هدف از مطرح کردن شهرهای خلاق، تقویت و ترویج خلاقیت در سطح شهرهای مورد نظر است. تولید و توزیع محصولات خلاقانه، استفاده از بیان خلاقانه در مسائل مختلف، بهره‌مندی از خلاقیت و صنایع فرهنگی در پیشرفت شهر از اهداف و اقدامات این شهرهاست.

هدف از مطرح کردن شبکه شهرهای خلاق ایجاد یک شبکه‌ از شهرهایی است که با چنین اهدافی از خلاقیت بهره می‌گیرند. در این شهرها استفاده از ظرفیت‌های بومی، فرهنگی، اقلیمی و پیشینه مردم در برنامه‌های شهری ضروری است.

شهرهای عضو در این شبکه متعهد می‌شوند که تجارب خود را به دیگر شهرهای خلاق انتقال دهند و میان بخش‌های مختلف جامعه مدنی همکاری‌هایی ایجاد کنند.

شهرهای خلاق در هفت حوزه صنایع‌ دستی و هنرهای بومی، هنرهای رسانه‌ای، فیلم، طراحی، خوراک‌شناسی، ادبیات و موسیقی فعالیت می‌کنند. این شبکه عاملی برای آشنایی با فرهنگ‌های متنوع جهان و آگاهی از ویژگی منحصر به‌ فرد هر شهر است که با جذب سرمایه‌گذاران خارجی و گردشگران عامل رونق شهر در حوزه‌های فرهنگی و اقتصادی می‌شود.

پنج شهر ایران نیز در این شبکه از جمله اصفهان، رشت، سنندج، بندرعباس و کرمانشاه به ثبت رسیده‌اند. اصفهان و بندرعباس شهر خلاق صنایع‌ دستی و هنرهای بومی، رشت و کرمانشاه شهر خلاق خوراک‌شناسی و سنندج شهر خلاق موسیقی شناخته شده‌اند.

اصفهان مرکز هنرهای بومی ایران

اصفهان اولین شهر ایران بود که در سال ۱۳۹۴ در این شبکه ثبت شد. قلم‌کاری، خاتم‌سازی، منبت‌کاری، نمدمالی، گیوه‌بافی و گیوه‌دوزی، عبابافی، سفال و سرامیک‌سازی، پوست و پوستین‌دوزی، ملیله‌سازی، میناکاری، کاشی‌سازی، سوزن‌دوزی، صحافی، ضریح‌سازی و فیروزه‌کوبی بخشی از هنرهای بومی اصفهان است.

رشت شهری با غذاهای متنوع

در سال ۱۳۹۵ شهر رشت به عنوان شهر خلاق خوراک‌شناسی انتخاب شد. استان گیلان و شهر رشت به فرهنگ غذایی متنوع خود شناخته شده است. انتخاب مواد اولیه محلی و متناسب با فصل، منابع غذایی طبیعی غنی و انتقال دستورهای آشپزی به همراه نحوه استفاده درست از وسایل و فرهنگ غذایی از دلایلی است که باعث شد رشت به عنوان شهر خلاق خوراک‌شناسی به ثبت برسد.

کته کباب، کباب ترش، مرغ ترش گیلان، میرزا قاسمی، سیر قلیه، ترش تره، فسنجان ماهی، کال کباب، خورش غوره مسما و باقلا قاتق چند مورد از غذاهای معروف رشت است.

صنایع‌دستی بندرعباس بخش مهمی از اقتصاد این شهر است

بندرعباس در سال ۱۳۹۷ در شبکه جهانی شهرهای خلاق به ثبت رسید. در بندرعباس تنوع غذاهای دریایی، موسیقی محلی و صنایع‌دستی و هنرهای بومی بسیار زیاد است اما به علت اهمیت و پیشینه هنرهای بومی این شهر، بندرعباس به عنوان شهر خلاق در این حوزه انتخاب شده است. صنایع‌دستی بندرعباس که بخش مهمی از اقتصاد این شهر است شامل صنایع‌دستی کاربردی و دریایی، لباس‌های محلی و آلات موسیقی است.

سنندج شهر خلاق موسیقی

شهر سنندج نیز در سال ۱۳۹۷ در شبکه جهانی شهرهای خلاق به ثبت رسیده است. در حوزه موسیقی بزرگانی از این شهر جهانی شدند و موسیقی سنندج دارای اهمیت بسیاری است. دف یکی از ابزار موسیقی مهم این شهر است که در میراث فرهنگی ملی نیز به ثبت رسیده است.

کرمانشاه و غذاهای متنوع آن

کرمانشاه در سال ۱۴۰۰ در شبکه جهانی شهرهای خلاق ثبت شد. استان کرمانشاه با ۸۰ نوع غذا، ۲۰ نوع شیرینی و ۱۱ نوع نان ظرفیت بالایی در فرهنگ غذایی و خوراک دارد. خورشت خلال، دنده‌کباب، آش عباسعلی، آش سورانه، شلمین، کوفته شیرین، ونوشک پلو، نان کلانه، روغن کرمانشاهی، نان برنجی و کاک تعدادی از خوراکی‌ها و غذاهای متنوع این شهر است.

توسعه پایدار، اصل اساسی شهرهای خلاق

تفکر شهر خلاق، تفکری نو در جهت ایجاد پیوستگی و هم‌گرایی زیست سنتی و مدرن در شهر است. یکی دیگر از مسائل مهم در این شهرها توجه به مفهوم توسعه پایدار است. باید توجه داشت رواداری، پذیرش خرده فرهنگ‌ها و سازش با تمام سلایق و افراد از مهم‌ترین ویژگی‌های شهرهای خلاق است.

این عناوین در جهت برندسازی شهری و توسعه گردشگری بسیار موثر است. افزایش گردشگران در این مقاصد گردشگری، نیازمند ایجاد زیرساخت‌ها و ارتقاء فرهنگ میزبانی است. اگر شهرهای خلاق ایران به درستی در مسیر برندسازی جهانی قرار گیرند و امکاناتی در سطح جهانی در این شهرها تامین شود، اقتصاد این شهرها و صنعت گردشگری ایران پیشرفت خواهد کرد؛ لذا با برگزاری رویدادها، نمایشگاه‌ها و عرضه خلاق ویژگی منحصر به‌فرد هر شهر می‌توان به این هدف دست یافت.

منبع:

en.unesco.org/creative-cities/creative-cities-map

fa.irunesco.org

انتهای پیام