نخستین مدرسه‌ای که به سبک جدید و اروپایی در تهران تأسیس شد، دارالفنون بود که مقدمات تأسیس آن توسط «امیرکبیر» فراهم شد و از آن زمان به بعد در فواصل زمانی مختلف شهرهای گوناگون ایران میزبان مدارس جدیدالتأسیس بودند.
تأسیس اداره فرهنگ در همدان که مسئولیت آموزش با این اداره بود، به سال ۱۲۸۲ هجری خورشیدی بازمی گردد، به همین جهت شهر همدان را باید از پیشگامان آموزش و پرورش نوین به حساب آورد. مدارس نوین در همدان به همت جمعی از فرهنگیان همدانی و مسیونرهای غربی شکل گرفت.
دبیرستان «ابن‌سینا» از قدیمی ترین دبیرستان‌های همدان است که در خیابان آیت‌الله طالقانی واقع شده است. این دبیرستان یکی از آثار تاریخی و باارزش همدان محسوب می‌شود که به علت اهمیت هنری و ارزش معماری جزء سوابق فرهنگی و نشانه قدمت و استقرار دیگر نهادهای فرهنگی در همدان به شمار می‌رود.
سیدامیر قشمی، از بازنشستگان اداره آموزش و پرورش استان همدان و فارغ التحصیل دبیرستان ابن‌سینا در رابطه با قدمت این دبیرستان به خبرنگار ایسنا گفت: در سال ۱۲۶۰ هجری خورشیدی، مسیونرهای آمریکایی ۱۲ هزار متر زمین را در منطقه ای معروف به «باغچه آیوسف» برای تأسیس مدرسه خریداری کردند و سال ۱۲۸۴ هجری خورشیدی ساختمانی سه طبقه در این مکان ساخته شد و مدرسه آمریکایی ها رسماً آغاز به کار کرد.
وی ادامه داد: در خلال جنگ‌های جهانی از فضای باغچه به عنوان کمپ نظامی غربی‌ها استفاده می‌شد و چند اتاق از ساختمان نیز در اختیار کادر پزشکی میسیونرها بود چراکه ساختمان بیمارستان آمریکایی ها که در حال حاضر بیمارستان اکباتان نام دارد، هنوز آماده پذیرش بیمار نشده بود. ظهیر الدوله که حاکم همدان در سال های ۱۲۸۴ تا ۱۲۸۷ بود نیز در اوایل کار خود چند اتاق از ساختمان را برای دفتر کارش به مدت شش ماه در اختیار داشت اما در هر شرایط بخش عمده ساختمان در اختیار دانش آموزان بوده است.
این فارغ التحصیل دبیرستان ابن سینا تبیین کرد: سال ۱۳۱۳ آمریکایی ها سند این دبیرستان را به نام دولت شاهنشاهی ایران زدند و در سال ۱۳۱۹ نیز این مکان به وزارت فرهنگ که وظیفه وزارت آموزش و پرورش و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حال حاضر را به عهده داشت، واگذار شد.
قشمی ادامه داد: سال ۱۳۲۸ هجری خورشیدی بخشی از ساختمان های موجود در فضای باغچه در اختیار دانشسرای مقدماتی همدان قرار گرفت و در نهایت در تاریخ ۱۷ اسفندماه ۸۶ ساختمان دبیرستان ابن سینا در ردیف مدارس ماندگار و آثار ملی به شماره ۲۱۶۵۴ به ثبت میراث فرهنگی درآمد.
وی با بیان اینکه دبیرستان ابن سینا از مدارس کارآمد و نخبه پروری بوده که چهره های برجسته ای پرورش داده است، توضیح داد: دکتر جعفر روشنیان، بنیانگدار دانشکده هوا فضا، دکتر اکرمی، از وزرای پیشین آموزش‌وپرورش، دکتر مصطفی رحماندوست، نویسند و شاعر کودکان، دکتر مجتبی رحماندوست، پژوهشگر و نماینده مردم تهران در دوره نهم مجلس شورای اسلامی، محمدصالح مدرسه ای، استاندار سابق استان‌های همدان و مرکزی، دکتر حمید شاه‌نظری، متخصص داخلی، شهید احمدی روشن، شهید ترور هسته‌ای، جعفر محمدعلیزاده، مؤسس موزه تاریخ طبیعی همدان، دکتر محمدمهدی تقدیری، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران و فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان، دکتر جلیل محمدعلیزاده، دندانپزشک، امیرشهاب رضویان، کارگردان و فیلمنامه نویس، دکتر محمدحسین حلیمی، نقاش، طراح و گرافیک، استاد دانشگاه تهران و از چهره‌های ماندگار نقاشی کشور و بسیاری دیگر از بزرگان و چهره های درخشان علمی، فرهنگی و اجتماعی استان و کشور دانش‌آموخته این دبیرستان بوده‌اند.
