در آستانهي روز بزرگداشت حافظ پرويز خائفي: زبان شعر حافظ در خدمت درد مردم است
پرويز خائفي با بيان اينكه حافظ غزل را به منتهاي زيبايي رساند، گفت: زبان اشعار حافظ در خدمت درد مردم است. اين شاعر در آستانهي روز بزرگداشت حافظ (20 مهرماه) در گفتوگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، عنوان كرد: حافظ در رابطهاش با مردم، ابعاد مختلفي دارد؛ يكي، وردهايي است كه مردم دارند و حافظ آنها را مطرح كرده است. از سوي ديگر، شاديهاي انسان است كه حافظ آنها را به زيبايي در شعرش منعكس ميكند. او شعر حافظ را نشانگر اين دانست كه وي به تمام جهات و زواياي روح انسان آشناست و خاطرنشان كرد: از همينرو همهي نگرشهاي مختلف را در غزلياتش منعكس ميكند. حافظ به همان اندازه كه با مردم ارتباط نزديك داشته، به همان اندازه هم با زورگويان، متظاهران، رياكاران، ستمكاران و جباران زمانهاش مبارزه كرده است. نويسندهي كتاب «نگاهي به غزل حافظ» متذكر شد: محور انديشهي فكري حافظ، انسان و مسائل انساني است. به اعتقاد من، حافظ زميني است و آسماني نيست. من اين مسأله را مطرح كردهام كه در آسمانها در جستوجوي حافظ نباشيم. حافظ همدرد مردم روي زمين راه رفته است و با انديشههاي مردم برخورد داشته و همهي اينها را با موجزترين و والاترين واژگان، جنبهي كلامي داده و به ابديت پيوسته است. او در ادامه افزود: حافظ هيچگاه اختلاف طبقاتي و سفاكي مردان روزگار را ناديده نگرفته؛ همان اندازه كه با شاه ابواسحاق، كه مردي پاكدل بوده، نزديك بوده و از او تعريف كرده، همان اندازه هم از اميرمبارزالدين دور بوده و ستمگريهاي او را نكوهش كرده است. منتها حافظ اينها را با بيان استعارهيي بيان كرده است و همين سبب شده كه براي پيبردن به خيلي از مسائل، دقت و تعمق جدي حاصل شود. خائفي تأكيد كرد: حافظ هنوز شناختهشده نيست و هنوز ژرفناي انديشهاش براي همه روشن نيست؛ به همين جهت، خيليها با او در حد تفأل مأنوساند و از آموزههاي او برداشتهاي سطحي ميكنند؛ اما وقتي تعمق كنيم، ميبينيم انديشمندي بوده كه تفكراتش را در قالب شعر بيان كرده است. اين شاعر علت ماندگاري حافظ را در زبان خاص او دانست و از اين زبان به عنوان زبان استعارهيي ياد كرد گفت: زبان اشعار حافظ در خدمت درد مردم است و هركس به اندازهي شعورش ميتواند خواستههاي خود را در كلام اين شاعر بزرگ پيدا كند. نويسندهي «حافظ در اوج» در پايان يادآور شد: حافظ براي بيان مقصودش، به اين دليل، قالب غزل را اختيار كرد كه ميتوانست در اين قالب، انديشههايش را بيان كند. او همهي شاعران پيش از خود از جمله خواجوي كرماني، اوحدي مراغهاي و مهمتر از اينها، سعدي را بادقت خوانده و سرانجام توانسته است غزل را به منتهادرجهي شكوفايياش برساند. انتهاي پيام