مساله اتهام پرداختهاي غير قانوني شركت توتال فرانسه براي دستيابي به يك پروژه انرژي در ايران به قدري فضاي خبري اطراف اين شركت را پرحاشيه كرده كه فعاليتهاي مدير عامل جديد اين شركت را تا حدود زيادي تحت تاثير قرار داده است.
به گزارش خبرنگار انرژي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، وقتي با تماسهاي تلفني براي پيگيري اين خبر از دفتر تهران اين شركت چيز زيادي دستگير نميشود، نمايشگاه بينالمللي نفت تهران فرصت مناسبي است كه ميتوان رو در روي مسوولان توتال نشست و چند و چون مساله را از آنها جويا شد.
پير فابياني ـ مدير دفتر توتال در تهران ـ هرچند نسبت به ديگر مديران شركتهاي نفتي بينالمللي حاضر در تهران پاسخگوتر است، به هيچوجه حاضر نيست در اين خصوص اظهار نظر كند و معتقد است كه اظهار نظر در اين رابطه تنها در سطح مدير كل شركت توتال و مسولان وزارت نفت ايران امكانپذير است؛ با اينحال نشاني ميدهد كه در متن كامل گفتوگوي اخير مديركل توتال با نشريه اطلاعات نفتي - كه تنها يكروز پيش از برگزاري نمايشگاه تهران انجام شده است - مواضع توتال در اين زمينه عنوان شده است.
در اين متن، كريستف دومارژري ـ مديرعامل كل شركت توتال فرانسه ـ در اولين گفتوگوي خود از زمان تحقيقات قضايي فرانسه در خصوص پرداختهاي غير قانوني توتال به بعد، درخصوص چالشهاي فعاليت خود در شرايط سخت صحبت ميكند و آن را به عنوان يك واقعيت غير قابل انكار براي شركتهايي ميداند كه تلاش ميكنند به عرضه منابع انرژي به بازار بپردازند. او همچنين با تاكيد ويژهاي به سياستهاي توتال در ايران، افزايش هزينههاي پروژهها و همچنين قيمت نفت پرداخته است...
متن كامل گفتوگوي يادشده كه توسط نمايندگي شركت توتال در اختيار ايسنا قرار گرفته، به اين شرح است:
ـ اين طور گزارش شده كه وزارت دادگستري آمريكا و كميسيون اوراق بهادار اين كشور، تحقيقاتي را در خصوص توتال انجام ميدهند، آيا آنها از شما براي بازجويي دعوت كردهاند؟
ـ نه. هيچ بازجويي از من صورت نگرفته است؛ چندي پيش از ما سوالاتي شده بود، من هم شنيدهام كه قرار بوده از من براي چند پرسش دعوت شود، ولي هنوز چيزي از من درخواست نشده است.
ـ اگر از شما اين درخواست مطرح شود، آيا به آمريكا خواهيد رفت؟
ـ من مشكلي با اين موضوع ندارم و در آمريكا احساس راحتي ميكنم، اين مساله به اين موضوع بستگي دارد كه چه چيز پيش بيايد. اگر آنها بخواهند سوالاتي را مطرح كنند، اين مساله را بررسي ميكنيم، هرچند كه اين موضوع نيز اهميت دارد كه چگونه چنين پرسشهايي مطرح شود. من شفاف خواهم بود.
ـ شما در فرانسه نيز ماه گذشته براي دومين بار مورد سوالاتي قرار گرفتيد، وضعيت اين مساله به كجا رسيد؟
ـ اين موضوع در حال حاضر و در اين مرحله تنها يك رسيدگي و تحقيق است و بايد توجه داشت كه اين مساله در فرانسه با بسياري از ديگر كشورها متفاوت است، چراكه توسط يك قاضي سازماندهي ميشود كه رييس دادگاه تحقيقات قضايي است. در فرانسه پيش از آن كه طرح بررسيها بخواهد به مرحله مطرح شدن يا نشدن در دادگاه برسد، چهار تا پنج سال زمان خواهد برد؛ ولي مساله عجيب اين جاست كه برخي اين مسائل را بلافاصله به افكار عمومي ميكشانند. اين مساله در حال حاضر تنها يك پرونده در حال رسيدگي است كه به اين معنا است كه هيچ مسالهاي به جز چند پرسش صورت نگرفته است، ولي اين عادت بد و اين تمايل وجود دارد كه مردم را به اين سو سوق دهند كه باور كنند فردي كه با پرسشهايي مواجه شده است، قطعا مجرم است كه اين مساله واقعيت ندارد و قابل پذيرش نيست. من معتقدم كه اين افراد ميتوانند هرچه بخواهند بگويند، ولي بايد صبر كرد تا دستگاه قضايي كار خود را انجام دهد. بنابراين اين مساله به هيچ وجه تاثيري در تصميمگيريهاي توتال نخواهد داشت.
