نوروز 84 به كجا سفر مي كنيد؟/21/ كندوان، رويايي ديگر از بهشت ايرانزمين
كران‌هاي مخروطي شكل دامنه‌ي كوه‌هاي سهند براي گردشگران داخلي و خارجي، يادآور يكي از بهترين مناظر طبيعي و تاريخي ايران است، چراكه اين دامنه، روستاي تاريخي و توريستي كندوان را در دل خود جاي داده است. به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) كندوان با اشكال و بافت‌هاي معماري باستاني خود، از جمله نمونههاي منحصر به فرد بناهاي صخره‌اي در جهان است كه در نزديكي شهر تبريز در دامنه كوه‌هاي زيباي سهند واقع شده است. جاذبه‌هاي اين روستاي تاريخي به گونه‌اي است كه مشاوران سازمان بين‌المللي گردشگري از ديدن آن به وجد آمده و كندوان را يك اثر جهاني دانستند. دره شمالي - جنوبي سرسبز كندوان، يكي از خوش آب و هواترين و زيباترين نقاط كوهستاني ايران به شمار ميرود كه علاوه بر نهري بزرگ، داراي چشمههاي آب معدني نيز مي‌باشد كه اين چشمه‌ها، داراي خواص پزشكي بوده و در دفع سنگ كليه نيز با تاثير شناخته شده‌اند. معماري صخره‌اي كندوان حاكي از صحنه‌هاي مبارزه و جدال انسان با طبيعت و در خدمت گرفتن صخره‌هاي طبيعت است. در معماري معمولي به وسيله مصالح ساختماني گچ، آهك و خشت هيات اصلي بنا به وجود مي‌آيد؛ در صورتي كه در معماري صخره‌اي، فضاي مورد نظر در درون توده سنگ‌ها هويدا مي گردد و سنگ طبيعي نيز مانند كالبد بناها ، قشري مستحكم در اطراف اين فضا ايجاد مي كند. با توجه به ارزش توليدي فوق‌العاده كندوان، چرا نبايد در اين منطقه بكر و طبيعي سرمايه‌گذاري كنيم؟ اين پرسش را حسن سربخشيان در پايان‌نامه‌اش در رشته عكاسي با موضوع تئوريك و عملي «بررسي پيرامون ويژگي‌هاي طبيعي، جغرافيايي، تاريخي و جاذبه‌هاي توريستي» مطرح كرده است. به گزارش خبرنگار ايسنا در اين پايان‌نامه درباره ويژگي‌هاي طبيعي، جغرافيايي و گردشگري كندوان تحقيقات جامعي صورت گرفته است، در ابتدا زندگي در غارها و سابقه آن در جهان، همچنين مغاره‌هاي ثبت شده در فهرست ميراث جهاني را شرح داده شده و سپس در فصل دوم به زندگي در غارها و سابقه آن در ايران اشاره شده است. سربخشيان، بعد از مطالعات غارهاي جهاني، با يك اشاره نمادين به سابقه سكونت ايرانيان در غار به بحث و بررسي دربارة جغرافياي تاريخي، عكاسي در كندوان، آب و هوا، معماري داخلي، تيپولوزي مسكن، محلات و آداب و رسوم محلي پرداخته است. وي در ارتباط با جاذبه‌هاي توريستي اين محل در مقايسه با دره گورمه در تركيه مي‌نويسد: از نظر معماري فضاهاي روستاي كندوان با فضاهاي روستاي گورمه شباهت زيادي دارد و شكل‌ها و عملكردها يكي است. با اين تفاوت كه در گورمه، فرهنگ مسيحي سبب ايجاد فضاهاي مذهبي فراوان شده و از هنر نقاشي و حجاري بهره فراواني گرفته شده است، اما كندوان صرفا داراي فرهنگ روستايي است و مردم در آن زندگي مي‌كنند؛ در صورتي كه اغلب نقاط دره گورمه صرفا به يك منطقه خاص جهانگردي تبديل شده است. در اين پايان‌نامه دربارة بافت كندوان عنوان شده است: كندوان روستايي تاريخي و كم‌نظير در 22 كيلومتري جنوب اسكو در ميان دره‌اي باصفا و كنار رودخانه پرآبي به همين نام واقع شده و ارتفاع آن تا تبريز 62 كيلومتر است. روستاي كندوان با منظره بسيار جالب خود در دامنه جدا شده‌اي از كوهستان سهند قرار دارد كه سراسر ضلع شرقي دره را كه روستا در آن واقع شده، درختان بيد كوهستاني، گردو، نارون و بادام تشكيل مي‌دهد. صرف‌نظر از منظره زيباي روستا، منازل مسكوني كندوان نيز به شكل عجيبي با طبيعت سازگاري پيدا كرده و اكثر منازل در درون سنگ‌هاي مخروطي كه حاصل موتاسيون‌ها و تحولات زمين است، قرار دارد و درون اين منازل در گذشته‌هاي دور كنده شده و با افزايش تدريجي فضا، تقسيماتي درون آن‌ها صورت گرفته است. نگارنده پايان‌نامه در ادامه روستاي كندوان را يكي از مهمترين روستاهاي ايران دانسته كه از نظر شناخت علمي به كلي گمنام مانده است. طي سال‌هاي گذشته در خصوص تاثيرات سوء ورود گردشگران به اماكني چون كندوان، نگراني‌هاي زيادي ابراز شده و در اين شرايط به نظر مي‌رسد كه مهيا شدن كندوان براي بازديدكنندگان بايد طوري باشد كه به ميراث طبيعي آن خساراتي وارد نيايد تا زندگي اهالي كندوان نيز با شرايط كنوني سازگار مانده و روستاييان با پي بردن به اهميت آن در جهت نگه‌داري كندوان كوشا باشند. براي دستيابي به اين هدف، طرح مكان‌يابي توسعه روستاي كندوان به منظور احيا بافت قديم اين روستا از سوي اداره ميراث فرهنگي استان آذربايجان شرقي و بخش خصوصي آغاز شده است. بررسي‌ها نشان مي دهد، بافت قديمي روستاي كندوان كه يكي از زيباترين و منحصر به فردترين روستاهاي تاريخي كشور و تنها روستاي زنده صخره‌اي محسوب مي شود، هم اكنون با ساخت و سازهاي جديد در اين روستا كه متفاوت با بافت گذشته مي‌باشد، با تهديدي جدي رو به رو شده است. انتهاي پيام