ادعاي يك كشور برخاك كشوري ديگر امروزه درهيچ عرف ديپلماتيكي نمي‌گنجد و دراين ميان اين پرسش جدي مطرح مي‌شود كه با وجود ادعاي امارات متحده عربي بر جزاير سه‌گانه در خليج فارس، آيا در تفسير سفر مقام عالي رتبه كشورمان به اين كشور حقي براي امارات در قبال جزاير سه گانه ايجاد نخواهد شد؟ هرچند امارات همواره ادعاهايي را مطرح مي‌كند و ما هم آنها را نفي مي‌كنيم؟
البته در اين ميان برخي كشورهاي خارج از منطقه نيز قصد دارند با اعمال فشار به كشورهاي عربي ما را به خود مشغول كنند كه ما نبايد به اين سمت برويم.
معاون عربي - آفريقايي وزارت امور خارجه كه تجربه 25 سال فعاليت ديپلماتيك در وزارت امور خارجه كشورمان را در كارنامه خود دارد، در گفتوگو با خبرگزاري دانشجويان ايران با پرسش‌هايي از اين دست از سوي خبرنگار ايسنا مواجه شد.
او در خصوص رويكرد جديد دولت در ايجاد روابط مجدد با قاهره نيز بر اين نظر است كه مسولان وزارت امور خارجه دو كشور بايد با يكديگر گفتوگو كنند و در اين مذاكرات ما اعلام خواهيم كرد كه زير بار موارد خلاف اصول و باورمان نخواهيم رفت.
موضوع ديگري كه باقري در گفت‌وگوبا ايسنا به آن پرداخت موضوع مذاكرات ايران و آمريكا بود كه روز هفتم خردادماه (فردا) در بغداد انجام خواهد شد؛ البته او نيز با اين ديدگاه خبرنگار ايسنا مبني‌بر اينكه در موضوع روابط مجدد با آمريكا حرف، حرف امام(ره) است و تنها «اگر آمريكا آدم شود» قابل بررسي است، هم نظر بود.
معاون عربي - آفريقايي وزارت امور خارجه با بيان اينكه مكان مذاكرات بغداد است، گفت:« به اعتقاد من خيلي نمي‌توان به آمريكايي‌ها دل بست؛ چرا كه آنها بيش از اين كه عمل كنند شعار مي‌دهند، چنانچه پيش از اين در مورد افغانستان با آنها مذاكره و همكاري شد؛ ولي در پايان ما را در محور شرارت قرار دادند.»
وي در اين گفتوگو پاسخ به سوالات خبرنگار ايسنا درباره تحولات سومالي و وضعيت مسلمانان در اين كشور را به وقتي ديگر موكول كرد.
محمدرضا باقري، معاون عربي- آفريقايي وزارت امور خارجه در گفت‌وگويي تفصيلي به سوالات خبرنگار سياسي - خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) درباره مسايل فوق و همچنين چگونگي گسترش همكاريهايمان با كشورهاي عربي- اسلامي در سال اتحاد ملي، انسجام اسلامي پاسخ گفت.
تجديد نظر در روابط با مصر
باقري در خصوص موضع ايران درباره تجديد نظر در روابطمان با مصر گفت:« رابطه با مصر مستلزم فراهم شدن زمينه‌ها و ابراز آمادگي طرفين است كه ايران اين آمادگي را اعلام كرد.»
وي اعلام كرد:« به دنبال اظهارات رييس‌جمهور در اين خصوص نماينده حافظ منافع مصر در ايران با وزارت خارجه تماس گرفت و ضمن ابراز خرسندي، اين اظهارات رييس‌جمهور را مثبت تلقي كرده و از تماس احمد ابوالغيظ، وزير امور خارجه مصر با منوچهر متكي، وزير امور خارجه كشورمان در آينده‌ي نزديك خبر داد كه البته هنوز اين اتفاق نيفتاده است.»
معاون عربي - آفريقايي وزارت خارجه در خصوص علت تعلل مصري‌ها در پاسخ به ايران گفت:« به نظر مي‌آيد كه عزم و اراده اين كار در مصري‌ها وجود دارد، اما آنها گاهي دچار ملاحظات سياسي مي‌شوند و هميشه موانعي براي قدم پيش گذاشتن داشته‌اند، البته دراين ميان فشارهاي آمريكا و اسراييل و برخي كشورهاي اروپايي را نبايد از نظر دور داشت.»
