انتخابات یکی از بارزترین عرصه های مردمسالاری و حق اساسی مردم در مشارکت سیاسی و در واقع سادهترین ابزار و مجرا برای تغییر در سیاستهای اداری کشور است. نظام جمهوری اسلامی از همان ابتدای شکلگیری و زمانیکه نهالی نوپا بود، کانون توجهات کشورهای غربی، رژیم صهیونیستی و آمریکا قرار گرفت و در طول ۴۵ سال گذشته به هر ریسمانی چنگ زدند تا از رشد این نهال نوپا و به ثمر نشستن آن جلوگیری کنند.
گاهی با تحمیل هشت سال جنگ در شرایطی نابرابر یا علم کردن سازمان مجاهدین خلق، گاهی با ترور تعدادی از شخصیتهای شاخص و ممتاز علمی، سیاسی و فرهنگی، گاه با تحریم و ایجاد شرایط سخت اقتصادی، گاه با جنگ نرم علیه باورها، اعتقادات و فرهنگ این مرز و بوم و گاهی هم با به شهادت رساندن کاپشن صورتی ها و ...
اکنون نیز بر روی انتخابات ۱۱ اسفند حساب ویژهای باز کردند و از ماهها قبل در تلاش هستند تا این انتخابات را بیاهمیت جلوه دهند و به مردم القا کنند که رأی شما تأثیری ندارد و حالا در آستانه برگزاری دوزادهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری به سراغ برخی از اساتید دانشگاه ملایر رفتیم تا دیدگاه آنها را درباره انتخابات جویا شویم.
رئیس دانشگاه ملایر در تشریح ویژگیهای یک نماینده خوب به خبرنگار ایسنا گفت: یک نماینده باید جایگاه نمایندگی را که یک جایگاه ملی است، به خوبی بشناسد. نماینده با رأی مردم انتخاب میشود و فرقی نمیکند از یک شهر کوچک یا بزرگ با چه تعداد رأی انتخاب شده باشد، در هر صورت باید بر علمکرد اجرایی واحدهای مختلف نظارت داشته باشد یا وزیران را استیضاح کند.
دکتر ابراهیم محمدیمنش، داشتن اطلاعات، علم و آگاهی کافی یا قابلیت استفاده از یک تیم کارشناسی و تخصصی و بهرهمندی از آنها را از دیگر ویژگیهای مهم یک نماینده برشمرد و افزود: با توجه به اینکه همه نمایندهها همشأن هستند و بین نماینده یک شهر کوچک با بزرگ هیچ تفاوتی وجود ندارد پس یک نماینده خوب میتواند از فرصتهای پیشرو برای رشد، توسعه و پیشرفت کشور استفاده کند.
اگر نمایندگان در قانون گذاری نقش خود را به درستی ایفا کنند، وضعیت کشور بهبود مییابد
وی به جایگاه ویژه یک نماینده در بُعد قانونگذاری اشاره و مطرح کرد: همه قوانین اجرایی ارگانها و قوای مختلف، قوانینی است که به تصویب مجلس رسیده پس اگر نمایندگان در قانونگذاری نقش خود را به درستی ایفا کنند و مؤثر واقع شوند، با وضع قوانین درست وضعیت کشور بهبود مییابد.
محمدیمنش، میزان توانمندی فرد، برنامههایی که ارائه میدهد، دیدگاه ملی فرد برای رفع مشکلات توانمندی علمی، تیم کارشناسی وی، عملکرد و سوابق گذشته، سلامت فرد از نظر اخلاقی و تقوایی و داشتن تعهد و تخصص را از دیگر ویژگیهای یک نماینده اصلح برشمرد و خاطرنشان کرد: برای بررسی تعهد و تخصص باید به عملکرد او رجوع کرد.
وی با تأکید بر اینکه افزایش مشارکت در انتخابات، اقتدار و جایگاه مجلس را تقویت میکند و میتواند در تصمیمگیریهای کلان، قانونگذاریها، نظارت و پیگیری موضوعات مؤثر باشد، گفت: وقتی یک نماینده توسط تعداد بیشتری از مردم انتخاب شود، به طور قطع انتخاب بهتری خواهد بود و بهتر میتواند نظرات مردم را در قانونگذاری اعمال کند.
به گفته این استاد دانشگاه، انتخابات صحنه حضور مردم و انتخاب فردی است که نظرش را میپذیرند، بنابراین هر چه این رأی بر مبنای بررسی و تحقیق باشد و به انتخاب یک فرد اصلح منتهی شود، یعنی مردم از ظرفیتی که قانون در اختیارشان قرار داده است، استفاده بهینه داشتهاند.
