با اكوتوريسم ايران (5) كرمان دياري براي سفر به اعماق سنگها و بيابانها
كرمان اين ديار بياباني واقع شده در دل كوير برخوردار از جاذبههايي است كه هر بينندهاي را به تعجب وا ميدارد. چرا كه منطقهي بياباني و كويري كرمان از قديميترين مناطق ايران است كه دورهي تاريخي آن به هزارهي چهارم قبل از ميلاد مرسيده و از اين حيث جاذبههاي بيشماري را در خود جا داده است. به گزارش ايسنا، كرمان عليرغم كويري بودن داراي چشمههاي متعدد آب معدني و چندين رودخانهي بزرگ است كه از جملهي آنها ميتوان به رودهاي حوزهي جازموريان، آبريز نمكزارهاي مركزي، چشمهي حسينآباد، قلعه عسكر، قاسمآباد، پاچنار، بوجان، حوضنو، اين استان علاوه بر غناي چشمهها و آبهاي معدني داراي مناطق حفاظت شده و شكارگاههاي مختفي است كه از آن جمله ميتوان به مناطق حفاظت شدهي خبر و ارزوئيهي بافت اشاره كرد كه داراي پرندگان بينظيري چون؛ كبك، تيهو، سينه سياه و انواع قوش، شاهين و كبوتر وحشي است. علاوه بر انواع پرندگان شكارگاههاي كرمان حيواناتي مانند؛ يوزپلنگ، گرگ، روباه، خرس سياه، شغال، خرگوش، انواع مار، كل، بز، ميش و قوچ را در خود جاي داه است. از جمله تفرجگاههاي ييلاقي اين استان نيز ميتوان به تفرجگاه ماهان، جوپار، رلين، كوهپايه، مسكون و باغسنگي اشاره كرد كه معمولا با استقبال بازديدكنندگان مواجه ميشوند. فضاي روستايي استان كرمان هم از معدود فضاهاي روستايي ايران است كه امكانات و جاذبههاي طبيعي فوقالعادهي شگرفي را بويژه در ييلاقات و روستاها به نمايش گذاشته است. از جملهي اين روستاها ميتوان به روستاي دوساري با كوههاي آهكي و باغات و مركبات و بهارنارنج اشاره كرد. از ديگر روستاهاي تاريخي و جذب كرمان ميتوان به روستاي بروات، باغ دشت، شهداد، سه كنج، سيرج، پاريزو روستاي تاريخي ميمند با معماري و ساختار ويژه اشاره كرد. در تاريخ اين روستا را محل مردگان مينامند چراكه در آن دژي است دخمهاي كه محل دفت مردگان است. ارگ جديد بم در جوار ارگ قديم بم مجموعه توريستي ارگ جديد احداث شده است.شهرك عظيم و مدرن ارگ جديد با برخورداري از پيشرفتهترين تجهيزات به يك دهكده توريستي مدرن باتاسيسات رفاهي و فضاهاي تفريحي متعدد تبديل شده است. ساختمانهاي اين دهكده در مساحتي معادل 6هكتار ايجاد شده است. در اين دهكده انواع واحدهاي مسكوني و خدماتي منطقه كوير به شكل سنتي خوداحداث گرديده با ايجاد چند باغ ايراني بر جذابيت آن افزوده شده است. در اين باغها مكانهايي براي اقامت وتفرج جهانگردان پيش بيني شده است. دشتها و کويرهاي کرمان استان كرمان با توجه به ويژگيهاي زمين ساختي و طبيعي، دشتهاي مرتفع و فضاهاي كويري گستردهاي داردكه برخي از آنها همچون دشتها و مناطق ييلاقي مورد استفاده تفرجگاهي قرار ميگيرند. دشتهاي شهداد و بم و جيرفت بسيار كم ارتفاع هستند و حداكثر 2100 - 1300 متر ارتفاع دارند. كوير وسيع لوت و نمكزارهاي آن قسمت عمدهاي از شمال شرقي استان را اشغال كردهاند. قسمتهايي از شمال غربي استان را نيز نمكزارها تشكيل دادهاند. كويرهاي ايران جذابيتهاي ويژهاي دارند. آب