حسین عصمتی ـ هنرمند نگارگر و مجسمه ساز ـ که داوری رشته نگارگری جشنواره هنرهای تجسمی فجر امسال را عهده‌دار است، در ارتباط با جایگاه محمود فرشچیان در حوزه نگارگری ایران در گفت‌وگویی با ایسنا چنین می‌گوید: هر هنرمندی برای خودش یگانه است و هیچکس نمی‌تواند جایگاه آن هنرمند را به‌دست بیاورد و یا به آن نزدیک شود. فرشچیان نیز از آن جهت که هنرمند نگارگر ماست تحولاتی را در این هنر ایجاد کرده و موجب گسترش یافتن این هنر شده است. همچنین فرشچیان برای جوانان انگیزه ایجاد می‌کند و بعضی اوقات از آنان حمایت معنوی و مادی می‌کند. او جایگاه خاص خودش را دارد و کسی نمی‌تواند به جایگاهش برسد.

او ادامه می‌دهد: در حوزه نگارگری افراد مطرح دیگری نیز داریم؛ هنرمندانی چون تاکستانی، مطیع و آقامیری از استادان پیشکسوت ما هستند اما به همین تعداد محدود شدند و در حال حاضر از انگشتان دست هم تجاوز نمی‌کنند. ما هنرمندان پیشکسوتمان را با عنوان هنرمندان نسل اول می‌شناسیم اما خوشبختانه هنرمندان نسل دوم که ما نیز می‌توانیم در آن قرار بگیریم، تعداد قابل توجهی هستند و برای خودشان جایگاه و شیوه خاصی در تولید آثار هنری در حوزه نگارگری دارند.

عصمتی در ارتباط با عوامل دخیل در رسیدن محمود فرشچیان به جایگاه کنونی، چنین بیان می‌کند: این سوال نیازمند پژوهش است اما یکی از این دلایل، دریافت حمایت‌های معنوی در زمینه‌های مختلف بود. همچنین ایجاد فضای کار را می‌توان علت دیگری برای دیده شدن او در نظر گرفت؛ برای مثال دعوت از فرشچیان برای طراحی‌ ضریح امام حسین (ع) و امام رضا (ع) ایجاد فضای کار و به نوعی حمایت معنوی از ایشان بود و باعث ایجاد انگیزه برای کار می‌شد؛ بنابراین اگر چنین امکانات، شرایط و فضایی برای دیگر هنرمندان فراهم شود، گرچه خودشان نیز در ایجاد این فضا دخیل هستند، آنها نیز این قابلیت را دارند تا آثارشان را بهتر و بیشتر نمایش دهند.

به گزارش ایسنا، نقاشی‌های محمود فرشچیان با تلفیقی از عناصر سنتی و مدرن، سبک منحصر به فردی برای نگارگری ایرانی رقم می‌زند. می‌توان گفت او بنیان‌گذار مکتب شخصی و خاص خود در نگارگی است که ضمن پایبندی به مبانی نقاشی سنتی ایرانی، با استفاده از تکنیک‌های جدید و ترکیب آن با سه‌بعدنمایی غربی، تأثیر قابل توجهی در روند پیشرفت نقاشی ایرانی گذاشته است. آثار فرشچیان در بیش از صدها نمایشگاه فردی و جمعی در ایران و سایر کشورها به نمایش گذاشته شده و شهرتی بین‌المللی را برای او و هنر ایران به ارمغان آورده است؛ به گونه‌ای که موزه‌ها، کتابخانه‌ها و مجموعه‌داران شخصی به دنبال داشتن قطعه‌ای از آثار او هستند.

استقلال بخشیدن به نقاشی، استفاده از پرسپکتیو با نگاه به هنر غرب و نگاه ویژه به بازسازی مفاهیم دینی و عرفانی از شاخصه‌های اصلی آثار فرشچیان به شمار می‌روند. شاید در نگاه نخست آثار فرشچیان با سنت چند صدساله نگارگری ایران متفاوت به نظر بیاید، اما می‌توان نقطه‌های پیوند آن را با هنر ایرانی به ویژه هنرهای سنتی اصفهان، زادگاه فرشچیان باز یافت.

رابرت هیلن براند، استاد برجسته هنر اسلامی دانشگاه ادینبورگ انگلستان نیز درباره فرشچیان نوشته است: «محمود فرشچیان با پیشینه هنر ایرانی به خوبی آشناست، اما به شیوه غیرقابل تقلید خود نقاشی می‌کند که به هیچ روی با اسلوب‌های پیشین هنر ایرانی اشتباه نمی‌شود. او روایتگر پیغام مستقل خویش است. بدین روال، نقاشی‌های او بازتابی از جهان‌بینی کاملاً فردی اوست و تنها در وهله دوم، توان و ظرفیت جاودانی هنر ایرانی در بازآفرینی خود، برخورداری دوباره از شکل‌های پیشین به شیوه‌های شگفت‌انگیز، تمرکز بر جزییات به شیوه‌ای کمابیش ریزبینانه و تلفیق ایده‌های فراایرانی با جهان اندیشه ایرانی را به منصه ظهور رسانده است».

با تأسیس موزه فرشچیان در مجموعه فرهنگی ـ تاریخی سعدآباد، سازمان میراث فرهنگی کشور تصمیم گرفت تا فرصتی برای عموم هموطنان عزیز و هنردوستان جهان فراهم آورد تا از آثار این هنرمند بزرگ در یک مجموعه زیبا بازدید به عمل آورند. در این موزه بالغ بر ۷۰ اثر از آثار این هنرمند گردآوری شده است. همچنین طراحی‌های ضریح حضرت اباعبدالله(ع) و حضرت رضا (ع) به قلم ماندگار فرشچیان صورت گرفته است که به صورت افتخاری انجام داده است.

در ادامه گزارش ایسنا که به مناسبت زادروز این هنرمند تنظیم شده است، برخی از آثار او را می‌بینیم:

انتهای پیام