عليرضا بهنام: دههي 80 دههي آشنايي مردم با نگاه جديد ادبي است
عليرضا بهنام اعتقاد دارد: شعر دهه 80 شعري است كه شاعران آن تحولاتي را كه در دهه 70 اتفاق افتاد، پختهتر دنبال ميكنند. اين شاعر در ادامه گفتوگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، تصريح كرد: قبل از اينكه درباره شعر دهه 80 صحبت كنيم، بايد ديد داريم شعر را به چه چيز تقسيمبندي ميكنيم. اينكه قرار باشد شعر در هر دهه، شعر خاص آن دهه باشد، دور از ذهن است؛ زيرا دهههايي را به عنوان نقطه عطف در اين كشور نام ميبريم كه در وضعيت فرهنگي، اجتماعي و سياسي ما تأثيرگذارند. وي افزود: ما در دو دهه دو نقطه عطف داشتهايم؛ يكي 28 مرداد كه نقطه عطفي براي دهه 40 شد و ديگر نقطه عطفي كه بعد از انقلاب به وجود آمد و باعث چرخشي در ادبيات ما شد. اما هنوز اتفاقي نيافتاده و شرايط سياسي، اجتماعي و فرهنگي ما با دهه 70 فرقي نكرده، تا شاهد تغيير گرايشها باشيم و به دنبال آن، ادبياتمان نيز تغيير كند. بهنام با بيان اين مطلب كه در دهه 80 بسياري از شاعران ما از مرحله اوليه آزمون و خطا خارج شده و راه مشخص خود را يافتهاند، ادامه داد: اين دهه، دهه تثبيت شاعران است و نوع شعر جديدي است كه به جامعه معرفي ميشود؛ درواقع دهه 80 دهه آشنايي مردم با نوع جديدي از نگاه ادبي است. او در عين حال اعتقاد دارد: شعر دهه 70 قابل جمع شدن در يك تئوري مشخص نيست، به اين دليل كه دهه 70 مبتني بر فلسفه زندگي است، كه در نگاه نخست كثرتگرا و نسبي است، زندگي را فرمولبندي نميكند و قاعده مشخصي نيز براي آن تعريف نميكند. اين موضوع در شعر هم صدق ميكند و شعر نيز از آن انديشه آبشخور گرفته است. ما در شعر تئوري مشخصي نداريم و شاعران از فرمول ميگريزند؛ بنابراين گرايشهاي مختلفي داريم كه ما را از تفكر پدرسالاري جدا و به سمت فضاهاي تجربي و كمتر شناختهشده ببرند، كه به هر كدام از اينها تفكرهاي جديدي الصاق شد، و پختهتر و دور از هياهو، كه در ابتداي تشكيل آن وجود داشت، به سمت تكامل ميروند. بهنام در ادامه گفت: شاعراني كه كارشان را از دهه 80 آغاز كردهاند، از آنجا كه از زمان ورود به ادبيات، غالب تفكر ادبيات جامعه به سمت دگرگوني انديشه بود، به اين نوع خلق ادبي گرايش يافته و تجربههاي بهتري را نسبت به تجربههاي اوليه ارايه ميدهند. به نظر كساني كه در دهه 70 بودند، توانستند سطح توقع را از ادبيات بالا ببرند و كساني كه ميآيند، قدري از راه را قبلا رفتهاند و كارشان سادهتر خواهد بود. انتهاي پيام