و هواي كوير حداقل براي نيمي از سال مطلوباست. آسمان پر ستاره كوير ديدني و شگفتانگيز است. سكوت محض، مناظر و چشماندازهاي بديع،سرابهاي اغواكننده، زمينهاي سياه و سفيد، خاكهاي برآمده، موزائيكها و لايههاي نمكي و ساير مناظرطبيعي و زيبا را ميتوان در كوير تماشا كرد. علاوه بر اين، كوير آثار تاريخي و باستاني متعددي مشتمل بر كاروانسراها، كاخها، آب انبارها، قناتها، مراكز زيارتي و مذهبي و... را در دل خود جاي داده است كه نشاني از قدمت و ديرينگي زيست انسان در حواشي و محدودههاي آن است. ده بكري ده بكري از توابع شهرستان بم در دامنه كوه شيروجبال بارز واقع شده است. كوههاي آن ازدرختان جنگلي پسته، بادام و بادام وحشي پوشيده است. ده بكري در درهاي سرسبز و خنك واقع شده و ازدرختهاي گردو، بادام، صنوبر و... پوشيده شده است. در اين ده خانههاي ويلايي نسبتاً مدرني ساخته شده و درفصل تابستان جمعيت زيادي را به سوي خود جذب ميكند. كوه بنان مركز بخش كوه بنان از بخشهاي شهرستان زرند، هوايي خوش و طبيعتي زيبا دارد.ماركوپولو از اين منطقه ديدن كرده و از آينههاي بزرگي نام برده است كه در آنجا ساخته ميشد. كوه بنان بوسيلهراهآهن با تهران و كرمان و توسط راه آسفالته با زرند و كرمان ارتباط دارد و فاصله آن تا زرند 80 و تا مركز استان160 كيلومتر است. ييلاقات جوپار شهر ييلاقي جوپار در جنوب كرمان قرار دارد. اين ناحيه پاركي زيبا و باغهايي جالب وديدني دارد. مقبره مطهر امامزاده حسين (ع) كه گفته ميشود فرزند موسي بن جعفر (ع) است، در آنجا قرار دارد. جوپار ييلاق با صفاست و شهركي نسبتاً آباد به شمار ميرود. انگور جوپار بسيار مرغوب و معروف است. ييلاقات ماهان شهر ماهان در جنوب شرقي كرمان واقع شده است. در 6 كيلومتري جنوب ماهان باغيزيبا و بزرگ با ساختماني جالب وجود دارد. اين ساختمان زيبا و ويلايي به باغ شازده معروف است و در دورهقاجاريه بنا گرديده است. از جلو ساختمان باغ شازده بطرف در ورودي شيب تندي است كه با استفاده از اينشيب در ميان خيابان اصلي باغ حوضچههاي متعددي ساختهاند. اطراف اين محوطه را انواع درختهاي بلند ازجمله سرو و سپيدار پوشانده است. در سال 1370 به مناسبت بزرگداشت خواجوي كرماني اين باغ كاملاً مرمتشد. ضمناً يك باب مهمانسراي جهانگردي بسيار زيبا و سنتي نيز در مركز شهر ماهان احداث شده است. ميمند روستاي ميمند واقع در استان كرمان تنها يك نمونه از اين جاذبههاي گردشگري است . اين روستاي باستاني كه با شماره 4135 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده، از معدود موارد معماري صخرهاي است كه به شكلي گسترده در تمامي ساختار روستا استفاده شده است. نمونههاي معماري صخرهاي هرچند كه در ديگر كشورها نيز به طور معدودي به چشم ميخورند؛ اما هيچكدام جاذبههاي فرهنگي، تاريخي و گردشگري ميمند را ندارند. به عنوان نمونه مهمترين شاخصه اين روستا در مقايسه با مواردي چون دهكده كاپادوكيهي تركيه، مسكوني بودن واحدهاي صخرهاي ميمند است كه اين خصوصيت در سايتهاي مشابه ميمند كمتر به چشم ميخورد. به عبارت ديگر