شانزدهمين اجلاس سران کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها درحالي شهريورماه امسال در تهران برگزار مي‌شود كه قطعا تحولات اخير در كشورهاي اسلامي كه از آن با عنوان بيداري اسلامي ياد مي‌شود تاثير مستقيمي بر گفت‌وگوهاي آن خواهد داشت و اين اميدواري در حال شكل‌گيري است كه اجلاس تهران آغاز فصلی نو در تصمیم‌گیری‌های جهانی باشد.
به گزارش خبرنگار سرويس بيداري اسلامي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، گمانه‌زني‌ها در مورد سطح هيات‌هاي شركت كننده در اجلاس غيرمتعهدها در تهران آغاز شده است و كشورهاي شركت‌كننده پس از تحولات اخير در خاورميانه براي ارائه ديدگاه‌هاي‌شان كه به احتمال زياد متاثر از اين تحولات است آماده مي‌شوند و به نظر مي‌رسد همين تغيير ديدگاه‌ها آينده‌اي مثبت را در برابر غيرمتعهدها قرار خواهد داد.
حسن لاسجردي، كارشناس مسائل خاورميانه با بيان اين كه تحولات پرشتابي كه در منطقه اتفاق افتاده باعث شده تا توجه جهانيان به تحولات خاورميانه بيش از پيش جلب شود، عنوان كرد: به همين دليل اجلاس "نم" كه در تهران برگزار مي‌شود، فرصتي مناسب براي سرمايه‌گذاري سياسي، اقتصادي، اجتماعي و حتي فرهنگي بوده و در اين ميان مي‌توان به مباحث استراتژيك منطقه نيز پرداخت.
او افزود: اجلاس غيرمتعهدها بهترين فرصت براي كشورهاي منطقه نيز به شمار مي‌رود؛ چرا كه توجه جهانيان و كشورهاي مستقل به اين منطقه جلب شده و آن‌ها مي‌توانند مشكلات پيش روي خود را به بحث گذاشته و به دنبال راه چاره‌اي براي آن باشند.
لاسجردي با بيان اين كه غيرمتعهدها مجموعه‌اي از كشورهاي بزرگ و مستقل هستند، گفت: اين كشورها يا مستقل هستند يا به نوعي به مستقل بودن علاقه داشته و از طرف ديگر مي‌توانند پايه مناسبات جديدي از نظام‌هاي بين‌المللي را بنا كنند.
وي برگزاري اجلاس غيرمتعهدها در تهران را فرصتي بزرگ براي منطقه دانست و تاكيد كرد: اين اجلاس تريبوني براي طرح موضوعات جديد در منطقه خاورميانه است؛ چرا كه براي برخي از اين مباحث كه در تهران مطرح مي‌شوند مسلما اقداماتي صورت خواهد گرفت و به طور حتم اين اجلاس مي‌تواند مركز ثقل تصميمات تازه درباره كشورهايي مثل مصر باشد كه به تازگي شاهد تحولاتي در كشورهاي خود بوده‌اند؛ از اين رو تهران درصدد است تا از طريق اجلاس "نم" كشورهاي عضو علاوه بر طرح موضوعات مهم منطقه مناسبات جديدي با دولت‌ها و ملت‌هايي كه در جريان تغيير و تحول منطقه هستند، برقرار كند.
اين كارشناس مسائل خاورميانه گفت: در مجموع بايد همه اتفاقاتي را كه قرار است در اجلاس غيرمتعهدها صورت گيرد مثبت ارزيابي كرد و نگرشي سازنده به آن داشت.
او با اشاره به گرو‌كشي‌هاي سياسي در سازمان غيرمتعهدها تاكيد كرد: آن طور كه مسلم است اين گروكشي‌ها بستگي به تصميم كشورهاي موثر مانند ايران، مصر، عربستان، برزيل، هند و كوبا دارد؛ هم‌چنين كشورهاي بزرگي مثل مالزي و اندونزي داشته و نشان مي‌دهد آن‌ها قابليت‌هايي براي ارائه نظر در سطح بين‌الملل دارند.
لاسجردي تاكيد كرد: اگر بخواهيم از الان پيش‌بيني براي اجلاس غيرمتعهدها در تهران داشته باشيم مي‌توان گفت در اين اجلاس تاثير كشورهايي كه در راستاي سياست‌هاي ايران يا سياست‌هاي كلي منطقه جلو نمي‌روند كمرنگ است؛ چراكه كشورهايي كه در آمريكاي لاتين و آفريقا هستند در كل با سياست‌هاي كلي مقابله با نظام سلطه و ايستادگي در مقابل آن‌ها، ايجاد استقلال و قابليت‌هاي اقتصادي موافق بوده و شعار مقابله با نظام استبداد و سلطه از گذشته در جنبش غيرمتعهدها مورد توجه بوده و پيگيري شده است.
