يك مدير دوبلاژ گفت: مجموعه‌اي از عوامل باعث افت كيفيت دوبله‌ي برنامه‌هاي تلويزيوني شده است، بنابراين هيچ‌يك از عوامل دخيل در دوبله از جمله پيشكسوتان اين حرفه را نمي‌توان مقصر اصلي قلمداد كرد.
حميدرضا آشتياني‌پور در گفت‌وگو با خبرنگار سرويس تلويزيون خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، افزود: بيشتر فيلم‌هايي كه وارد چرخه دوبله مي‌شوند سطح كيفي بالايي ندارند، بنابراين فيلم متوسط را در دوبله نمي‌توان به شاهكار تبديل كرد؛ اين درحالي است كه افتخارات دوبله مربوط به شاهكارهاي سينما است. اگر فيلم‌هايي با همان كيفيت وارد چرخه دوبله شوند باز هم شاهد دوبله‌هاي درخشاني خواهيم بود.
او در ادامه گفت: در تلويزيون هنوز امكان دوبله خوب را داريم چراكه در انتخاب گوينده و زمان لازم براي انجام كار از اختيارات بيشتري برخوردار هستيم. اين درحالي است كه در خارج از سازمان صداوسيما عامل اقتصادي بسيار تعيين‌كننده است و همين امر موجب مي‌شود كه كيفيت دوبله فداي مسايل مادي شود، مگر در موارد خاص.
اين مدير دوبلاژ در ادامه گفت: در تلويزيون حجم كار بسيار بالاست و بخشي از فيلم‌ها بايد به سرعت دوبله شود كه در اين شرايط نمي‌توان از دوبله آن انتظار كيفيت بالايي را داشت و بسياري از آن‌ها تنها يك بار پخش مي‌شوند، اما آثار برجسته‌تر با كيفيت بهتري دوبله مي‌شود و در اين شرايط به علت تعداد بيشتر گويندگان هزينه‌ي انجام دوبله بالاتر مي‌رود. هرچند كه نرخ دستمزد در واحد دوبلاژ سينما پايين‌تر از موسسات خصوصي است.
او تأكيد كرد: به طور مشخص نمي‌توان علت خاصي را براي افت كيفيت دوبله فراهم كرد و مجموعه‌اي از قوانين دست به دست هم داده كه درحال حاضر شاهد دوبله‌هاي فاقد كيفيت لازم باشيم.
آشتياني‌پور با اشاره به عملكرد انجمن گويندگان جوان تهران گفت: متأسفانه گروهي كه عضو انجمن گويندگان و سرپرستان گفتار فيلم نيستند فيلم‌ها را با كيفيت بسيار نازلي دوبله مي‌كنند. نازل‌ترين دوبله در واحد دوبلاژ سيما 10 برابر از كارهاي آنان از كيفيت بالاتري برخوردار است. از سوي ديگر در واحد دوبلاژ سيما با محدوديت‌هايي از نظر ويراستاري، مسايل سياسي و فرهنگي مواجه هستيم كه مجبوريم هنگام دوبله آن‌ها را رعايت كنيم و از بسياري از واژگان، عبارات و لهجه‌ها استفاده نمي‌كنيم اما گويندگان غيرعضو انجمن در دوبله‌هاي انيميشن از لهجه‌ها و اصطلاحات آن‌چناني استفاده مي‌كنند و مدعي مي‌شوند كه كيفيت كار آنان خوب است. اين درحالي است كه ملاك و معياري براي سنجش تأثيرات نامطلوب دوبله آن‌ها وجود ندارد.
او اضافه كرد: عمده‌ترين اشكال متوجه تلويزيون است كه دوبله‌هاي آن‌ها را پخش مي‌كند، چراكه عملكرد آنان از نظر كيفي مورد تأييد انجمن گويندگان و سرپرستان گفتار فيلم و واحد دوبلاژ سيما نيست اما كسي به صلاحيت كارشناسي انجمن و واحد دوبلاژ سيما توجه نمي‌كند. اين درحالي است كه آسيب‌هاي دوبله غيركارشناسانه تبعاتي دارد كه رفع و رجوع آن مستلزم صرف هزينه‌هايي براي فرهنگ و هنر ايران است.
او درباره امكان تعامل بيشتر واحد دوبلاژ سيما و اهالي دوبله در زمينه تربيت گويندگان جديد گفت: به منظور انجام آموزش اصولي بايد از كارشناسان اين حرفه استفاده شود در زمينه‌هايي مانند صنعت نمي‌توان كاري را بدون كارشناسي دقيق انجام داد. اين درحالي است كه در عرصه هنر حساسيت‌ها به مراتب بيشتر است. اما هركس خودش را صاحب صلاحيت و تخصص مي‌داند ولي واقعيت اين‌گونه نيست.