ـ شما پس از 36 ساعت توسط دستگاه قضايي فرانسه آزاد شديد، آيا اين مساله صحت دارد؟
ـ بله، صحت دارد و اين بخشي از رويكرد فرانسويهاست.
ـ آيا صحت دارد كه توتال رقمي معادل 60 ميليون دلار (40 ميليون يورو) بابت خدمات مشاورهاي به يك شركت ايراني پرداخت كرده است؟
ـ بله، صحت دارد و من در پاسخ به پرسشهايي كه از من صورت گرفت، صحت اين موضوع را تاييد كردم.
ـ و اين شركت به خانواده يكي از مقامهاي اسبق ايراني ارتباط دارد؟
ـ نظري در اين رابطه ندارم. من كاملا شفاف اعلام كردهام كه در رابطه با هيچ مسالهاي كه حقيقت نيست و تنها گمانهزني است، نظر نميدهم...
ـ آيا اين مبلغ پرداختي در ارتباط با قراردادي خاص بوده كه توتال اكنون امتياز آن را در اختيار دارد؟
ـ به صراحت بايد گفت كه اين پرداخت در رابطه با پارس جنوبي بود، ولي پرداخت غيرقانوني صورت نگرفته است.
ـ منظور شما اين است كه اين پرداخت به عنوان پرداخت اضافي براي امضاي قرارداد نبوده است؟
ـ بله؛ اين بخش از كاري است كه ما بايد براي فعاليت در كشوري مانند ايران انجام دهيم و هيچكس در ايران بهجز شركت ملي نفت ايران نميتواند راجع به اينكه قراردادي امضا شود يا خير، تصميم بگيرد. شايد براي بعضي افراد درك اين مساله مشكل باشد، ولي بايد توجه داشت كه ايران داراي دموكراسي و پارلمان است و هنگامي كه بحث قراردادي مطرح است، هيچ شخصي نميتواند مدعي باشد كه از اين قدرت برخوردار است كه قراردادي را امضا كند يا نكند. درست همانطور كه اگر كسي بگويد جورج بوش در آمريكا يا ژاك شيراك در فرانسه ميتوانند كسي را مجبور به امضاي قراردادي كنند، قابل قبول نيست.
در آن زمان ما سند اسقاط حق را براي ميدان پارس جنوبي داشتيم كه توسط دولت آمريكا امضا شده بود و بنابراين اين قرارداد حتي در ارتباط با حوزه صلاحيت قانوني آمريكا نيز كاملا تاييد شده بود. براي برخي از افراد درك تفاوتهاي موجود مشكل است. مردم با نگاههاي امروز به مسائلي كه مربوط به اواسط دههي 90 و مربوط به 10 سال گذشته است، مينگرند.
ـ اگر زمان را به سرعت جلو ببريم و در ارتباط با شرايط فعلي كه فشار به ايران بيشتر ميشود، از شما سوال كنيم، شما در حال پيگيري يك پروژهي بزرگ به نام پارس ال.ان.جي هستيد؛ آيا رويكردتان به اين پروژه با توجه به شرايط فعلي تغيير ميكند؟
ـ اتفاقات اخير هيچ چيز را تغيير نخواهد داد. توتال يك شركت عمومي است و بنابراين لازم نيست از هيچكس براي فعاليت خود اجازه بگيريم. ما تنها به قوانين احترام ميگذاريم.
ـ براساس برنامه قرار بود كه شما در سال 2007 به تصميمگيري نهايي براي سرمايهگذاري نهايي (FID) در پروژه پارس ال.ان.جي ايران برسيد؛ آيا فكر ميكنيد اين مساله در شرايط فعلي ميسر باشد؟
ـ براي اجراي يك پروژه، ابتدا بايد تمام جوانب آن كاملا مشخص شود و تمام موافقتنامههاي آن مورد توافق قرار گيرد كه در رابطه با اين پروژه در حال حاضر چنين نيست. ما اخيرا متوجه شدهايم كه هزينههاي پروژه احتمالا بسيار بالاتر از پيشبينيها خواهد بود. در حال حاضر نميتوان اين رقمها را اعلام كرد؛ چراكه هنوز رسما تاييد نشده است و بايد مورد بازبيني قرار گيرد. مسالهي ديگر هم شرايط جهاني است و ربطي به مسالهي مديرعامل توتال در رابطه با مراجع قضايي فرانسه ندارد. اين مساله بااهميت است، ولي ارتباطي با آنچه توتال انجام ميدهد، ندارد. ما آزاديم آنچه را كه براي سهامداران خود صحيح ميدانيم، انجام دهيم.