از هر برنامهای که منجر به شور و نشاط انتخاباتی شود، حمایت میکنیم
محمدیمنش ادامه داد: یک مسأله اصل حضور در انتخابات است و مسأله دیگر انتخاب فرد مناسب و اصلح، فردی که رأی سفید میدهد، بخشی از ایفای نقش، اختیار و جایگاه خود را در انتخاب نماینده مجلس و ایجاد یک مجلس مقتدر و قوی استفاده نکرده البته حضور او در انتخابات یک نقطه قوت و یک فرصت برای اقتدار مجلس است.
وی دانشگاهیان را نخبگان علمی کشور دانست و تأکید کرد: دانشگاهیان از جنبههای مختلف میتوانند در انتخابات نقش مؤثر داشته باشند که تقویت حضور حداکثری مردم در انتخابات، ایجاد فرصتهای شناخت نامزدهای انتخاباتی، ارائه راهکارها و روشهای ارزیابی، ایجاد شور و نشاط در جامعه، استفاده از ظرفیت دانشجویان در شفافسازی و ایجاد فرصت برای ارائه برنامه نامزدهای انتخاباتی از زمینههایی است که دانشگاه میتواند نقشآفرینی کند.
رئیس دانشگاه ملایر از تشکیل ستادی برای رسیدن به این اهداف در سطح دانشگاه خبر داد و گفت: از هر برنامهای که منجر به شور و نشاط انتخاباتی، انتخاب فرد اصلح و افزایش مشارکت در انتخابات شود، حمایت میکنیم.
ریشه اصلی نقایص و مشکلات اقتصادی، عدم حاکمیت شایستهسالاری در کشور است
یکی از اعضای هیأت علمی دانشگاه ملایر نیز با اشاره به تبیین اهمیت مشارکت در انتخابات توسط دانشگاه و دانشگاهیان گفت: دانشگاه به عنوان بخشی از قوه عاقله جامعه باید به تبیین اهمیت مشارکت و ویژگیهای انتخاب درست بپردازد چراکه دانشجو قشر بیدار جامعه است و بدون تعلق خاطر به ثروت و قدرت میتواند انتخاب درستی داشته و در انتخاب پیشرو باشد.
دکتر محمد دشتیمرویلی، دستاوردهای نظام در زمینههای مختلف علمی، پزشکی، عمرانی و .... را کارنامه درخشان انقلاب و پیشرفتهای قابل افتخاری دانست و مطرح کرد: با این حال نقایصی نیز در کشور وجود دارد و ریشه اصلی این نقایص و مشکلات اقتصادی که سبب گلهمندی مردم شده، عدم حاکمیت شایستهسالاری در کشور است.
وی تصریح کرد: در واقع برخی افراد برای جامعه تصمیم میگیرند و سیاستگذاری میکنند که شایسته سیاستگذاری، تصمیمگیری و اجرا در آن سطح نیستند پس راهکار رسیدن به شایستهسالاری، درست انتخاب کردن است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: اگر مردم مقید به شایستهسالاری در انتخاب خود باشند و نهادهای انتخابی کشور که عمدتاً نهادهای اصلی کشور هستند مثل مجلس شورای اسلامی، ریاست جمهوری، خبرگان رهبری و شورای اسلامی شهر و روستا را درست انتخاب کنند، به تبع آن در نهادهای انتصابی کشور مثل وزرا، استانداریها و فرمانداریها نیز شایستهسالاری به اتفاق خواهد افتاد.
انتخاب درست مردم به انتخاب درست در نهادهای انتصابی میانجامد
وی نقطه آغاز شایستهسالاری به عنوان راهکار عبور از مشکلات جامعه را انتخاب درست مردم در نهادهای انتخاباتی خواند و گفت: این انتخاب درست مردم به انتخاب درست در نهادهای انتصابی میانجامد. پس حاکم کردن شایستهسالاری بر جامعه به رفع مشکلات اساسی، چارهاندیشی و سیاستگذاری درست منتهی میشود.
این دکتری علوم سیاسی تأکید کرد: در تبیین اهمیت مشارکت میتوان گفت که جمهوری اسلامی به عنوان یک ساختار حکومتی در حکم یک ساختمان و بنایی است که معمار آن حضرت امام(ره) بودند اما این بنا با هر انتخاباتی که برگزار میشود در حال نوسازی و تجدیدنظر در ظاهر، مصالح و شکل است. اگر مصالح جدیدی که جایگزین مصالح قدیمیتر میشوند با مصالح محکمتر، انسانهای فرهیختهتر و سالمتر از نو بازسازی شوند، بنای فاخرتری خواهد شد و نفع آن در مجموع به کل جامعه میرسد.
