*ضرورت پاسخ به احساسات پس از مناظرههاي تلويزيوني* گفتوگوي ايسنا با دكتر علي گرانمايهپور - كارشناس ارتباطات
يك كارشناس ارتباطات در پاسخ به پرسشي دربارهي لزوم هدايت، جهتدهي و پاسخ به احساسات و هيجانات مردمي پس از پخش برنامههاي تبليغاتي و خصوصا مناظرهها از سوي رسانهي ملي، گفت: رسانه ملي نميتواند با هيجانات مردم همراه شود. شما وقتي صحبت از رسانه ميكنيد بايد بدانيد وسايل ارتباط جمعي در كشور ما دولتي است. رسانه دولتي گاهي اوقات چه بخواهد و چه نخواهد، گرفتار جانبداري ميشود. دكتر علي گرانمايهپور، در گفتوگو با خبرنگار سرويس تلويزيون ايسنا همچنين خاطرنشان كرد:ما مشكلي كه در مناظره داريم و اينهمه افكار عمومي را تحتتأثير قرار ميدهيم اين است كه شبكههاي راديو و تلويزيون خصوصي نداريم كه نامزدها بتوانند روي آنها به لحاظ وقت و مناظره سرمايهگذاري كنند؛ بنابراين مجبور هستند به اين فرصتي كه رسانهي ملي در اختيارشان قرار ميدهد بسنده كنند. وي با اعتقاد بر اينكه در اين مناظرهها احتمال خطا زياد است، اظهار كرد: احتمال دارد نامزدها بحثها و موضوعاتي را مطرح كنند كه برخلاف افكار عمومي باشد. تا ما خودمان و افكار عمومي را آماده نكنيم، گاهي اوقات احتمال دارد، مناظرهها حاشيه هم داشته باشند. اين مدرس دانشگاه همچنين خاطرنشان كرد: اينكه صداوسيما چه طور ميتواند در شور و شوق مردم همراه شود و پاسخگوي هيجانات آنان باشد، اين است كه حداقل سعي كند بيطرفياش را از طريق پخش مكرر اخبار نشان دهد. گرانمايهپور با تاكيد بر اينكه صداوسيما وظيفه تأمين و پاسخگويي به نيازهاي مخاطبانش را دارد، اضافه كرد: وقتي تا اين حد هيجان از طريق پخش مناظرهها تزريق ميشود، جاي تأسف دارد كه نمايندگان كانديداها با شبكههاي خارجي فارسي زبان در ارتباط باشند، آنجا مناظره، ميتينگ و ميزگرد داشته باشند، ولي رسانه ملي اين فرصت را به آنان ندهند؛ اين گونه ميشود كه رسانه ملي در اغلب اوقات در اين گونه قضيهها عقبتر از ساير رسانههاي رقيب و مشابه است. عضو هيئت علمي گروه ارتباطات دانشگاه آزاد واحد تهران مركز مناظره نامزدهاي انتخاباتي را يك سبك آمريكايي دانست و يادآور شد: مناظره از ابتكارات رقابتهاي انتخاباتي در آمريكا است؛ نكتهاي كه وجود دارد اين است كه تبليغات سنتي از همه بعدش در سالهاي گذشته امتحان شده بود و ديگر پاسخگوي فضاي فكري مردم نبود. مناظره درست است كه بايد در فضاي اجتماعي و ساختارهاي فرهنگي مناسب شكل گيرد، ولي رسانه ملي چارهاي جز اين نداشت كه مناظره برگزار كند. وي برگزاري مناظرهي نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري را همچنين در راستاي جلوگيري از انتصاب جانبداري رسانه ملي از يك فرد و طيف خاص دانست. گرانمايهپور در اين ارتباط گفت: رسانه ملي قصد داشت با برگزاري اين مناظرهها، از بار و فشار افكار عمومي كه ميگفتند صداوسيما از يك فرد و طيف خاص جانبداري ميكند، رها شود. من فكر ميكنم كسي كه اين ابتكار عمل را داشت(حال رييس رسانه ملي بودهاست يا مشاوران وي) توانست با برگزاري مناظرهها كمي بار سنگين اين فشارها و تهمتهايي كه به صداوسيما ميزنند - حال يا واقعيت دارد يا ندارد- را كم كند. او در عين حال گفت: عملكرد رسانه ملي در طول ساليان گذشته نشان دادهاست كه گاهي اوقات چه خواسته و چه ناخواسته، تحت فشار طيفهاي مختلف، به سمتي گرايش داشتهاست. بر اين اساس اين سري مناظرهها باعث ميشود كه رسانه ملي فرصتي داشته باشد كه به افكار عمومي فضايي بدهد. اين كارشناس ارتباطات معتقد است: افكار عمومي ديگر از سبكهاي قديمي كه فردي ميآيد پشت تلويزيون و شروع ميكند، مصنوعي صبحت كردن، خسته شدهاند و اين شيوه ديگر جواب نميدهد. او يكي از ويژگيهاي مناظره را اين مساله دانست كه به لحاظ شخصيتي، روحي و رواني زواياي پنهان شخصيت افراد آشكار ميشود و تواناييهاي فردي، گفتارياش، نحوه درك افكار عمومياش، نحوه درك فرهنگ مردم و احترام گذاشتن به طرف مقابل و خيلي ويژگيهاي ديگرش مشخص ميشود. وي با بيان اينكه بازخورد مناظره از فرهنگي به فرهنگ ديگر بسيار متفاوت است، اضافه كرد: ساختارهاي فرهنگي، ارزشي و نگرشي مردم در نتيجه نهايي مناظره تأثير دارد؛ در بسياري از مناظرهها شايد فردي از لحاظ سياسي برنده باشد اما به افكار عمومي نتواند غالب شود؛ برعكس اين مساله هم ممكن است اتفاق بيفتد. براين اساس مناظره هم فرصت است و هم تهديد. گرانمايه پور در پايان گفت: ويژگي مناظره اين است كه گاه فردي تا دقيقه نود برنده است، اما در دقيقه صدم ميبازد؛ اين نكتهي حساس مناظره است. اكثر نامزدهاي انتخاباتي ما تسلط و اشراف ويژهاي بر مناظره ندارند، مگر اينكه از يكسري راهنماييهاي كارشناسان استفاده كنند. ما افراد خبرهاي در اين زمينه در ميان كارشناسان رقابتهاي تبليغاتي براي كانديداها نداريم. اين مناظرهها فرصت خوبي است كه تمرين كنند و ما شايد بتوانيم كاملتر اين مناظرهها را در انتخابات مجلس شوراي اسلامي و انتخابات شوراها ببينيم. انتهاي پيام