ـ و اين كار شامل ادامه دادن پارس ال.ان.جي ميشود؟
ـ قطعا اين مساله بخشي از تصميمگيري مديران خواهد بود كه شرايط موجود را زير نظر بگيرند و قطعا شرايط سال 1997 با شرايط فعلي متفاوت است. بنابراين اگر از من بپرسيد «آيا اين مسائل را در تصميمگيري خود لحاظ ميكنيد؟» پاسخ من «بله» خواهد بود. اين بخشي از تصميمگيري مديريتي خواهد بود. ولي تاكيد ميكنم كه اين مساله به شرايط بينالمللي ارتباط دارد و هيچ ارتباطي با پروندهي بخصوصي كه مورد بررسي است، ندارد.
ـ نظر شما راجع به نفت 70 دلاري چيست؟
ـ بازار، بازار است و متاسفانه ما قدرت تاثيرگذاري محدودي ـ حداقل در كوتاهمدت ـ بر بازار داريم. درست است كه برخي ميگويند "از لحاظ عرضه نفت با كمبودي مواجه نيستيم، بنابراين دليلي براي قيمتهاي بالا وجود ندارد"؛ ولي ازسوي ديگر هنوز مشكل ظرفيت توليد وجود دارد و در اين زمينه هيچ چيز تغيير نكرده است. از سوي ديگر اوپك قيمتها را تحت كنترل دارد و مساله ديگر هم مسائل ژئوپلتيك است.
ـ آيا فكر ميكنيد كه اقتصاد جهاني ميتواند به راحتي با قيمتهايي در اين سطح كنار بيايد، يا اين كه فكر ميكنيد خطراتي براي اين صنعت و مشتريان و مصرفكنندگان نفت وجود دارد؟
ـ همه اين مسائل به اين نكته بستگي دارد كه شما چه قيمتي را بالا بدانيد...
ـ آيا 70 دلار قيمت بالايي براي هر بشكه نفت نيست؟
ـ نه. اين قيمت تنها براي كشورهاي كوچكي كه قدرت مالي ندارند، بالا است و بايد توجه داشت كه براي اين كشورها هر قيمتي بالا است. تا جايي كه به اقتصاد جهاني ارتباط پيدا ميكند، شاهديم كه قيمت نفت تاثير بسيار اندكي داشته است و حتي در برخي موارد اين تاثير مثبت بوده است.
در برخي موارد شاهديم كه مصرفكنندگان سعي ميكنند به دليل آنچه كه قيمتهاي بالا ميدانند، ميزان مصرف خود را كاهش دهند و اين مساله خوبي است. اما هرچه قيمت نفت بالاتر باشد براي توليدكنندگان نيز مشكلاتي ايجاد ميشود؛ چراكه هزينههاي توليد نيز بالاتر ميرود و ريسك توقف يا تاخير پروژهها بالا ميرود؛ بنابراين قيمت بالاي فعلي ربطي به مساله عرضه و تقاضا ندارد. قيمت بالاي نفت به دليل هزينههاي بالاي توليد است كه اين مساله به اين معناست كه تا زماني كه شما رويكردي بلندمدت نداشته باشيد، نميتوانيد پروژهاي را آغاز كنيد.
ـ قيمت بلندمدتي كه توتال براي ارزشيابي پروژههاي خود از آن استفاده ميكند، چه قيمتي است؟
ـ بايد اول در نظر گرفت كه نفت 70 دلاري بالا است يا خير؛ وقتي كه طي چند سال گذشته از نفت 20 دلاري به 80 دلاري رسيديم قطعا رقم بسيار بالايي بود، چراكه اين افزايش قيمت بسيار سريع و آسيبرسان بود. اگر اين افزايش با روندي كندتر صورت ميگرفت، تاثير منفي هم نداشت، اما با اين وجود، اگر با توجه به تورم اين چند سال به بهاي نفت نگاه كنيد، هنوز اين محصول ارزان است.
ـ آيا هنوز معتقديد كه توليد بيش از 100 ميليون بشكه نفت در روز تقريبا غير ممكن است؟
ـ من امروز ميگويم كه اين تصوري خوشبينانه است؛ چراكه شرايط نسبت به سال گذشته تغيير كرده است.
ـ حرف نگفته ديگري باقي مانده است؟
ـ من نميخواهم كه اين گفتوگو اين احساس را القا كند كه همه مسائل در حال سخت شدن هستند و آينده بخش انرژي روشن نيست؛ براي اينكه اينگونه نخواهد بود. مهارتها، فناوري و توانايي فعاليت در كشورهايي كه كار در آنها چندان آسان نيست يك امتياز مثبت براي توتال است و نشاندهنده تعهد اين شركت براي عرضه نفت به بازارهاست. من بهشدت با كساني كه از شركتهاي نفتي به خاطر فعاليت در برخي كشورها انتقاد ميكنند، مخالفم. بايد از ما براي حضور در مكانهايي كه فعاليت در آن چندان آسان نيست، تشكر كرد...[!]
انتهاي پيام