خواسته: «حوزه‌ي سياسي دانشگاه را به تشكل‌ها واگذار كنند»، دغدغه: «تسامح‌كاري در كارهاي غيرقانوني و سكوت مديران».
اين نظر «عبدالله گنجي» دبير شوراي تبيين مواضع بسيج دانشجويي دانشگاه‌هاي استان تهران است كه در مقطع كارشناسي ارشد رشته علوم سياسي دانشگاه آزاد واحد علوم تحقيقات تحصيل مي‌كند و 33 سال دارد.
دفتر گنجي در خيابان نوفل لوشاتو است. چون قرار بود كه گفت‌وگو يك ساعت بيشتر طول نكشد، سعي شد در همين مدت به تعدادي از پرسش‌ها پرداخته شود تا شايد باقي پرسش‌ها بماند براي بعد.
گنجي در پاسخ به بيشتر پرسش‌ها قاطعانه از عملكرد بسيج دفاع كرد و معتقد بود بسيج هيچ آسيبي ندارد.
آن‌چه در پي مي‌آيد حاصل گفت‌وگوي خبرنگار ايسنا با عبدالله گنجي است:
ايسنا: بسيج دانشجويي چه نقشي را براي خود در فضاي سياسي دانشگاه متصور است و مهمترين تغيير رويكرد بسيج دانشجويي در حوزه‌ي سياسي در سال‌هاي اخير چه بوده است؟
گنجي: يكي از ويژگي‌هاي ممتاز بسيج اين است كه مي‌تواند در حوزه‌هاي مختلف اقدام كند ودانشگاه را اقناع كند، يك بعد آن سياسي است كه به علت ويژگي‌هاي مطالبه‌گري، آرمان‌خواهي، نقادي و عدالت‌خواهي دانشجو جوهره‌ي تشكل دانشجويي را تشكيل مي‌دهد كه البته به دليل چارچوب‌ها و ساختار بسيج، حوزه‌ي كاري‌مان مطالبه‌گري و نقادي است كه همان نور تاباندن در بخش‌هاي تاريك مديريت كشور و نقد قدرت است .
يكي از نقاط تمايز بسيج دانشجويي با ساير تشكل‌ها اين است كه ما منفعت خاصي را براي خود و تشكلمان نمي‌خواهيم و بيشتر جهت روشنگري، تقويت نظام و شفافيت عرصه‌ي مديريتي گام برميداريم .در سال‌هاي گذشته هم نشان داديم آن‌جايي كه بي‌عدالتي هست پافشاري مي‌كنيم.
در بسيج اصول ثابتي داريم كه حوادث زمان به آنها لطمه‌اي وارد نمي‌كند ولي تاكتيك‌ها و رويكردها را متناسب با زمان و مكان بررسي مي‌كنيم و اساس كارمان نياز نظام و خود دانشجويان است. در سال‌هاي اخير ارتقاي حوزه‌ي تئوريك بسيج دانشجويي مد نظرمان بود. يك جريان سازي كلي هم در محيط دانشگاه نسبت به انديشه‌هايي كه به نوعي معارض با انديشه‌هاي ديني وانديشه‌هايي كه مبناي نظام ما هستند، در حوزه‌ي عمومي دانشگاه به آنها پرداختيم. يكي از حوزه‌هاي جدي كه به صورت مصداقي در سال‌هاي اخير با جديت به آن پرداختيم، گراميداشت روز دانشجو بود كه در سال 83 بسيار برجسته بود و در 27 دانشگاه در تهران برنامه داشتيم كه مهمترين آنها در دانشكده‌ي فني دانشگاه تهران بود، همان دانشكده‌اي كه حادثه‌ي 16 آذر در آن اتفاق افتاده بود. لذا يكي از كارهاي بسيار مهمي كه براي بعضي‌ها سخت تمام شد كه بسيج دانشجويي به اين حوزه‌ها پرداخته، همين گراميداشت مراسم‌هاي دانشجويي بود.
ايسنا: آيا رويكرد بسيج دانشجويي در دانشگاه در دوره‌ي دولت آتي دچار تغيير خواهد شد؟
گنجي: جنبه‌اي كه به حوزه‌ي قدرت و دولت يعني عدالت‌خواهي مربوط مي‌شود به مسير خود ادامه خواهد داد. براي ما مهم نيست چه جناحي در راس دولت است، ما مطالبه‌ي خود را خواهيم داشت. رويكرد كلي ما نقد منصفانه و مطالبه‌گري است. اگر انديشه‌هاي سكولاريستي و وارداتي و غيربومي بخواهند عرصه‌ي دانشگاه را جولانگاه خود قرار دهند، منطق خود را در اين حوزه سرمايه‌گذاري خواهيم كرد.