وي افزود:« همه ملت‌هاي عربي بسيار به ايران و اهل بيت (ع) علاقمند هستند، دولت‌هاي عربي نيز به برقراري رابطه با ايران بي‌علاقه نيستند؛ ولي گاهي دچار ملاحظات سياسي مي‌شوند و مقامات كشورهاي غربي نيز مدام با سفر به اين كشورها تلاش مي‌كنند آنها را از هژموني ايران در منطقه ترسانده و نگران كنند.»
باقري در پاسخ به اين سوال كه اين ملاحظات كشورها را به سمتي غير از منافع كل منطقه و همسايگان مي‌برد و مصر كه كشوري داراي وزن عربي- اسلامي در منطقه است، اگر به درخواست ايران پاسخ مثبت مي‌داد آيا تمام موانعي كه براي ارتباط با اين كشور تاكنون وجود داشته است رفع مي‌شد؟ گفت:« اين امر نه تنها درباره مصر بلكه درباره‌ي هر كشور ديگري ائم از دوست، عرب و غير مسلمان قابل طرح است، منافع ملي نظام امروز ايجاب مي‌كند كه با تمامي كشورهاي جهان ارتباط داشته باشيم و اين روابط را براساس دوستي، محبت و منافع و مصالح خود تنظيم كنيم، وقتي مي‌گوييم رابطه با تمام دنيا، اين شامل آمريكا و مصر نيز مي‌شود. البته براي هر يك از دو كشور آمريكا و مصر ملاحظاتي داريم كه قابل طرح و بررسي است.»
وي با بيان اين كه به فرموده امام (ره) در سياست خارجي ما حق نداريم يك قدم تخطي كنيم و خارج از باورها و اعتقاداتمان برويم تصريح كرد:« مخاطبين شما بايد اين اطمينان را داشته باشند كه ما هم باورهاي فردي و ديني و اسلامي آنها را در مذاكرات همراه خود داريم.»
سفر احمدي نژاد به امارات و عمان
وي با اشاره به سفر اخير رييس‌جمهور كشورمان به امارات و عمان اظهار داشت:« چند روز قبل از اين سفر ديك چني، معاون بوش رييس‌جمهور آمريكا نيز با هدف ايجاد نگراني به اين كشورها سفر كرده بود؛ بنابراين ما نيز متقابلا بايد به اين كشورها سفر كرده و اين ترس و نگراني ايجاد شده را خنثي كنيم.»
معاون عربي - آفريقايي وزارت خارجه ادامه داد:« آنها مي ترسانند، ولي ما حرف از همكاري، امضاي توافقات امنيتي و پيمان مشترك دفاعي مي‌زنيم.»
وي اعلام كرد:« در اين سفر اصلا بحث اختلافات ميان دو كشور مطرح نبود، بلكه ما به دنبال راهي براي ارتقاي همكاري‌هاي دوجانبه بوديم، با امارات در خصوص سرمايه‌گذاري مشترك در زمينه گاز و برق و متقابلا سرمايه‌گذاري آنها در پارس جنوبي قرارهايي گذاشتيم و به دنبال اين هستيم كه از طرق مختلف مثل اعزام پرستار، پزشك و متخصصين ايراني به كشورهاي عربي و يا آموزش فني حرفه‌يي جوانان عربي همكاريهايمان را توسعه دهيم.»
باقري تاكيد كرد:« ما در ارتباط با كشورهاي عربي از موضع قدرت و درعين حال محبت وارد مي‌شويم و دست توطئه‌چينان را اگر كوتاه نكنيم، نقش آنها را حداقل كمرنگ مي‌كنيم.»
معاون عربي- آفريقايي وزارت خارجه در پاسخ به اين سوال كه چرا سه رييس‌جمهور قبلي تصميم گرفتند كه به امارات نروند؟ ولي آقاي احمدي‌نژاد تصميم مي‌گيرد برود، آيا اين ناشي از تفاوت در ديدگاه هاست يا سياست خاصي پشت آن است؟ اظهار داشت:« اين ديدگاه در گذشته نيز وجود داشته است، ولي به دلايلي اجرايي نشده است و حالا اين سوال ما نيز هست كه چرا نرفتند؟ كار ما درست بوده است، البته برخي از دولتمردان گذشته(دولت قبل) اين مساله را اذعان دارند و گفتند كه معتقد بودند بايد مي‌رفتيم.»
