتری ایجاد می کنند. این روزها نوع دلتا به گونه اصلی تبدیل شده و در بیش از ۱۳۰ کشور جهان شیوع یافته است.

با توجه به آمار مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها در آمریکا، نوع دلتا بیش از ۸۰ درصد موارد جدید را در ایالات متحده به خود اختصاص داده است. کارشناسان بهداشت می گویند که معمولاً نوع جدید ویروس مسری تر است زیرا اغلب قوی تر است و به راحتی منتقل می شود.

علائم دلتا چیست؟

به نظر می رسد علائم نوع دلتا با نسخه اصلی کووید ۱۹ یکسان است. با این حال، پزشکان می گویند افراد سریع تر بیمار می شوند، به ویژه افراد جوان. تحقیقات اخیر نشان داد که نوع دلتا با سرعت بیشتری در دستگاه تنفسی رشد می کند.

دلتا بر افراد واکسینه نشده بیشتر تأثیر می‌گذارد

هیچ واکسنی ۱۰۰ درصد موثر نیست و همه واکسن ها به طور متوسط ​​۹۰ درصد اثربخشی دارند. با این وجود، کارشناسان بهداشت پیش بینی می کنند که حدود ۱۰ درصد از واکسینه شده‌ها ممکن است آلوده شوند و بیشتر بیماران بستری افرادی هستند که واکسن دریافت نکرده اند.

واکسن ها در جلوگیری از عفونت کووید بسیار موثر هستند و بنا به گفته برلیانت- اپیدمیولوژیست در این بین خبری خوشی همراه است و آن اینکه واکسن‌های جدید ساخته شده با فناوری ام آر ان ای مقاومت خوبی در برابر ویروس داشته اند و می توان به ریشه کنی این بیماری امیدوار بود.

معمولاً افراد واکسینه شده بدون علامت هستند یا در صورت ابتلا به نوع دلتا علائم بسیار خفیفی دارند. علائم آنها بیشتر شبیه علائم سرماخوردگی معمولی مانند سرفه، تب یا سردرد و یا از دست دادن بو است.

در جوامعی با نرخ کمتر واکسیناسیون، به ویژه مناطق روستایی با دسترسی محدود به مراقبت، نوع دلتا می تواند آسیب رسان تر باشد. این امر در حال حاضر در سراسر جهان در کشورهای فقیرتر مشاهده می شود که واکسن کووید -۱۹ در دسترس نیست. کارشناسان بهداشت می گویند این تاثیر را می توان در دهه های آینده احساس کرد.

حتی اگر کاملاً واکسینه شده اید هم ماسک بزنید

بسیاری از کارشناسان بهداشت در سراسر جهان عمیقا معتقدند که تنها راه مقابله با این ویروس هزارچهره استفاده از ماسک و رعایت صحیح پروتکل های بهداشتی است. آنها تاکید می کنند حتی اگر واکسینه شده اید هم از ماسک استفاده کنید. پزشکان همچنین به افراد واکسینه شده توصیه می کنند از تجمع های بزرگ خودداری کرده و در خانه هایی که وضعیت واکسیناسیون افراد دیگر مشخص نیست، ماسک بزنند.

احتمالاً جهش‌های بیشتر کووید -۱۹ در راه است

نوع دلتا در حال حاضر برجسته ترین گونه کووید -۱۹ است، اما نوع Lambda خارج از آمریکای جنوبی نیز در حال ظهور است. کارشناسان بهداشت تاکید می کنند که اگر بخواهیم زندگی به حالت عادی بازگردد، بخش قابل توجهی از مردم باید واکسینه شوند و همچنان پروتکل های بهداشتی با جدیت رعایت شود. تا زمانی که تعداد کمی از مردم در سراسر جهان واکسینه شده باشند، گونه های جدیدی از ویروس همچنان در حال توسعه بوده و مشکلاتی را ایجاد می کند.

منابع: cnbc، ucdavis، who