ايسنا: مهمترين دغدغه‌ي بسيج دانشجويي در عرصه‌ي سياسي دانشگاه‌ها چيست؟
گنجي: دغدغه‌ي هميشگي ما در محيط دانشگاه اين بود كه مديريت آموزش كشور سياسي بشود و هميشه از اين بر حذر بوديم و آن را نقد كرديم و معتقديم حوزه‌ي مديريت وزارت علوم بايد علمي و كارشناسي و مديريتي باشد و نسبت به مسايل سياسي جهت‌گيري داشته باشد چرا كه اين امر تقليل جايگاه وزارت علوم است در حاليكه بايد مديريت وزيني باشد كه كار جنبش نرم‌افزاري و توليد علم را بكند كه مهمترين دغدغه مسيولين نظام است و حوزه‌ي سياسي را به تشكل‌ها واگذار كنند تا از پايين رشد كنند. تسامح‌كاري در كارهاي غيرقانوني و سكوت مديران از دغدغه‌هاي ما بوده است. تشكلهاي دانشجويي بايد كارشان را بر اساس قانون بكنند.
ايسنا: پاسخ شما به اتهامات يا انتقاداتي كه برخي به بسيج دانشجويي وارد مي‌كنند، از جمله «شبه نظامي بودن»، «ساختار غيردموكراتيك» و «عملكرد جناحي» چيست؟
گنجي: وقتي امام(ره) دستور تشكيل بسيج دانشجويي را دادند جنگ تمام شده بود. در ماموريت‌هايي كه ايشان مشخص كردند هيچ موضوع نظامي نيست و از جهت متولي بسيج، امام(ره) گفتند كه مديريت بايد يكپارچه باشد ولي هيچ جا سراغ نداريد كه ما در دانشگاه كار نظامي كرده باشيم، بلكه سيستم كاري ما بر اساس آيين‌نامه‌ي شوراي عالي انقلاب فرهنگي است و با ابلاغ شخص رييس‌جمهور صورت مي‌گيرد. اين اتهام براي جلوگيري از ورود بچه‌ها به بسيج است. اين انگ را كساني مي‌زنند كه اعتقادي به نظام ندارند. در هر صورت كاركرد نظامي نداريم و ممكن است با بسيج ديگر اقشار كه كار نظامي دارند همانندسازي مي‌شود.
در مورد «عملكرد جناحي» هم دو طرز تفكر در كشور ما حاكم است. هر طور كه عمل شود احساس مي‌كنند به يكي از اين دو گرايش داريد. ما در بسيج پنج اصل داريم، هركه مقابل اين پنج اصل بايستد مقابل ماست (حكومت ديني، ولايت فقيه، شخص امام(ره) و انديشه‌هاي ايشان، جمهوريت، قانون اساسي). انديشه‌اي كه ما را متهم به جناحي‌گري مي‌كنند داخل نظام نيستند. ابايي نداريم كه اين‌طور به ما بگويند، ما در همين اتهامات توانستيم رشد كنيم. عملكرد بسيج مشخص است، اينها حربه‌هايي است كه براي بيرون كردن بسيج از صحنه استفاده مي‌شود. شأن بسيج را بالاتر از آن مي‌دانيم كه از جناحي حمايت كند. ايرادي هم كه در انتخابات به ما وارد كردند اين بود كه چرا ناظران بسيجي‌اند؟! در حالي كه بدنه‌ي كشور ما بسيجي است.
در مورد «ساختار غيردموكراتيك» هم بايد بگويم در بسيج دانشجويي انتخابات هر يك سال تا 18 ماه برگزار مي‌شود. البته بستگي به نظر اعضا و ميزان تحصيلات هم دارد. انتخابات در دانشكده‌هاي بزرگ بيشتر انجام مي‌شود و وقتي با هم توافق داشته باشند، انتخابات برگزار نمي‌كنند.
ايسنا: در حال حاضر گفتمان غالب در بسيج دانشجويي چيست؟ عدالت، آزادي يا معنويت؟
گنجي: مبناي كار ما معنويت است ، بسيج منهاي معنويت بسيج نيست وميتواند مثل تشكلهاي ديگر در يك سير تاريخي منحرف شود معنويت گفتمان داخلي ماست و نمود بيروني هم دارد ولي در حوزه‌ي اجتماعي گفتمان اساسي ما مطالبات باقي مردم است كه عدالت است.بسيار خوشحاليم كه مسير مردم هم در انتخابات همان مطالبه‌ي بسيج دانشجويي بود.البته عدالتي كه ما به دنبالش هستيم مبناي وحي دارد و در آموزه‌هاي ديني ما آمده است است. از نظر ما عدالت فقط معيشت نيست كه توزيع فرصت‌ها در حوزه‌ي اجتماع، توزيع قدرت در حوزه‌ي سياست و در حوزه‌ي اقتصاد، توزيع ثروت را نيز شامل مي‌شود.
