عضو كميتهي علمي “سزامي”: دستگاه شتاب دهندهي الكترون طرح بينالمللي “سزامي” با مشاركت مهندسان ايراني طراحي ميشود
عضو كميته علمي پروژهي منطقهيي « سزامي» از مشاركت پنج مهندسي ايراني در طراحي دستگاه سينكروترون سزامي خبر داد. دكتر محمد لامعي در گفت و گو با خبرنگار سرويس علمي خبرگزاري دانشجويان ايران ( ايسنا)، اظهار داشت:طرح « سزامي» به تاسيس يك مركز بين المللي تابش سينكروترون در خاورميانه مربوط ميشود كه از چند سال قبل با نظارت سازمان يونسكو آغاز شده است. در اين طرح كه با مشاركت 11 كشور منطقه اجرا ميشود، يك دستگاه سينكروترون ( شتاب دهندهي الكترون) طراحي و طي پنج تا هفت سال آينده به بهرهبرداري خواهد رسيد. وي خاطر نشان كرد: پايهي اوليهي تاسيس اين مركز، يك ماشين سينكروترون مستعمل اهدايي دولت آلمان موسوم به « بسي» است كه مقرر بود با تغييرات جزيي در مركز تابش سينكروترون اردن نصب شود ولي بر اساس مطالعات بعدي، بخش هاي عمده اي از اين دستگاه غير قابل استفاده تشخيص داده و مقرر شد از آن تنها به عنوان بوستر تقويت كنندهي دستگاه شتاب دهندهي سزامي استفاده شود. عضو هيات علمي سازمان انرژي اتمي ايران در مورد ويژگي ها و كاربردهاي پرتو سينكروترون گفت: تابش سينكروترون از ذرات الكترون شتاب يافته ساطع ميشود كه شدت آن به اندازه زاويهي الكترونها با مسير بستگي دارد. پرتو ناشي از دستگاه شتابگر الكترون را ميتوان به يك «فلش» عكاسي با درخششي فوق العاده بيشتر تشبيه كرد كه گسترهي وسيعي از طول موج ها را گسيل ميكند. از اين پرتو علاوه بر تحقيقات بنيادي در پژوهش هاي كاربردي محيط زيست، شيمي، فيزيك، دارو سازي، زمين شناسي، زيست شناسي، نانومكانيك و حتي در بخش هاي مختلف پزشكي نظير آنژيوگرافي استفاده ميشود. عضو شوراي سزامي ايران در مورد وضعيت فعلي اين پروژه گفت: عمليات ساختماني احداث مركز تابش سينكروترون در اردن آغاز شده و قرار است در مرحلهي اول، ساختمان موقتي براي استقرار تزريق كنندهي ماشين كه يك شتاب دهندهي “ميكروترون” است احداث شود. طراحي عمدهي سينكروترون انجام شده و عمليات بازطراحي ماشين “بسي” اهدايي آلمان نيز كه مدتها قبل به اردن رسيده در آيندهي نزديك آغاز ميشود. اين دستگاه به نحوي بازسازي ميشود كه توان افزايش انرژي تزريقي تا 800 ميليون الكترون ولت را داشته باشد. دكتر لامعي در پايان با تاكيد بر تاثير فراوان راه اندازي مركز تابش سينكروترون سزامي در توسعهي علمي و صنعتي كشورهاي منطقه، جديترين مانع پيشبرد اين طرح را محدوديت هاي مالي و عدم همكاري كشورهاي عضو در پرداخت هزينههاي تعيين شده عنوان كرد و گفت: بودجهي سالانه سزامي در حال حاضر حدود 700 هزار دلار است كه هر كشور به طور متوسط بايد حدود 50 هزار دلار در سال پرداخت كند. بودجهي مركز تابش سينكروترون پس از راه اندازي به 2 تا 3 ميليون دلار در سال افزايش خواهد يافت كه تنها هزينهي برق آن بيش از يك ميليون دلار خواهد بود. با اين حال در همين مدت كوتاه آغاز طرح، پنج كارشناس جوان ايراني با بودجهي سزامي و يونسكو ازتخصصي ترين دورههاي آموزشي مربوط به دستگاه سينكروترون استفاده كرده اند و چند استاد و دانشجوي ديگر نيز در دانشگاههاي مختلف خارجي در حال گذراندن دوره هاي آموزشي ميباشند كه تنها هزينهي سالانهي اين دوره ها بسيار بيشتر از سهم پرداختن ايران است .بنابراين، ترديدي نيست كه در صورت تعامل هوشمندانه با اين طرح بين المللي، ميزان برخورداري ما از تسهيلات و مزاياي اين طرح بسيار بيشتر از اعتبارات مالي پرداخت شده خواهد بود. انتهاي پيام