اين مدير دوبلاژ اضافه كرد: در دهه‌هاي اخير درهاي دوبله نسبت به صنوف ديگر براي جذب افراد جديد بسيار بازتر بوده است ولي افراد كارآمد زيادي پا به اين حرفه نگذاشتند.
او تأكيد كرد: در زمينه تعامل به تخصص و نه ساير مسايل بايد توجه شود و موارد سليقه‌اي و شخصي بايد كنار گذاشته شود. دوره اين تفكر گذشته است كه ما 500 نفر را آموزش دهيم تا پنج نفر از ميان آنان به عنوان گويندگان خوب انتخاب شوند اين كار نه علمي است و نه اقتصادي و نه انساني، بلكه خيانت به افراد حذف‌شده است چراكه آنان نيرو و وقت زيادي را در اين راه صرف كرده‌اند. بايد تلاش شود افراد شايسته وارد حرفه‌ي دوبله شوند اين درحالي است كه گاهي افرادي تحت فشار مديران به مجموعه دوبلاژ اضافه مي‌شوند كه اين مورد به دوبله آسيب مي‌زند و مشكلاتي را به وجود مي‌آورد و موجب حذف افراد شايسته مي‌شود. كساني كه با اين شيوه وارد حرفه دوبله مي‌شوند پس از سال‌ها حضور در اين عرصه از سطح متوسط بالاتر نمي‌روند. چراكه بخشي از موفقيت در دوبله مربوط به استعدادهاي ذاتي است.
آشتياني‌پور در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود گفت: ما با سازمان صداوسيما همكاري مي‌كنيم و تا حدودي تابع شرايط و ضوابط آن هستيم. متأسفانه با وجود تلاش‌هاي زيادي كه براي افزايش كيفيت دوبله انجام شده به علت پايين‌بودن كيفيت فيلم‌ها و دسترسي نداشتن به منابع درست مشكلاتي در زمينه ترجمه داريم.
او درباره وضعيت ترجمه در دوبله اظهار كرد:70، 80 درصد گويندگاني كه اكنون مشغول فعاليت در دوبله هستند كساني هستند كه پس از انقلاب اسلامي وارد اين حرفه شده‌اند، بنابراين آموزش گوينده هميشه رواج داشته است و طي سال‌هاي مختلف تعداد آن كم و زياد شده است. به علت هجوم زياد افراد، از كيفيت آموزش و انتخاب آنان به ميزان قابل توجهي كاسته شده است همين امر لطمه‌ي زيادي به جريان دوبله وارد كرده است چون افرادي وارد شدند كه چه از لحاظ استعداد، قابليت، توانايي و آشنايي با اصول دراماتيك در وضعيت مطلوبي قرار ندارند. در اين شرايط نياز به افرادي مانند گويندگان قديمي، افزايش مي‌يابد.
اين مدير دوبلاژ اظهار كرد: گاهي به اين نتيجه مي‌رسيم كه تعمدي در انتخاب افراد فاقد شرايط لازم وجود دارد چراكه برخي از افراد انتخاب‌گر از جمله حرفه‌يي‌هاي عرصه دوبله هستند. گاهي اوقات اين روند آن‌قدر واضح است كه اين شبهه را به ذهن متبادر مي‌كند.
او در ادامه گفت: چه‌قدر فرد گزينش‌كننده بايد به فنون دوبله ناآشنا باشد تا افرادي را انتخاب كند كه پس از شش ماه يا يك‌سال هنوز مشكلات زيادي براي گويندگي داشته باشند. البته انجمن گويندگان و سرپرستان گفتار فيلم طي اين سال‌ها همواره به جذب نيروهاي جديد تن داده است.
آشتياني‌پور اضافه كرد: در شرايطي كه گويندگان جديد طي اين سال‌ها جذب شده‌اند بحث ناامني شغلي همواره مطرح بوده است، اگر كسي قصد امرارمعاش از طريق دوبله را داشته باشد هم به خود لطمه مي‌زند و هم به اين حرفه، اين دوبله عاشقان واقعي خود را مي‌خواهد.
او در ادامه گفت: امنيت شغلي در دوبله در سطح بسيار پاييني قرار دارد زماني‌كه بحث ورود افراد جديد به اين عرصه مطرح مي‌شود همواره براي عده‌اي از گويندگان اين نگراني وجود دارد كه مبادا بيكار شوند هرچند كه اين اتفاق به طور طبيعي رخ مي‌دهد.
آشتياني‌پور در پايان اظهار كرد: پيشكسوتان دوبله تجربياتي دارند و زندگيشان از اين راه مي‌گذرد اما همواره مورد تهاجم قرار مي‌گيرند و نسبت به آنان بي‌مهري و كم‌لطفي مي‌شود.
انتهاي پيام