وی همراهی دانشگاه و دانشگاهیان با منتخبان از طریق حضور در کارگروهها، اتاقهای فکر و کانونهای تفکر آنها به عنوان یک مشاور را یکی از اقدامات دانشگاه پس از برگزاری انتخابات برشمرد و بیان کرد: نقد عملکرد منتخبان یکی دیگر از وظایف دانشگاهیان پس از برگزاری انتخابات است که البته باید با یک نقد منصفانه و کارشناسی مسیر حرکت منتخبان را آسیبشناسی کنند.
دشتیمرویلی، دادن رأی سفید را در تضاد با فلسفه برگزاری انتخابات خواند و گفت: فلسفه انتخابات حرکت به سمت شایستهسالاری است؛ انتخابات به دنبال نو کردن بنا است تا انسانهای توانمند و شایستگان به دست مردم نهادهای مدیریتی را به دست بگیرند.
وی ادامه داد: وقتی رأی سفید بدهیم یعنی هیچ انتخابی نداشتیم و به فردی که نالایق و ناشایست است فرصت عرض اندام دادیم، رأی سفید دادن در واقع گذشتن از حق طبیعی ماست. بنابراین نباید از حق خود برای تعیین سرنوشت و انتخاب درست برای شایستهسالاری بگذریم و باید به عنوان یک وظیفه به آن نگاه کنیم.
یک نماینده خوب باید حداقل در یک حوزه خاص تخصص داشته باشد
این عضو هیأت علمی دانشگاه ملایر با بیان اینکه یک نماینده خوب باید فردی صادق، درستکار، پاکدامن و باتقوا باشد و به رأی مردم خیانت نکند، افزود: یک نماینده باید دغدغه خدمت به مردم را داشته و حداقل در یک حوزه خاص تخصص داشته باشد تا بتواند در کمیسیون مربوطه مؤثر باشد و به پیشبرد اقدامات در آن کمیسیون کمک کند.
وی تصریح کرد: یک نماینده اصلح نباید منفعت ملی و مصلحت عمومی را بر منافع گروهی و شخصی ترجیح دهد و اگر گاهی در سیاستگذاریها و قانونگذاریها تقابلی بین این دو به وجود آمد، منفعت و مصالح ملی را بر منافع گروهی و شخصی ترجیح دهد.
دشتیمرویلی خاطرنشان کرد: نمایندهای که با وجود آگاهی بر مصلحت عمومی مردم، برای جلوگیری از ریزش رأی و حفظ پایگاه رأی خود مصلحت عمومی را زیر پا میگذارد، به رأی مردم خیانت کرده است.
نماینده خوب مصلحت آشکار کوچکتر را بر مصلحت پنهان مردم ترجیح ندهد
وی ادامه داد: به عنوان مثال نمایندهای برای ایجاد یک رضایت مقطعی برای قشر خاصی از مردم خواستهای را پیگیری کند مانند افزایش حقوق بخشی از جامعه برای تأمین رضایت آن بخش از جامعه در صورتی که انجام آن بدون درنظر گرفتن منابع لازم برای این کار باشد، تورم و ناترازی بودجه از نتایج آن خواهد بود به طوریکه زیانش به عموم جامعه و همان قشر نیز میرسد، اینجا نماینده به نفع خود، مصلحتاندیشی انجام داده و مصلحت عمومی را زیر پا گذاشته است.
دشتیمرویلی با تأکید بر اینکه باید نمایندهای انتخاب شود که در این برههها درست فکر کند و مصلحت پنهان مردم را بر مصلحت آشکار کوچکتر ترجیح دهد، تصریح کرد: نماینده باید از نزدیکی به کانونهای ثروت و فساد اجتناب کند و خود را وامدار هیچ گروه و شخصی نکند که اگر چنین شود در بزنگاههای تصمیمگیری، منافع آن گروه یا اشخاص را بر منافع عمومی جامعه ترجیح میدهد و نماینده آن قشر خاص خواهد شد و منافع آن فرد یا قشر را در قانونگذاریها پیگیری میکند.
یک نماینده خوب نباید به فکر مهرهچینی در ساختار اجرایی کشور باشد
این عضو هیأت علمی دانشگاه ملایر به یکی دیگر از آسیبهایی که میتواند گریبانگیر یک نماینده باشد، اشاره و تصریح کرد: نماینده نباید به فکر ایجاد شبکه قدرت برای تثبیت خود در ساختار قدرت باشد و با دخالت در انتصابات و امور اجرایی باعث اختلال در نظام اجرایی کشور شود و به فکر مهرهچینی در ساختار اجرایی کشور باشد و خیال خود را از انتخابهای بعدی راحت کند.
دشتیمرویلی با گریزی بر سخنان مقام معظم رهبری گفت: در دورههای جاری مقام معظم رهبری بر عدم دخالت نمایندگان در انتصابات تأکید داشتند چراکه گاهی منجر به ایجاد شبکه قدرت برای نماینده خواهد شد و بر انتخاب مردم تأثیر میگذارد که نتیجه خوبی برای کشور نخواهد داشت.