زندگي هنوز معنا و بافت خود را در ميمند از دست نداده است. ميمند آنقدر زيباست كه وصف آن بينظاره ممكن نيست. به واقع ميتوان گفت كه ميمند، موازي تاريخ است، ميمند همزاد تاريخ و حتا قطب تاريخ است. به قول يكي از پژوهشگران: اگر به روستاي ميمند با فاصلهاي كمتر از نيمكيلومتر نگاهي بيافكنيم، به نظر ميرسد كه تاريخ را از دوران استوانهاي عميق نظاره ميكنيم. اين استوانه آن قدر هيجانانگيز است كه ما را هر چه حريصتر به درون خود ميخواند و غرق نشته تاريخمان ميگرداند. به عبارت ديگر نظر به ميمند يعني نظر به تاريخ و قرنها زندگي مردم عادي به صورت قابل لمس و درك براي كساني كه به تاريخ و گذشته و مسائل آن علاقمند هستند. ميمند، جايي است كه تاريخ در آن ورق نخورده است؛ ولي تاريخ پر از ابهام. ميمند هر چند كه جزو ديدينيترين نقاط كرمان و حتي ايران به شمار ميآيد؛ اما با تاسف 2 دهه انزواي صنعت گردشگري باعث شده تا اين روستاي تاريخي، به لحاظ استانداردهاي گردشگري هنوز به مرحله رشد و بالندگي خود نزديك نشود. اما به تازگي براي توسعه گردشگري ميمند قرار شده كه طرح جامع گردشگري استان كرمان با انتخاب روستاي تاريخي ميمند، در اين منطقه اجرا شود. حوزه آبريز نمکزارهاي مرکزي استان کرمان از رودخانههاي اين حوزه ميتوان فهرج رود و تهرود را نام برد. شاخههاي ديگر آن عبارتند از: لالهزار، رودشور، رفسنجان كوسك، چاري، ماهرنگ و كسك . درياچه هامون جازموريان ، استان کرمان درياچه مهّم استان كرمان، هامون جازموريان است كه ميزان آب و وسعت آن متغير است و جزو درياچههاي دائمي بشمار نميرود. رودخانه هليل رود از طرف غرب و رود بمپور از جانب شرق به ايندرياچه ميريزند. چاله لوت واقع در شمال شرقي كوههاي كرمان را هم ميتوان يكي از آبگيرهاي منطقه بهشمار آورد كه از خشكترين و كمآبترين حوزههاي آبريز ايران است. حاشيه غربي آن به علّت مجاورت باكوههاي كرمان به طور نسبي مرطوبتر از ديگر حواشي آن است. رودشور در شمال بيرجند و رودشور گز درجنوب آبگير از مهّمترين رودهاي چاله لوت هستند. اين درياچه در حد فاصل استانهاي سيستان و بلوچستان و كرمان واقع شده و حوزه آبريز بخش غربي آن، مناطقي از استان كرمان را مشتمل بر شهرستان بافت، كهنوج وسبزواران را در بر ميگيرد. درياچه جازموريان در واقع يك حوضچه تبخيري است كه محل تخليه تمامي زهكش منطقه و رودهاي هليل و بمپور و ديگر انشعابات فرعي رودهاي كوچك و فصلي موجود در حوزه است. اين درياچه فقط درسالهاي پرآب، چند ماهي داراي آب و در ساير اوقات كاملاً خشك است. درياچه جازموريان اين حوزه در حدود8300 كيلومتر مربع مساحت دارد و مشتمل بررودخانههايي است كه به درياچه هامون جازموريان ميريزند. مهمترين رودخانه اين حوزه هليل رود است كهشاخههاي مهمي مانند زردشت از گوفر، بافت از لالهزار، را بر از الفتح، طيل از كوه هزار و اسفندقه از ارتفاعاتاسفندقه به آن ميپيوندند و پس از مشروب نمودن اراضي جيرفت و شهرستان كهنوج وارد هامون جازموريان ميشود. مهمترين قابليت تفرجگاهي آن اطراف درياچه پشت سد جيرفت است انتهاي پيام