مذاكره با آمريكا
معاون عربي – آفريقايي وزارت خارجه با بيان اينكه ما براي مذاكره در هر جايي و با هر كسي به شرط اين كه منافع و مصالح ما را تامين كند مشكلي نداريم، درباره مذاكره با آمريكا درباره عراق گفت:« اين مذاكرات تنها درباره عراق است، مذاكره درباره مشكلات عراق است. اما در مورد آمريكا اگر ايران را به عنوان يك كشور مستقل، مهم صاحب نقش در منطقه بپذيرد، اموال بلوكه شده ما را باز گرداند و در امور داخلي ما دخالت نكند و اعتماد سازي كند، آن گاه ما مي‌توانيم در روابطمان با آنها تجديد نظر كنيم. ولي اين زمينه ها هنوز فراهم نشده است.»
وي اضافه كرد:« ما معتقديم كه آمريكايي‌ها در عراق بد عمل كردند و به جاي برقراري ثبات و امنيت، ناامني را در اين كشور افزايش دادند؛ اين موضوع را خود مسوولان آمريكايي نيز متوجه شده‌اند و اتهاماتي كه به ايران در خصوص دخالت در امور داخلي عراق و يا ارسال سلاح به اين كشور مطرح مي كنند نوعي فرافكني است تا شكست خود را به عهده ديگران بيندازند و آنها را مقصر جلوه دهند.»
باقري با بيان اين كه ما به دنبال تقويت دولت مالكي و دادن اداره امور به دست مردم و دولت عراق هستيم گفت:« بايد ديد كه آمريكا چه مطالبي را در اين مذاكرات مي‌خواهد عنوان كند.»
وي با اعلام اينكه مكان مذاكرات بغداد است، افزود:« به اعتقاد من خيلي نمي‌توان به آمريكايي‌ها دل بست؛ چرا كه آنها بيش از اين كه عمل كنند شعار مي‌دهند، چنانچه پيش از اين در مورد افغانستان با آنها مذاكره وهمكاري كرديم ولي در پايان ما را در محورت شرارت قرار دادند.»
وي در پاسخ به اين سوال كه چه تضميني وجود دارد كه همان تجربه افغانستان تكرار نشود؟ گفت:« از نكات مورد توجه ما نيز همين است كه در اين مذاكرات به آنها متذكر شويم كه تجربه افغانستان نبايد تكرار شود، نانجيبي نكنيد!»
رفع اختلافات با كشورهاي عربي
وي با بيان اين كه ما در وزارت خارجه به دنبال اين هستيم كه ضمن تنظيم روابط با كشورها از موضع عزت، منافع جمهوري اسلامي ايران را حفظ كنيم، در خصوص رفع اختلافات به صورت ريشه‌يي با كشورهاي عربي به ويژه در مورد خليج فارس و جزاير سه گانه اظهار داشت:« در دنيا همواره اختلافات مرزي - ارضي كم نيست كه البته اختلافات ما با هيچ يك از آنها قابل مقايسه نيست، ما نام اين‌ها را اختلاف نمي‌گذاريم بلكه مي‌گوييم "سوءتفاهم" كه اين سوء تفاهم رفع شدني است.»
وي تاكيد كرد:« "خليج فارس" هميشه "خليج فارس" بوده است و در جزاير سه گانه نيز قوانين ايران اجرا مي‌شود، پرچم ايران را دارد و خارجي‌ها براي سفر به آنجا بايد ويزا تهيه كنند.»
باقري اظهار داشت:« ما معتقديم كه سوءتفاهم ايران و امارات از طريق مذاكرات قابل حل است و ما معتقد نيستيم كه تا اين سوء‌تفاهمات حل نشود نبايد يا نمي‌توان وارد همكاري در عرصه‌هاي ديگر شد.»
موضع تند كشورهاي عربي متحد آمريكا عليه متكي در اجلاس داووس
وي در خصوص مواضع تندي كه در سفر اخير متكي وزير امور خارجه كشورمان به اردن از سوي برخي كشورهاي متحد آمريكا مطرح شد، مبني بر اين كه مساله فلسطين يك مساله عربي است و ايران نبايد در آن دخالت كند، گفت:« اين مواضع اين گونه كه مطرح شده نبوده است و روزنامه‌ها آن را بزرگ كرده‌اند؛ ولي آن ملاحظات سياسي كه در برخي كشورهاي عربي وجود دارد باعث مي‌شود كه چنين موضع‌گيري‌هاي داشته باشند.»
