حسن دانشمندی در گفتوگو با ایسنا درباره موضوع علم تمرین در ساختار ورزش ایران اظهار کرد: علم تمرین کالبد همه اصول علمی است و میتواند به ما کمک کند تا یک برنامه کاربردی را طراحی کنیم که از طریق آن به بهبود وضعیت بدنی و ارتقای فعالیت ورزشی ورزشکاران یا افراد عادی بپردازیم.
وی ادامه داد: درعرصه آکادمیک، عملا از کاربرد علومی مثل تغذیه، فیزیولوژی ورزش، بیومیکانیک ،مدیریت، روانشناسی ورزشی، بیوشیمی و همه علومی که با هدف بهبود و ارتقای کیفیت یک حالت ورزشی صورت میگیرد و میخواهد ورزشکار را در حد مرزهای آمادگی برساند تا بتواند نتیجه گیری کند.
این استاد دانشگاه یادآور شد: اصول اصلی و پایه علم تمرین بر پایه کاربردی، طراحی و برنامهریزی است که ورزشکار به این المانها دست پیدا کند که این علم نیازمند یک روند منظم، ادامهدار و بلند مدت فعالیتهای بدنی است که منجر به تغییرات فیزیولوژیکی و کارکردی در بدن شده و موجب سازگاری و بهبود آمادگی جسمانی در جهت اجرای مهارتهای ورزشی در رشتههای مختلف میگردد.
وی اظهار کرد: کاربرد فیزیولوژی ورزش به صورت عملیاتی است. وقتی در مورد بدنسازی صحبت میکنیم منظورمان بالا بردن و ارتقاء دادن سطح قابلیتهای ورزشکار و یا در حالت عادی آحاد مردم از جوانان تا سالمندان است و در سادهترین شکل تعریف آن آمادگی جسمانی و توانایی انجام کارهای روزمره با حداکثر راندمان و حداقل انرژی ممکن است. وقتی در سطح ورزشکار از علم تمرین صحبت میکنیم همه اصول فیزیولوژی ورزش مبتنی بر بیومکانیک و بحثهای آنتروپومتری است، ما بحثهای ساختارشناسی را کار میکنیم. حتی در سالهای اخیر شاهدیم که روانشناسی ورزشی توسعه پیدا کرده و در حقیقت برای ارتقای دانش ما هم به وسط آمده و سعی بر کمک دارد.
دانشمندی در ادامه خاطر نشان کرد: باید اطلاعاتی از روانشناسی و دانش فیزیولوژی داشته باشیم، زمانبندی و تمرین را بشناسیم و غیر از این مسائل دانش آناتومی، ساختار، استعدادیابی و مهارتها را بدانیم تا افراد و ورزشکارانی که مستعد آسیب پذیری هستند را دچار آسیب نکنیم.
این متخصص آسیب شناسی و حرکات اصلاحی در پاسخ به این سوال که علم تمرین در چه جایگاهی در ورزش ایران قرار دارد؟ گفت: در مورد مباحثهایی که درون آزمایشگاهها از طریق آکادمیها، دانشگاهیها صورت میگیرد مثل همیشه یک شکافی وجود دارد. شاید در این زمینه دانش کمی نداشته باشیم چون منابع اطلاعات ما کم نیست و از بُعد نظری به روز است. زمانی که این کاربردها را به سطح تیمها و ورزشکاران میرسانیم موانع اجرایی وجود دارد و یکی از آنها اعتقاد خود مربیان و ورزشکاران است که معمولا کمتر شاید به مباحث نظری اعتماد کنند و این مساله زمان بر است.
وی در ادامه اظهار کرد: دستیابیمان به منابع و مباحث مثل همه جای دنیا خوب است. در بخشهای اطلاعاتی و نظری نمیتوان گفت که خیلی عقب هستیم ولی از نظر کاربردی و دادن میدان به نیروهای جوانتر فکر میکنم به زمان نیاز داریم.
دانشمندی در رابطه با این که آیا در چهار دهه اخیر مدیران ارشد توجهی نسبت به علم تمرین داشتهاند پاسخ داد: مدیران ارشد نه این که قضیه را ندانند ولی وقتی میخواهند هزینه پایه کنند و انرژی و منابع را تقسیم کنند شاید به علم تمرین به این معنا به خصوص از بعد نظری و علمی کمتر توجه دارند.
وی ادامه داد: ما مربیانی داریم که در برنامه نویسی، تجویز تمرین کار کردهاند بیشتر تجربی هستند و افرادی که دانش روز دارند و دانشگاهیتر هستند کمتر به این قضایا ورود کردهاند و به نظرم یک مقدار زمان نیاز است تا مدیران ما به این اهمیت پی ببرند. در حقیقت زمان بندی تمرین و حرفهای بودن مهم است. خود فدراسیونهای ورزشی مجری قهرمانی هستند. در ورزش همگانی اگر روسای فدارسیونها شرایطی را فراهم کنند که افرادی مثل نخبههای ورزشی حضور داشته باشند و حتی از پروژههای دانشجویان در تیمها بهره ببرند و افرادی که در حقیقت مشتریان آنها هستند باعث بهبود قابلیت جسمانی و ظرفیتها میشود که بخشی از آن به عموم جامعه باز میگردد.
وی خاطر نشان کرد: باید بستری فراهم شود تا افراد دانشگاهی به صورت هدفگذاری حضور داشته باشند تا بتوانند علم و دانششان را در اختیار همه قرار دهند و از آن سو بازخوردهایی بگیرند که نقص کارشان کجاست تا فقط صرف مسائل نظری و کپی برداری از سایر کشورها نباشد. ما در بحث نظری شاید کمتر مشکل داشته باشیم ولی در فضای اجرایی مشکل داریم و فراهم کردن این فضا بر عهده فدارسیونها و مدیران ورزشی کشور است.
دانشمندی به فدارسیونها این پیشنهاد را داد که شرایطی را از طریق وزارت ورزش، کمیته ملی المپیک، دپارتمان پیشگیری از آسیبهای ورزشی و گروههای تخصصی مثل انجمنهای ورزشی فراهم کنند تا مربیانی که در سطح دانشگاه کار میکنند در تیمها و سالنهای ورزشی حضور داشته باشند.
استاد دانشکده علوم ورزشی دانشگاه گیلان در پایان گفت: حضور مربیان در تیمها و سالنها باعث میشود که از نزدیک نسخه پیچی، تجویز و تمرین کنند و این کار هم برای مربیان خوب است چرا که بستر و بازاری ایجاد میشود تا پروژههای دانشگاهی مورد استفاده قرار گیرد و جهت دار باشند و بدانند که این کاری که در سطح دانشگاه صورت میگیرد به درد کجای ورزش کشور میخورد صرفا برای مقاله و کتاب نباشد. اگر سازمان و نهادهای متولی در این راه پیشقدم شوند و بستر و تعامل را ایجاد کنند میتوانیم نتایج بهتری را بگیریم.
انتهای پیام