بتول امیری در گفت وگو با ایسنا با اشاره به اینکه زمانی که اقدامات پیشگیرانه را رعایت نکنیم مقدار زیادی ویروس ما را آلوده و مبتلا می کند، افزود: سهگانه اقدام پیشگیرانه (رعایت فاصله گذاری اجتماعی، زدن ماسک و شستشوی دست) را تا حد امکان رعایت کنید تا با تعداد ویروس کمتری آلوده شده و در نتیجه خطر شدت گرفتن بیماری در شما کمتر شود.
وی تصریح کرد: سؤالی که اکثر افراد میپرسند این است که اگر من مبتلا به کووید۱۹شوم شدت این بیماری در من چگونه بوده و آیا میتوانم کاری کنم که از شدت کمتری برخوردار باشد؟ برای پاسخ یافتن پاسخ باید شواهد علمی موجود را مرور کنیم.
متخصص پزشکی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر بیان کرد: دادههای اپیدمیولوژیک اولیه افرادی را در معرض خطر برای بیماری شدیدتر قرار میداد که به دلایل مختلف سیستم ایمنی در آنها تضعیف یا سرکوب شده مانند سالمندان، افراد چاق، دیابتیها، پرفشاری خون، سیگاریها، بیماریهای قلبی و ریوی، بیماران سرطانی و هر نوع نقص ایمنی مادرزادی یا اکتسابی.
امیری اظهار کرد: این طبقهبندی همیشه در پیشگویی شدت بیماری صادق نبوده، از یک طرف همه افراد مبتلا دارای عوامل خطر نیستند و از طرف دیگر همه افراد در معرض خطر علائم و نتایج یکسان ندارند.
پنج متغیر اثرگذار بر شدت بیماری کرونا
وی یادآور شد: پیروفسکی، استاد طب و بیماریهای عفونی در دانشکده پزشکی آلبرت انیشتین و مرکز پزشکی مونتفیور پنج متغیر مهم را بیان میکند که میتوانند برشدت بیماری COVID-۱۹ تأثیر بگذارند.
این متخصص خاطرنشان کرد: نخستین متغیر، دوز ویروسی بوده به این صورت که اگر شما با تعداد کمی از ذرات ویروسی آلوده شوید ممکن است باعث یک بیماری بدون علامت یا خفیف شود، اما اگر با مقدار زیادی ذرات ویروسی آلوده شوید آسیب بیشتری به سیستم ایمنی شما واردشده و درنتیجه احتمالاً بیماری جدیتری به وجود میآید.
امیری عنوان کرد: ژنتیک دومین متغیر در میزان شدت این بیماری است. پروتئینهای سطحی روی سلولهای میزبان اغلب بهعنوان مسیر ورود ویروسها عمل میکنند. این پروتئین ها برای هر شخص منحصربهفرد بوده و برای مثال فردی که پروتئینهای سطحی خاصی ندارد ممکن است در برابر عفونت کرونا مقاومت کند.
وی بیان کرد: سومین متغیر مسیر عفونت ورود ویروس بوده که ممکن است به دلیل متفاوت بودن پاسخهای دفاعی در سیستم ایمنی، بر پیامدهای بیماری تأثیر بگذارد اینکه ویروس از طریق بینی یا دهان، از طریق قطرات هوابرد ناشی از سرفه یا عطسه و یا از طریق لمس کردن یک سطح آلوده و سپس لمس چهره فرد وارد بدن شود بر میزان شدت بیماری اثرگذار است.
امیری افزود: قدرت ویروس چهارمین متغیر بوده و با گسترش ویروس و تحولات ژنتیکی، تفاوت در بین انواع کرونا ویروس ایجاد میشود. جهشهای ویروسی مهاجم تر بهطور بالقوه میتوانند آسیب بیشتری به بافت میزبان یا ایمنی بدن وارد کرده و سویههای ضعیفتر، بیماری خفیف تری را ایجاد کنند.
متخصص پزشکی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر گفت: پنجمین متغیر وضعیت ایمنی بدن افراد بوده که سابقه ابتلا به بیماریهای عفونی قبلی یک شخص در نحوه واکنش آنها به ویروس یا هرگونه عفونت جدید اساسی است.
وی اظهار کرد: سیستم ایمنی میتواند از بدن در مقابل یک ویروس آشنا بهخوبی محافظت کند اما در برخورد با دشمن جدید چون سازوکار پاسخ سریع سیستم ایمنی وجود ندارد میتواند آسیب جدیتر وارد کند.
مرگ و زندگی در برابر کرونا غیر قابل پیشبینی است
امیری بیان کرد: ازآنجاکه این پنج متغیر در افراد میتواند بسیار متفاوت باشد نمیتوان پیشبینی کرد که چه کسی زندگی کرده و چه کسی خواهد مرد، اما شواهد نشان میدهد بیشتر افرادی که دچار ویروس کرونا میشوند دچار بیماری شدید نخواهند شد.
وی توصیه کرد تا زمانی که جزئیات و ابهامات این پنج متغیر ازنظر علمی مشخص شود تا بتوان مداخلات مؤثرتری برای مقابله با ویروس انجام داد بازهم میتوان برخی از متغیرها را برای کاهش شدت بیماری دستکاری کرد. به عبارتی بر اساس دانش کنونی شما میتوانید خطر شدت بیماری کرونا را در خود کاهش دهید.
امیری اظهار کرد: به نظر میرسد ازآنجاکه افراد یک خانواده درجههایی از تشابه ژنتیکی باهم دارند در صورت شدید بودن ابتلا یک عضو خانواده، هشداری برای دیگر اعضای خانواده برای رعایت اقدامات پیشگیرانه است. البته باید در نظر داشت در یک خانواده تنوع ژنتیکی وجود داشته و عامل ژنتیک هم تنها عامل پیشنهادی تعیینکننده شدت بیماری نیست و این بیماری حاصل تعامل درجات متفاوت ژنتیک، رفتار و اجتماع است.
متخصص پزشکی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر تأکید کرد: افراد بایستی در این دوران خود را مقیدتر به سبک زندگی سالم کرده، فعالیت فیزیکی، تغذیه مناسب و عدم مصرف سیگار و الکل را در برنامه زندگی خود قرار دهند.
وی یادآور شد: باید عوامل خطر و بیماریهای زمینه ای خود را مدیریت کرده تا وضعیت ایمنی بهتری برای مقابله با ویروس داشته باشیم.
این متخصص تصریح کرد: فرهنگ اصالت فرد را به فرهنگ اصالت جمع تغییر داده تا افراد به نفع جامعه، خودخواهی را کنار بگذارند، دگر خواهی را ترویج داده و در مقابله بافرهنگ انگ، برچسبزنی و مخفی کردن بیماری، بهصورت سازمان¬یافته و جمعی اقدام کنند.
انتهای پیام