قشمی ادامه داد: موفقیت این دبیرستان تنها محدود به امور آموزشی نبود و این دبیرستان با تقدیم نزدیک به ۱۰۰ شهید مانند سرداران شهید حسن صوفی، حسن ترک، حمید هاشمی، محمدرضا سعیدی‌فر و شهیدان جعفر حجازی، اکبر مقصودی، سعید دوروزی و بسیاری دیگر از شهدای والامقام و صدها جانباز دین خود را به انقلاب و اسلام ادا کرده است.
وی با بیان اینکه در سال ۱۳۷۷ مدرسه ابن سینا از این مکان تخلیه شد و یک هنرستان کارودانش دخترانه را جایگزین آن کردند که اکنون نیز حدود شش سال است این مکان به دبیرستان دوره اول متوسطه تبدیل شده، خاطرنشان کرد: شهریورماه سال ۱۳۹۶ گردهمایی برای دانش‌آموختگان مدرسه ابن سینا برگزار کردیم و از کلیه دانش‌آموختگان این دبیرستان برای حضور در این مراسم دعوت کردیم که بیش از ۱۰۰۰ نفر در این گردهمایی شرکت کردند، حتی برخی از آنها ساکن همدان نیستند اما برای این مراسم آمده بودند و همه بر سر این موضوع که نام دبیرستان ابن سینای پسرانه باید به این مکان برگردد، اتفاق نظر داشتند.
این معلم بازنشسته تأکید کرد: از وقتی که این مکان به دبیرستان دوره اول متوسطه تبدیل شده است، خانم جعفرپور، مدیر این مرکز توانسته تا حدودی اعتبار این مدرسه را بازگرداند و دوباره نام ابن سینا را بر سر زبان‌ها بیاورد.
وی با بیان اینکه مدرسه ابن سینا را مانند گوشت قربانی تکه تکه کردند، گفت: مکان فعلی مدرسه مهدیه، زمین فوتبال ما بود، علاوه بر آن ما دو زمین والیبال، دو زمین بسکتبال، زمین تنیس و سالن ورزشی نیز داشتیم.
این دانش آموخته قدیمی‌ترین مدرسه همدان ادامه داد: ما در دبیرستان ابن سینا یک آزمایشگاه مرکزی داشتیم که حتی از دبیرستان های کوچک نیز به آنجا می آمدند، علاوه بر آن تمام مدرسه گل و گیاه بود و اصلاً دیوار نداشت.
وی در رابطه با دیگر مدارس قدیمی همدان مطرح کرد: دبیرستان پهلوی که اکنون با نام امام صادق(ع) در خیابان میرزاده عشقی فعالیت می کند، در سال ۱۳۱۴ پذیرش دانش آموز را آغاز کرده است.
این بازنشسته اداره آموزش و پرورش ادمه داد: مدرسه آمنه و مجتمع میلاد نور نیز بخشی از دبیرستان پهلوی بود که استادیوم قدس، زمین فوتبال دانش آموزان آن مدرسه محسوب می شد.
وی با بیان اینکه دکتر اعتماد، بنیانگذار سازمان انرژی اتمی در ایران، دانش آموخته دبیرستان پهلوی بوده است، خاطرنشان کرد: وی در کتاب زندگینامه خود که به نام در پرتگاه حادثه منتشر شده، بیان می‌کند که من تمام اروپا و آمریکا را گشتم اما مدرسه ای به بزرگی، زیبایی، شکیل‌تر و با ابهت‌تر از مدرسه پهلوی ندیدم.
قشمی تبیین کرد: دبیرستان رضاشاه که اکنون با نام دبیرستان شریعتی در خیابان مهدیه فعالیت می کند نیز از دبیرستان های قدیمی همدان است که متأسفانه آن را نیز تکه تکه کرده‌اند و سایر مدارس قدیمی نیز تخریب شده است.
به گزارش ایسنا، نخستین مدرسه‌های سرشناس همدان شامل مدرسه آلیانس، مدرسه آمریکایی لازاریست، مدرسه فخریه مظفری، مدرسه اسلامیه(همدان)، مدرسه اسلامی(همدان)، مدرسه امیریه(همدان)، مدرسه تأیید، مدرسه الفت، مدرسه شریفیه، مدرسه ملی شرافت، مدرسه نصرت(همدان) و مدرسه موهبت دختران است.
انتهای پیام