هم‌چنين سیدرضا میرطاهر، كارشناس مسائل بین‌الملل، با بيان اين كه برگزاري اجلاس غيرمتعهدها نقطه عطفي براي تهران محسوب مي‌شود عنوان كرد: با توجه به اوضاع و شرايط كنوني برگزاري اين اجلاس براي ما موفقيت بزرگي محسوب مي‌شود؛ چرا كه آمريكا و شركاي اروپايي آن در كنار اعمال تحريم‌هاي يك جانبه عليه ايران تلاش كردند كشورمان را حتي از نظر سياسي هم منزوي كنند.
وي افزود: آمريكا اجازه نمي‌دهد كشورهاي جهان ارتباط خاصي به‌ويژه در سطوح سياسي با ايران داشته باشند؛ به همين دليل اين اجلاس كه قرار است در سطح سران و در تهران برگزار شود تا حدي نشان‌‌دهنده اين است كه بيش‌تر كشورهاي جهان برخلاف خواست آمريكا تمايل دارند روابط‌شان را با ايران ادامه دهند.
ميرطاهر تاكيد كرد: حضور سران برخي از كشورهاي غيرمتعهد در تهران اهميت زيادي دارد، در عین حال موضوع قابل بحث اين است كه رييس قبلي جنبش غيرمتعهدها كشور مصر بوده و بايد به طور مرسوم بالاترين مقام كشوري كه قبلا رياست اين جنبش را برعهده داشته به تهران آمده و رياست اجلاس را به ميزبان جديد يعني ايران واگذار كند.
ميرطاهر ادامه داد: اين كه ايران بتواند در مقطع كنوني چنين اجلاسي را برگزار كرده و حداقل تعدادي از سران كشورهاي جهان در آن شركت داشته باشند به معناي شكست تلاش غرب براي منزوي كردن ايران از ابعاد مختلف اقتصادي و سياسي خواهد بود.
اين كارشناس مسائل بین‌المللی هم‌چنین اظهار كرد: پس از جنگ سرد و خروج جهان از تقابل دو قطبي اساساً جنبش غيرمتعهدها كه تا حد زيادي برخاسته از فضاي جنگ سرد بوده و در حقيقت به معناي متعهد نبودن کشورهاي عضو به هر يك از قطب‌هاي شرق و غرب بود، دیگر هویت و مفهوم خاصي نداشت؛ به همين دليل جنبش غيرمتعهدها وارد برهه‌ي جديدي از فعاليت‌های خود شده است.
وي افزود: غيرمتعهدها به‌وسيله باز تعريف ماهيت فعلي خود تلاش كرده‌اند تا ديدگاه‌هاي كشورهايي كه سعي دارند استقلال خود را در صحنه جهاني حفظ كرده و سياست‌هاي مستقلي را در اين عرصه پيش ببرند مطرح كنند؛ ولي اين كه ما از اجلاس غيرمتعهدها به ويژه در سطح سران توقع اقدامات عملي را داشته باشيم چندان به جا نيست، هر چند كه آن‌ها با پشيتباني از اقدامات و مواضع اعضاي خود تا حدي در پشتيباني ديپلماتيک از آن‌ها موثر بوده‌اند.
اين كارشناس مسال خاورميانه در پايان با اشاره به پشتيباني اعضاي جنبش غيرمتعهدها در آژانس بین‌المللی انرژي اتمي از موضوع استفاده صلح‌آميز ايران از انرژي هسته‌يي ادامه داد: برخي از اعضاي اين جنبش در جريان راي‌گيري‌ها به نفع ايران در آژانس راي دادند و به طور كلي در مقطع كنوني جنبش غيرمتعهدها تبديل به تريبوني براي بيان ديدگاه‌ها و خواسته‌هاي كشورهايي محسوب مي‌شود كه خواهان استقلال و اتخاذ راه‌كارهاي مستقل در عرصه بين‌المللي و خارج از دایره نفوذ قدرت‌هاي بزرگ هستند.
اين كارشناس مسائل خاورميانه در پايان گفت: اگرچه امكان دارد در اجلاس تهران كشورهايي برخلاف خواسته‌هاي تهران موضع‌گيري كنند؛ اما چون قالب كشورهاي حاضر در اين اجلاس با ديدگاه غيرمتعهدها آشنا بوده و قابليت‌هاي جديد را مي‌دانند و هم‌چنين به انقلاب‌هاي منطقه به عنوان فرصت نگاه مي‌كنند در كل محورهاي مطرح شده مثبت خواهند بود.
به‌نظر مي‌رسد با توجه به تحولات اخير خاورميانه، اجلاس غيرمتعهدها در تهران مي‌تواند مركز ثقل تصميمات تازه‌اي از سوي كشورهاي مستقل باشد؛ هم‌چنين كشورهاي عضو جنبش غيرمتعهدها مي‌توانند پايه مناسبات جديدي از نظام‌هاي بين‌المللي را بنا كنند و نبايد فراموش كرد كه با توجه به تبليغات منفي كه بر ضد ايران صورت مي‌گيرد، اجلاس تهران نقطه عطفي براي سياست خارجي ايران محسوب مي‌شود.
انتهاي پيام