ايسنا: نظر شما درباره‌ي فضاي فعاليت سياسي دانشجويان در دانشگاه‌ها چيست و چه انتظاري براي تحقق اين خواست از وزير علوم دولت آتي داريد؟
گنجي: در حوزه‌ي دانشگاه معتقديم اگر تشكل‌ها به اساسنامه معتقد باشند، قانونمند حركت كنند و مديريت وزارت علوم و دانشگاه وارد مسايل تشكل‌ها نشوند، وضعيت سياسي بهتر خواهد شد و اگر اين سه مولفه رعايت شود مديريت وزارت علوم هم مي‌تواند پاسخ‌خواهي كند.
ايسنا: نظر شما درباره‌ي تشكيل ستاد حفاظت اجتماعي در دانشگاه‌ها چيست؟
گنجي: در جريان نيستم.
ايسنا: تحليل آسيب‌شناسانه‌ي شما درباره‌ي مواضع و نوع عملكرد بسيج دانشجويي را در انتخابات اخير بگوييد.
گنجي: اولين تشكلي بوديم كه زود وارد حوزه‌ي انتخابات شديم. از مهر ماه گذشته با كانديداها ديدار كرديم، آنها را به عرصه‌ي دانشگاه آورديم و مرتبا مواضعمان را اعلام كرديم. مسوولان بسيج هيچ‌كدام به دنبال كانديداي خاصي نبودند و در ستاد هيچ‌كدام هم فعاليت نمي‌كردند. با اين حال بسيار موثر بوديم؛ چون بچه‌هاي بسيج به دنبال منافع نبودند.
ايسنا: آقاي گنجي! اين تحليل آسيب‌شناسانه است؟
گنجي: در بسيج هيچ آسيبي نمي‌بينيم.
ايسنا: نظر شما درباره‌ي تعامل دانشگاه و نهادهاي دولتي با تشكلهاي دانشجويي براي برگزاري مراسم، راهپيمايي‌ها و تجمعات در اين دوره چيست؟ و چه انتظاري از اين لحاظ از دولت آتي داريد؟ برخي تشكلهاي دانشجويي منتسب به اصلاح‌طلبان در دولت خاتمي در اين‌باره با مشكل مواجه بودند اما بسيج دانشجويي مشكل نداشت. پيش‌بيني شما از نحوه‌ي اين تعامل در دولت آتي چيست؟
گنجي: وقتي تشكلهاي دانشجويي درباره‌ي منافع ملي يا مطالبات مردم خواست‌هايي دارند توقع داريم همكاري كنند، در اكثر موارد هم همكاري كرده‌اند، به ويژه در مسايل هسته‌يي و جهاني. پيش‌بيني مي‌كنم دولت آينده اين مسير را ادامه دهد، تشكل‌هايي كه با دولت فعلي مشكل داشتند اگر همين مسير را ادامه دهند با دولت آينده هم مشكل خواهند داشت. همين افراد تز عبور از خاتمي را مطرح كردند كه حتي فراتر از قانون اساسي و منافع ملي بود، طبيعي است ادامه‌ي فعاليت به چنين تشكلي دچار اشكال مي‌شود؛ چرا كه مسيري نيست كه اساسنامه‌شان مي‌گويد. برخي تشكل‌ها در اين دوران، مسير اصلاح‌طلبي مدنظر رييس‌جمهور را طي نكردند و شتاب زيادي گرفتند. اميدواريم با بازنگري و پيامي كه از انتخابات گرفتند مسير بهتري را در پيش بگيرند تا با هم همكاري كنيم.
ايسنا: نظرتان درباره‌ي فضاي سياسي دانشگاه آزاد چيست؟
گنجي: هويت جنبش دانشجويي و جايگاه شخصيتي دانشجو در دانشگاه آزاد شكل نگرفته است و همين باعث شده مديريت اين دانشگاه سيال و راحت نباشد و اين به ساختار و موقعيت‌هاي دانشگاه آزاد برمي‌گردد. مهمترين مشكل آن نيز اين است كه فضاي فرهنگي و جنبشي شكل نگرفته است.
گفت‌وگو از خبرنگار ايسنا: «الهه حميدي‌كيا»، دبير خبر: «علي‌اصغر شفيعيان»
انتهاي پيام