اگر مردم امیدوار باشند حضورشان نتیجهبخش است، در انتخابات شرکت میکنند
وی در بخش دیگری افزایش مشارکت در انتخابات را نشاندهنده امید مردم به آینده کشور و بهبود شرایط از کانال انتخابات دانست و یادآور شد: اگر مردم امیدوار باشند به اینکه حضورشان نتیجهبخش و اثربخش است، در انتخابات شرکت میکنند.
وی اظهار کرد: واقعیت این است که حضور مردم در انتخابات اثربخش و تعیینکننده است و انتخاب مردم مشخصکننده مسیر آینده کشور خواهد بود. پس اگر در این انتخاب بیتوجهی شود، شاخصهای درست رعایت نشود، قومیتسالاری حاکم و بهرهبرداری و انتفاع شخصی مد نظر قرار بگیرد یا فروش رأی به هر شکلی با هر وعدهای اتفاق بیفتد، آن انتخاب به سمت بهبود نمیرود.
این دکتری علوم سیاسی تنها راه بهبود وضعیت کشور را انتخاب درست دانست و گفت: اگر درست انتخاب کنیم و براساس شاخصها به یک انتخاب درست برسیم، کشور پیشرفت کرده و در کانال درستی حرکت میکند.
وی با بیان اینکه طی ۴۵ سال گذشته انتخابهای نادرست زمینهساز بروز بسیاری از اتفاقات شدند، تأکید کرد: اگر انتخابات درستی داشتیم بسیاری از این مشکلات پیش نمیآمد و میتوانستیم شرایط بهتری داشته باشیم و آینده کشور را با دستان خود بسازیم چراکه آینده کشور دستپخت ما مردم است، با انتخابی که انجام میدهیم پس نتیجه کار خودمان است.
این استاد دانشگاه در پایان بیان کرد: باید برای آینده خود، فرزندان و ایران عزیزمان سعی کنیم تا جاییکه میتوانیم انتخابی درست و به دور از منفعتهای زودگذر مادی داشته باشیم.
بزرگترین عیب در انتخابات حزبی قدرتطلبی است
یکی از اعضای هیأت علمی دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه ملایر نیز با تأکید بر اینکه بر هر شخصی واجب است در انتخابات شرکت و دیگران را نیز به شرکت در این امر واجب تشویق کند، گفت: دانشگاهیان نیز به عنوانی عضو مؤثری از جامعه باید بر انجام این مهم همت کنند.
دکتر عبدالحسین صالح، کمک به نمایندگان انتخاب شده برای رسیدن به اهداف، ایجاد بستری مناسب به منظور انجام اقدامات کارشناسی شده و علمی و مطالبهگری از نمایندگان انتخاب شده را از جمله مهمترین رویکردهای دانشگاه پس از برگزاری انتخابات دانست و افزود: در صورتیکه رأی سفید بدهیم، ممکن است فردی ناشایست انتخاب شود.
وی با اشاره به اینکه میزان مشارکت در انتخابات در هر کشوری نشاندهنده اقتدار کشور و مهم بودن سرنوشت کشور برای مردم است، ایمان و اعتقاد به خداوند، خالص کردن عمل برای خدا، پاکدست بودن و دوری از باندهای فساد، پشتکار و خستگیناپذیر بودن، داشتن برنامه، همراه کردن تیمهای کارشناسی و ارتباط با بدنه نخبگانی و مردم را از جمله مهمترین ویژگیهای یک نماینده خوب برشمرد.
صالح در بخش دیگری تصریح کرد: مهمترین نقطه قوت در انتخابات حزبی، کاهش تعداد نامزدها و کم شدن هزینهها و داشتن برنامهای مدون از سوی حزب است اما بزرگترین عیب آن قدرتطلبی است و مقام معظم رهبری نیز بر عدم قدرتطلبی احزاب و توجه به این نکته مهم تأکید داشتند.
به گفته این عضو هیأت علمی دانشگاه ملایر، تبیین جایگاه انتخابات و همچنین اطلاعرسانی درست فعالیتها و اقدامات نمایندگان مجلس از سوی مدیران، دولت یا رسانهها میتواند سبب افزایش مشارکت در انتخابات شود.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه درصد قابلتوجهی از رأیدهندگان بانوان هستند و نوع نگاه آنها در انتخابات میتواند بسیار متفاوت از آقایان باشد، حضور آنها بسیار بااهمیت بوده و از آنجاییکه این قشر در کنار مطالبات عمومی، مطالبات خاص خود را دارند، باید با حضور خود در صحنه انتخابات مسیر رسیدن به این مطالبات را از طریق نمایندگان انتخابی پیگیری کنند.
انتهای پیام