عليرضا قزوه - مسؤول برگزاري جشنواره‌ي بين‌المللي شعر فجر - به پرسش‌ها و ابهام‌هايي كه پيش‌تر درباره‌ي برگزاري اين جشنواره عنوان شده است، پاسخ گفت.
مسؤول بخش شعر دفتر شعر و موسيقي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي درباره‌ي اهداي اين جايزه ازسوي يك نهاد دولتي و تجربه‌هايي كه در اين زمينه داشته‌ايم، به خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، گفت: مگر جايزه‌ي غيردولتي هم داريم؟! همه‌ي اين جايزه‌ها و جشنواره‌ها دولتي‌اند و آخرش هم بودجه‌شان را از مراكز دولتي مي‌گيرند. ناشراني هم كه جايزه مي‌دهند، با بودجه‌ي دولتي و وام‌هاي كلان دولتي تامين شده‌اند و چيزي به‌عنوان غيردولتي نداريم. بعضي هم از شهرداري بودجه مي‌گيرند و مي‌گويند خصوصي هستيم؛ مگر شهرداري دولتي نيست؟ كساني هم كه با بودجه‌هاي كشورهاي ديگر به خارج از كشور رفت و آمد دارند، دولتي‌اند. مگر بودجه‌ي سفارت فرانسه، انگليس و آمريكا دولتي نيست؟! درواقع در كشور ما چيزي به‌نام جايزه و جشنواره‌ي خصوصي وجود ندارد.
او در ادامه همچنين متذكر شد: گذاشتن عنوان دولتي روي جايزه و جشنواره، توهين به نويسنده و شاعر است و اين كار را از طرف كساني مثل متوليان مطبوعات و خبرگزاري‌ها، توهين مي‌دانم. شخصا در جايي واسطه بودم تا براي يك جايزه كه ژست ضددولتي مي‌گيرد، بودجه بگيرم، و اگر حمايت دولت نباشد، همه‌ي اين جايزه‌ها و جشنواره‌ها نابود خواهند شد. كسي كه از كردستان عراق پول مي‌گيرد، دولتي است؛ نه شاعر جواني كه ته دنيا نشسته و شعر مي‌گويد و با گرفتن چند سكه، به او انگ دولتي مي‌زنند.
قزوه درباره‌ي بي‌توجهي جايزه‌ي كتاب سال به شعر و ادبيات داستاني، و اين‌كه متولي اين جايزه و جايزه‌ي بين‌المللي شعر فجر، يك وزارتخانه است، توضيح داد: سابقا توجه نداشته، اما امسال قرار است به شعر و داستان هم بپردازند. شعر فجر هم 27 سال نبوده و از امسال كارش را شروع كرده است. بودن اين جشنواره انگيزه ايجاد مي‌كند و شاعران در يك رقابت سالم به ميدان وارد مي‌شوند. بالأخره بخشي از بودجه هم بايد براي فعاليت فرهنگي صرف شود، كه اين حلال‌ترين بودجه است.
وي درباره‌ي اين‌كه اين جايزه چقدر تلاش دارد تا در سطح ملي و با توجه به طيف‌هاي مختلف برگزار شود، گفت: يكي از موضوعات ما شعر ميهني و خليج فارس است، در كنار تقسيم‌بندي‌هايي مانند سنتي، آزاد و نيمايي، محلي و بومي، فارسي‌زبانان، آييني، ترجمه (فارسي به زبان‌هاي ديگر)، شعر جوان، كودك و نوجوان، طنز، ترانه و تصنيف، 10 تيم داوري در 10 استان شعرخيز شامل تمام طيف‌ها و سليقه‌ها، بررسي آثار را برعهده خواهند داشت. براي انتخاب روش‌ها هم نظر 100 شاعر و منتقد را لحاظ كرده‌ايم.
او در ادامه يادآور شد: در مقايسه با ديگر جشنواره‌هاي فجر، تنها جشنواره‌ي شعر فجر است كه به استان‌ها مي‌رود. شاعران خارجي مدعو را به استان‌ها مي‌بريم و دست‌كم در چهار استان برنامه خواهيم داشت.
قزوه همچنين با بيان اين‌كه اين همه سال به شعر كم‌لطفي شده است، خاطرنشان كرد: ادبيات در همه‌ي اين سال‌ها جبهه‌بندي زيادي داشته، ولي ما اين توانايي را داريم كه روشنگري كنيم و اشكال‌ها را هم بگيريم.
اين شاعر سپس در پاسخ به برخي انتقادهاي مطرح‌شده، به خبرنگار ايسنا گفت: اگر من متولي شعر شوراي شعر و موسيقي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي هستم، با مجوز دادن اين وزارتخانه به كتاب‌ها كاري ندارم، و شايد حتا به برخي شيوه‌ها معترض باشم و سخت‌گيري را براي برخي افراد لازم ندانم؛ ولي به اخلاق در جامعه معتقدم. خيلي از نويسندگان و شاعران ما بيماري دارند. وقتي كسي بيمار است، نمي‌تواند جامعه را درمان كند و من چون با اين طيف زندگي كرده‌ام، آن‌ها را مي‌شناسم.
او افزود: نظارت صحيح كه خانواده‌ي ايراني به آن معتقد است، بر روي كتاب‌ها بايد وجود داشته باشد و نه از نوع سليقه‌هايي كه بعضي‌ها دارند. اتفاقا روي جامعه‌ي ما از لحاظ اخلاقي بايد كار شود. بعضي‌ها فساد را رواج مي‌دهند كه بايد جلو آن‌ها گرفته شود. در دفتر شعر و موسيقي هم بعضا شعرهايي مي‌آيد كه از بدترين نوع روابط حرف مي‌زنند. آيا جامعه‌ي ما اين‌قدر بي‌بند و بار شده، با پنج‌هزار سال تمدن و گذشته‌ي درخشان؟! پس معتقدم اتفاقا درباره‌ي اين‌طور مسائل سخت‌گيري هم شود؛ اما سليقه‌ي سياسي را قبول ندارم.
قزوه در عين حال گفت: نمي‌دانم بخش كتاب وزارت ارشاد با چه سليقه و تفكري كار مي‌كند. نمي‌خواهم هم دفاع يا رد كنم. بنده متولي اين قضيه نيستم. اما معتقدم به‌عنوان شاعر دست به‌دست هم دهيم، در جشنواره هم ثابت مي‌كنيم به همه‌ي سليقه‌هاي ادبي احترام مي‌گذاريم. الگوي ما مولي علي (ع) است كه درباره‌ي شاعران روزگار خودش كه از همه‌ي جناح‌ها بوده‌اند، آن‌گونه صحبت و رفتار كرده‌اند. در جشنواره‌ي شعر فجر هم ملاك ما مولي علي (ع) است، و مي‌گرديم و به شعر خوب جايزه مي‌دهيم.
وي در پايان صحبت‌هايش متذكر شد: به آزادگي در خود شعر و شاعر معتقدم. يك شاعر مي‌تواند در طيف معتقدان به جمهوري اسلامي باشد و اعتراض هم بكند و حرفش را بزند، و درواقع شخصيت آزادي داشته باشد.
انتهاي پيام