وي با بيان اين كه ما شديدا با اين كه برخي (عرب يا غير عرب) بخواهند مساله فلسطين را انحصاري كنند، مخالفيم، گفت:« ما معتقديم كه مساله فلسطين يك مساله اسلامي است و در اين راستا اگر بخواهيم مسايل را به محافل بين‌المللي ربط دهيم اعلام مي‌كنيم كه جايگاه اين مساله سازمان كنفرانس اسلامي است كه اساس تشكيل آن حمايت از فلسطين بوده است.»
وي با بيان اين كه اين موضع گيري‌ها احتمالا ريشه در صهيونيست‌ها دارد، تاكيد كرد:« نبايد از اين امر غافل شويم كه نكند كه با اين حربه و ترفند كه مساله فلسطين يك مساله عربي است، فلسطين مظلوم حمايت توده‌هاي مسلمان در سراسر جهان را از دست بدهد.»
باقري با اشاره به اين كه نه تنها ما بلكه بسياري از كشورهاي عربي و غير عربي نيز با اين مساله مخالف‌اند گفت:« ما نسبت به طرح‌هاي صلح عربي نيز ملاحظه داريم؛ چرا كه معتقديم كه هر طرحي كه در رابطه با فلسطين تا كنون ارائه شده است، چون تامين كننده حقوق و خواست‌هاي ملت فلسطين نبوده است نتيجه نداشته است و اساسا هر طرحي كه بازگشت آوارگان فلسطيني، برگزاري رفراندوم و انتخابات براي برگزيدن سيستم و حكومت دلخواه آنان را در نظر نداشته باشد محكوم به شكست است.»
حمله اسراييل به لبنان و فلسطين
وي در خصوص خبرهايي كه مبني برحمله احتمالي اسراييل به فلسطين ظرف چند ماه آينده وجود دارد، اظهار داشت:« در جنگ 33 روزه ( تابستان گذشته) با حزب الله قدرت ميليتاريستي اسراييل به قدري شكسته شد كه در فاصله نزديك (در فاصله چند ماهه) نمي‌تواند براي پايه‌ريزي يك حمله جديد قد علم كند.»
وي در عين حال افزود:« از آنجايي كه ماهيت رژيم صهيونيستي توحش و هجمه است و همچنان پشت آن به حمايت‌هاي انگليس و آمريكا گرم است مي‌تواند چنين نيتي را داشته باشد و عمليات ددمنشانه‌اش را آغاز كند، ولي فعلا تواني براي اين كار ندارد.»
بيانيه برخي كشورهاي عربي در شرم الشيخ
باقري در خصوص بيانيه‌اي كه برخي كشورهاي عربي سعي كردند در اجلاس شرم الشيخ به تصويب برسانند كه در آن سرنگوني دولت نوري المالكي، تغيير قانون اساسي عراق و بازگرداندن بعثي‌ها به قدرت گنجانده شده بود همچنين رويكردي كه از ماه‌ها پيش به سركردگي عربستان، اردن و مصردر منطقه آغاز شده است، گفت:« اين‌ها را مي‌دانيم ولي به دنبال توسعه روابط با كشورهاي عربي – اسلامي هستيم.»
وي با بيان اين كه روابط ما با عربستان خوب است، ادامه داد:« ما نه تنها با تك تك اعراب مشكلي نداريم، بلكه همواره عرب‌ها را به يكديگر نزديك مي‌كنيم.»
باقري از دادن توضيحات بيشتر در پاسخ به اين سوال خودداري كرد.
وي تصريح كرد:« نامگذاري امسال با عنوان اتحاد ملي و انسجام اسلامي از سوي مقام معظم رهبري تاييدي است بر ادعاي ما براي توسعه روابط با كشورهاي اسلامي و عربي و تاكيدي بر اين كه اين امر را گسترش دهيم.»
باقري با بيان اين كه تمامي سفرهاي مقامات كشورمان به كشورهاي عربي و اسلامي در راستاي تاييد و تاكيد به فرموده رهبر معظم انقلاب است گفت:« اين اتحاد و انسجام بايد در داخل كشور نيز تقويت شود و به دنيا نشان دهيم كه ما به دنبال اتحاد و انسجام اسلامي هستيم.»
گفتوگو از خبرنگارايسنا: سميه مغني‌زاده
انتهاي پيام