در دنیای امروزی نتیجه موفقیت ورزشکاران وابستگی بسیار زیادی بر نحوه تمرین کردن اصولی و بر اساس شاخصههای علم تمرین است، چرا که برنامههای تمرینی به صورت سنتی دیگر جوابگوی نیاز ورزشکاران است.
سرویس علم ورزش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در ادامه بحث لزوم شناخت علم تمرین و کارایی آن در موفقیت ورزشکاران در رشتههای مختلف ورزشی در این مجال به بررسی قسمت اول اصول و قواعدی که یک مربی باید قبل از انجام تمرین و بدنسازی ورزشکاران خود به آن توجه کند و از آن آگاهی داشته باشد پرداخته است.
دکتر نعیما خواجوی، متخصص علم تمرین در این زمینه با خبرنگار علم ورزش ایسنا به گفت و گو پرداخته است که در ادامه میآید.
روش شناسی و تئوریهای انجام تمرین به عنوان یک شاخه واحد تربیت بدنی اصول خاص خود را دارد که بر اساس علوم بیولوژیک و بحثهای روانشناسی و تربیتی قرار گرفته است. هر مربی در هر رشته ورزشی میبایست پیش از طراحی برنامه تمرینی خود به یکسری از موارد توجه کند، چرا که هر رشته ورزشی از بخشهای ویژه و متفاوتی تشکیل شده که بیانگر طبیعت آن رشته است.
اولین اصلی که مربیان باید نسبت به آن توجه کنند بحث آزمایشات بدنی است که ورزشکاران اعم از حرفهای و یا غیر حرفهای بایستی قبل از گرفتن برنامه تمرینی از مربی خود مواردی مانند آزمایش خون ، ارزیابی قلبی و عروقی و ... را انجام دهند و هیچ مربی نباید بدون اطلاع از وضعیت ورزشکاران در این مسائل برنامه تمرینی خود را اتخاذ کند.
دومین اصل درگیر شدن فعال ورزشکار در تمرین است به نحوی که مربی باید اطلاعات تمرینی را در اختیار ورزشکار بگذارد تا به این صورت وی را مجبور کند درگیر تمرین شده و به صورت فعالی در آن شرکت نماید، چرا که نباید انجام تمرین توسط ورزشکار به صورت امر و نهی باشد.
توسعه همه جانبه یکی دیگر از مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد به این معنا که هر مربی میبایست تمامی جنبههای آمادگی جسمانی ورزشکار را در نظر بگیرند تا بر اساس آن برنامه تمرینی خود را بدهند. باید وضعیت جسمانی و بدنی یک ورزشکار هنگامی که از نوجوانی به مرور وارد جوانی میشود و سپس به دنیای حرفهای دوران ورزشی خود ورود میکند به طور دقیق توسط مربی سنجیده شود و بر اساس سطح آمادگی ورزشکار برنامه تمرینی برای وی به اجرا در بیاید.
اصل چهارم موضوع فردی بودن است که میگوید تمامی ورزشکاران به صورت یکسان به تحریک تمرینی پاسخ نمیدهند و مربی باید دقت داشته باشد از تمرینات سایر ورزشکاران برای ورزشکار خود کپی نکند، چرا که مبنا بر این است که هر فرد تمرینات جداگانهای در تمرین و بدنسازی انجام دهد حتی در رشتههای تیمی که تمرینات به صورت سته جمعی برگزار میشود مبنا باید بر اساس تمرین واحد توسط یک ورزشکار صورت پذیرد.
واقع بینی و قابلیت اجرا شدن مورد دیگری است که میگوید یک برنامه تمرینی باید به صورت واقعی قابلیت انجام دادن توسط ورزشکار را داشته باشد و با توجه به سن ، جنس، سطح توانایی و گنجایش تمرینی و حتی ذهنی ورزشکار اعمال گردد.
مورد ششم ویژگی نام دارد به این مفهوم که هر رشته ورزشی از لحاظ صرف انرژی توسط ورزشکار و مهارتهای حرکتی ویژگی منحصر به فرد خود را دارد و هر برنامه تمرینی که توسط مربی به اجرا در میآید باید نیاز ویژه آن رشته ورزشی را اجابت کند و تمریناتی انجام نشود که هیچ گونه ارتباطی با آن رشته ورزشی خاص نداشته باشد و میبایست نیازهای فیزیولوژیک آن رشته را برآورده کند.
بخش بعدی از اصولی که باید مورد توجه قرار گیرد مربوط به فعالیهایی است که ورزشکار بیشترین سطح تماس را با زمین دارد یا خیر، چرا که برخی از ورزشها به وسیله کاربرد نیرو در برابر زمین است و در این گونه از رشتههای ورزشی باید تمریناتی انجام گیرد که ورزشکار بیشترین نیروی خود را به زمین وارد کند تا زمین نیز بر اساس اصول سوم قانون نیوتن به همان اندازه نیرو را به ورزشکار باز گرداند. تمرینهایی مانند دویدن، کار با وزنه مناسب و تمرینهای پرشی از این دست هستند.
مورد آخر به موضوع درگیری مفاصل میپردازد چرا که بهتر است یک مربی تمریناتی را اتخاذ کند که مفصهای بیشتری در انجام مرین درگیر شود تا در نتیجه آن اجرا و عملکرد ورزشکار در زمین مسابقه بهبود یابد و از آمادگی و قدرت بدنی بیشتری برخوردار شود.
به طور کلی 24 اصل در مورد اصول تمرین و بدنسازی وجود دارد که تقریبا مورد پذیرش اکثریت متخصصان علم تمرین است که هشت قسمت آن در این بخش مورد بررسی قرار گرفت و در آینده نزدیک سایر موارد نیز بیان خواهد شد.
پایان قسمت پنجم
انتهای پیام