بسم‌الله الرحمن الرحیم
«اللهمّ لاتؤاخِذْنی فیهِ بالعَثراتِ واقِلْنی فیهِ من الخَطایا والهَفَواتِ ولاتَجْعَلْنی فیه غَرَضاً للبلایا والآفاتِ بِعِزّتِکَ یا عزّ المسْلمین»
«خدایا مؤاخذه نکن مرا در این روز به لغزش‌ها و درگذر از من در آن از خطاها و بیهودگی‌ها و قرار مده مرا در آن نشانه تیر بلاها و آفات، ای عزت دهنده مسلمانان. »
به گزارش ایسنا،حجت‌الاسلام حجت‌الاسلام و المسلمین علوی تهرانی در تبیین دعای روز چهاردهم می‌گوید:
شرح دعای روزهای ماه رمضان
خواسته‌های روز چهاردهم ماه مبارک رمضان
مرا به لغزش‌هایم مؤاخذه نکن.
لغزش‌هایم را ببخش.
مرا آماج ابتلائات و امتحانات برای تأدیب من (ادب‌شدن) قرار نده.
«اللّٰهُمَّ لَاتُؤاخِذْنِی فِیهِ بِالْعَثَراتِ»
با اینکه جایگاه اصلی عقوبت گناهان آخرت است ولی به تصریح آیات در مواردی، دنیا نیز چنین بستری دارد.
در سوره حج آیه ٩ می‌فرماید: برای آنان در دنیا ذلت خواری، رسوایی است و روز قیامت عذاب سوزان به آنان می‌چشانیم.
اگرچه این عذاب در مقایسه با عذاب اخروی کمتر است ولی هست و راه فراری از آن وجود ندارد.
در سوره فصلت آیه ۱۶ می‌فرماید: در زندگی دنیا عذاب خواری و رسوایی را به آنان بچشانیم، و بی‌تردید عذاب آخرت رسوا کننده‌تر است.
بنابراین رسول خدا (ص) در دعای امروز از خداوند درخواست می‌کنند که در دنیا در مقابل لغزش‌ها مؤاخذه نباشد، نظیر و شبیه آنچه برای اقوام گذشته آمده است.
گناهان قوم ثمود، عاد، و قوم شعیب (ع) ، قوم لوط (ع) و قوم نوح (ع) مانند: کم‌فروشی، گناه جنسی، به مسخره کردن انبیاء و تعالیم آنان، گوش نکردن به فرمایشات پیامبران الهی، هنوز وجود دارد.
«وَأَقِلْنِی فِیهِ مِنَ الْخَطایا وَالْهَفَواتِ»
این فقره در واقع مربوط به آخرت است که اگر خطاها را نادیده نگیرد جهنم جزای آن خواهد بود که بد جایگاهی است.
هفوات به معنای لغزش است. این بدان معنی است که گناهانی نادیده گرفته می‌شود که از سر لغزش و خطا باشد نه از سر عمد.
در سوره نساء آیه ۱۷ می‌فرماید: بی‌تردید توبه نزد خدا فقط برای کسانی است که از روی نادانی مرتکب کار زشت می شوند.
امام زین‌العابدین (ع) در دعای شریف ابوحمزه ثمالی به حضرت حق چنین عرض می‌کنند:
خدای من، هنگامی که تو را نافرمانی کردم به این دلیل نبود که پروردگاریت را منکرم یا برای فرمانت ارزش قائل نیستم یا اینکه از کیفر تو باکی ندارم یا اینکه وعیدت به جهنم را جدی نمی‌دانم بلکه خطایی بود که در برابر من قرار گرفت، نفس اماره مرا فریب داد و هوا و هوس بر من چیره شد.
«وَلَا تَجْعَلْنِی فِیهِ غَرَضاً لِلْبَلایا وَالآفاتِ»
در مقطع اهداف مقدماتی برای خلقت و آفرینش انسان، سه مرحله را ذکر می‌کنند:
۱. امتحان و ابتلاء الهی
۲. علم و معرفت
۳. عبادت و بندگی
هرکدام زمینه‌ساز مرتبه بعدی است. سنتِ امتحان، قطعی است و برای همه موجودات دارای شعور و اندیشه مانند جن، ملک، انبیاء و انسان‌های عادی هست و حتی امت‌ها نیز آزمون و ابتلایی داشته‌اند.
در سوره ملک آیه ۲ می‌فرماید: آنکه مرگ و زندگی را آفرید تا شما را بیازماید که کدامتان نیکوکارترید.
خداوند ما را به چه چیزی آزمایش می‌کند؟
در آیات مختلف موارد متعددی ذکر شده است: کمبود مالی، شر و خیر، مرگ و زندگی، نصیب دنیا ...
برای چه امتحان می‌کند؟
آزمایش می‌کند، تا معرفت و علم پیدا کنیم، تا نسبت به او بنده باشیم. ما مفصلاً در بحث‌های مکارم اخلاق به این مسئله پرداخته‌ایم.
حضرت امیرالمؤمنین (ع) می‌فرمایند: سنتِ ابتلاء برای ظالم ادب شدن، برای اهل ایمان امتحان (جدا شدن مؤمن واقعی از غیر آن)، برای انبیاء باعث رسیدن به درجات و مقامات عالیه و برای ائمه کرامت و بزرگواری است.
در دعای امروز از خداوند درخواست می‌کنیم که امتحان و ابتلائات جنبه تأدیب (ادب شدن) و تنبیه را نداشته باشد بلکه جنبه تطهیر داشته باشد یعنی از گناهان پاک بشویم نه اینکه چون گنهکاریم ما را در دنیا به امتحان‌های سخت عقوبت کند.
«بِعِزَّتِکَ یَا عِزَّ الْمُسْلِمِینَ»
خداوندا! به سبب عزتت درخواستم را برآورده ساز، ای عزت‌بخش مسلمانان.
_______________________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی